© 2018 Nicholas Williams
Pùb gwir gwethys / All rights reserved
Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen
Text an recordyans / Text of the recording
Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.
Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.
Me a garsa an seythen-ma leverel neb tra ow tùchya an geryow in Kernowek rag ‘great’ ha rag ‘small’. Gesowgh ny dhe dhallath gans ‘small’. Nance a dhetermyas may fe byghan an ger rag ‘small, little’ in Kernowek Udnys. In gwiryoneth nyns yw an form *byghan gans <gh> in cres an ger kefys i’n textow Kernowek in tyller vÿth. Yma beghan gans <e> i’n kensa sylaben kefys dywweyth in Passyon agan Arlùth. *Byghan yw desmygyans. Yma byhan, gans <h> in cres an ger kyns ès <gh>, kefys traweythyow i’n textow avarr. Saw an form moyha kebmyn yw byan le nag eus kesson vÿth in cres an ger. Yma an dhywvogalen [ia] in byan spellys gans ya pò ye i’n Ordinalia, in Bêwnans Meryasek ha Bêwnans Ke. In Tregear hag in Creacyon an Bÿs an keth ger yw lytherednys kepar ha’n ger Sowsnek bean ‘faven’. Yma Lhuyd worth y spellya bîan gans <ia>. Bian yw ow spellyans preferrys vy. Gradh comparek bian yw le, ha’n gradh uhelha pò ‘superlative’ yw lyha. I’n tavas adhewedhes bytegyns yma form aral rag an dhew radh-na, hèn yw behatna ‘less, smaller’ ha ‘least, smallest.’ Yma an form-na ûsys gans Wella Kerew ha gans John Boson. Behatna a yll bos styrys avell form a behan usy ow ry behadnha gans ragoclûsyans pò ‘preocclusion’ in gradh comparek/uhelha. Ena dre wythres <ha> orth gorfen an ger yma <dn> ow tysplêgya avell <tn>: behadnha dhe behatna. Yma ger aral i’n tavas rag ‘small’, hèn yw munys ‘little, tiny’. Yma munys ow tos dhyworth Latyn minûtus ‘small, minute’. In Passio Christi, ny a gav an ensampyl flehes munys ‘tiny children’. Hag yma William Pryce ow screfa: der taclow munys yw brës tus convedhys ‘in little things are men’s minds understood’. Yma dew er in Kernowek rag ‘great, large’. An kensa yw meur, mer. Pòr scant yw meur gans an styr ‘great’. Ny a gav edrek meur ‘great regret’ hag own meur ‘great fear’ in Passyon Agan Arlùth. Pelha yma Breten Veur ‘Great Britain’ kefys tergweyth in Bêwnans Ke. Dre vrâs bytegyns in Kernowek Cres yma meur ow mênya ‘much, many’ in lavarow kepar ha meur a dus ‘many men’ pò meur a gerensa ‘much love’. An ger ûsys rag ‘big, great, large’ yw brâs. I’n textow yma va gwelys in lies kettesten, arlùth brâs, painys brâs, cleves brâs, rychyth brâs, golow brâs, joy brâs ha taclow brâs. Yth yw brâs ûsys avell hanow in plûral nùmber kefrÿs. Yma brâsyon ow styrya ‘important people, gentry’ in Bêwnans Meryasek i’n lavar kefrÿs brâsyon ha kemmyn ‘both gentry and common people.’