© 2016 Nicholas Williams
Pùb gwir gwethys / All rights reserved
Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen
Text an recordyans / Text of the recording
Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.
Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.
An lowarn (Vulpes vulpes) yw brodnek pò ‘mammal’ kebmyn i’n enesow-ma. Yth yw an hanow lowarn kefys unweyth in Kernowek Coth ha moy ès unweyth i’n textow an Kernowek Cres. Rag ensompel in Beunans Meriasek Cont Pow Gwenes, pàn usy ev owth inia Meryasek dhe recêva epscobeth, yma va ow praisya an sans hag ow leverel: ‘le may fo bugel medhel an lowarn pòr dhiogel a lyha an devysyow.’ Heb mar, lowarn in Kernowek yw goos nessa louarn ‘fox’ in Bretonek. Yma ger haval dhe’n re-na kefys in Kembrek inwedh, hen yw llewyrn, kyn nag ywa an ger moyha ûsys rag an best. Traweythyow warbarth gans an sens ‘lowarn’ yma llewyrn in Kembrek ow mênya tan nos ‘will-o-the-wisp,’ ow referrya dre lycklod dhe’n fordh a vo an lowarn ow swarvya tro ha pùb qwartron rag diank dhyworth y helhysy. Yma Lhuyd ow ry an hanow lowarn rag ‘fox’ in Kernowek, saw ev a re ken hanow inwedh: lostek ‘best an lost’, ger nag eus ensompel anodho in Kernowek Cres. Ow tùchya y styr bytegyns lostek yw kepar ha llwynog ‘best an lost,’ an ger ûsys in Kembrek rag V. vulpes. Yma dew hanow rag an lowarn in Godhalek Wordhen; sionnach, usy ow styrya ‘leun a brattys’ dell hevel; ha madadh rua ‘ky rudh.’ I’n unegves cansvledhen Tadhg Ó Catharnaigh o chyften Godhalek in cres Wordhen. Ev a gafas an les’hanow an Sionnach ‘an Lowarn’, ha tus neb a skydnyas dhyworto a gafas an hanow teylu Ó Sionnaigh pò in Sowsnek ‘Fox’. Yth yw an hanow teylu ‘Fox’ kebmyn lowr in Wordhen bys i’n jëdh hedhyw. Sport meur-gerys dres nebes cansvledhydnyow o helghya lewern. Ny dhalathas yn ewn an practys a helghya lewern bys i’n êtegves cansvledhen. Kyns hedna gwell o gans helghyoryon chacya kyrwas ‘stags’ pò badhas ‘boars.’ Saw pàn veu trehys dhe’n dor meur a’n cosow brâs in Breten Veur hag in Wordhen, ha pàn dhalathas tus parkya an prasow kebmyn, nùmber an bestas brâs-na a godhas, ha ny veu gesys avell gam ma’s an lowarn uvel. Dhyworth dallath an vilvledhen nowyth yth yw helghya lewern dyfednys in Scotlond, in Kembra hag in Pow an Sowson. Nyns yw helghya lewern dyfednys in Wordhen North, bytegyns, nag in Poblegeth Wordhen naneyl. An gwiryoneth yw fatell yw lewern kebmyn i’n enesow-ma i’n trevow hag i’n cytas. Yma lowarn tregys ogas dhyn ny in Dulyn Soth, ha ny a’n gwel yn fenowgh ow ponya adro i’n nos pò ow cùsca in myttyn in lowarth bian adhelergh dh’agan chy. Nebes seythednow alebma me a welas ken lowarn ow kerdhes in golow an jëdh wàr an cauns orth crowsfordh pòr vysy.