© 2020 Nicholas Williams
Pùb gwir gwethys / All rights reserved
Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen
Text an recordyans / Text of the recording
Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.
Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.
An Gothas o trib Tewtonek tregys in Gotlond, enys in Mor Baltek inter Swêden ha Latvya. Pàn wrug aireth an bÿs yêynhe orth dyweth oos an Romans, re a’n Gothas a jaunjyas aga aneth dhe’n cost north a Poloyn. Aga thrigva vrâs o *Gutisk-andi pò ‘Tyller an Gothas.’ An hanow-na a dhysplêgyas hag yw aswonys lebmyn avell Gdansk pò Danzig. Dhyworth an Mor Baltek an Gothas êth bys i’n ganow Dowr Donow ‘the River Danube’ le may whrussons falja inter dyw radn, an West-Gothas ha’n Ëst-Gothas. Wàr an dyweth i’n vledhen peswar cans ha deg an West-Gothas in dadn aga lêder Alaric a wastyas an cyta a Rom. Alaric a verwys, saw an Gothas êth in rag hag anedhy in Spayn. Y a rêwlyas Spayn bys in dallath an êthves cansvledhen pàn wrug an Moslems conqwerrya an pow. Dell hevel yma hanow an Gothas ow pêsya in Spayn in hanow Catalônya usy ow tos dhyworth Gothalônya. Meur a’n Gothas neb a remainyas orth ganow Dowr Donow a veu trailys dhe Gristoneth gans Wùlfyla, epscop an Gothas. Wùlfyla a veu genys dhe deylu Grêca saw ev a veu gwrës keth yn avarr in y vêwnans hag a devys in bàn avell Goth. Wùlfyla ha’y sewysy Cristyon in mesk an Gothas a veu herdhys in mes a drigva an Gothas hag y êth ha bos tregys in Moesya (Bùlgarya hedhyw). Ena Wùlfyla a drailyas an Beybel dhe Gothek. An Ëst-Gothas a lêsas in mes bytegyns ha warbydn cres an pympes cansvledhen yth esa oll Italy in dadn aga arlottes. Aga chif-cyta o Ravenna ha’ga mytern o Theoderyk. In dyweth an pympes canvledhen ha’n kensa qwarter a’n wheffes cansvledhen Theoderyk o an rewlyas a Italy yn tien. Kepar ha Wùlfyla, Theoderyk o Cristyon Âryan, hèn yw dhe styrya nag esens y ow cresy in duwsys Secùnd Person an Drynjys. An mamscrîvyow usy ow remainya dhyn ha’n scryptour inhans, y fowns y oll screfys in rain Theoderyk. Dre rêson a’n Ëst-Gothas dhe vos eretykys, ny veu gwethys ma’s darnow a’n beybel in Gothek, rag ny vydnens an Gristonyon ewngryjyk selwel scrîvyow gwrës gans camgryjygyon. Wàr an dyweth empîr an Gothas a veu conqwerrys gans trib Tewtonek aral, an Langobardi. Y a gemeras Italy, ha gasa aga hanow i’n hanow tyller Lùmbardy, provyns complys in Bêwnans Meryasek. I’n whêtegves cansvledhen, pàn o gallos an Gothas gyllys nans o lies bledhen, y feu an term Gothek ûsys dhe referrya dhe’n gis a benserneth practycys inter an oos Romanek ha dedhyow an Renêssans. An gis Gothek yw aswonys spessly der waregow lybm pò ‘pointed arches.’ An sort-na a benserneth a dhalathas i’n North a Frynk, pow an Francas, trib Tewtonek aral. Giorgo Vasari, lymnor ha penser Italyan i’n whêtegves cansvledhen, a veu an kensa den dhe gelmy an Gothas gans an sort-na a benserneth. An stil Gothek o consydrys gans pobel dhe’n soth a Venydhyow Alp dhe vos Tewtonek ha barbarùs. Pelha in Italy, neb a sùffras in dadn Alaric ha Theoderyk, an Gothas o an Tewtons gwelha aswonys. I’n êtegves cansvledhen y feu an term Gothek ûsys anowyth dhe referrya dhe’n sort a novellys settys i’n byldyansow a’n osow cres hag a vedha lenwys a euth hag own. In agan dedhyow ny y feu an term Gothek ûsys arta rag an cùltur cudh in mesk pobel yonk, y gwyskys in dyllas du, du aga blew ha’n mowysy owth ûsya tremlyw du. Growndys yw an ûsyans-na yn arbednek wàr an conceyt a’n novel Gothek.