© 2020 Nicholas Williams
Pùb gwir gwethys / All rights reserved
Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen
Text an recordyans / Text of the recording
Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.
Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.
An ger sort, zart yw kefys in Kernowek Coth hag i’n tavas dewedhes. Yma va ow referrya dhe dry best dyffrans. An kensa anodhans yw gelwys ‘hedgehog’ in Sowsnek. Hèn yw brodnek dreynak a isteylu an Erinaceinae. Gell-loos yw lyw y gorf hag yth ywa cudhys gans milyow a dhreyn durudh rag dyffres y honen dhyworth prêdhoryon. An sort leundevys yw adro dhe dheg mêsva ahës; hag ev yw kepar ha porhel bian ha tron hir ganso. Yma an sort ow renky pàn vo va ow tebry, hag ow qwîhal kepar ha mogh mar teu va ha kemeres own. Dre rêson a’n tirwedh dhe vos ow chaunjya i’n dedhyow-ma, yth yw an sortas tregys in prasow hag in lowarthow egerys i’n mamdrevow. Yma an sort ow kerdhes alês dres nos, hag ev a dheber bestas munys kepar ha whylas, preves cawl, melwhes, ha bùluk. Dre rêson an sort dhe gùsca dhyworth mis Kevardhu bys in mis Merth, res yw dhodho moghhe y boster yn frâs i’n hâv hag in kydnyaf. Y fedha sortas debrys gans an bobel i’n dedhyow coth. Moy ogas dh’agan dedhyow ny ny wre ma’s an Jypsons aga debry. Y a vydna aga wrappya in pry ha’ga rôstya. Pàn vedha an sort restys, an pry cales a vydna tedna an dreyn dhyworth corf an best. Nyns yw an ûsadow practycys na felha in Breten Veur dell hevel, rag yma an nùmber a sortas ow tanowhe yn frâs. An secùnd best usy an ger sort in y hanow yw an sort meur. Nyns yw an hanow sort meur kefys in tyller vÿth in tavas hengovek. I’n contrary part y feu an hanow desmygys in Kernowek an dasserghyans. Yma an hanow-na ûsys dhe referrya dhe’n best aswonys in Sowsnek avell ‘porcupine’. Kynth yw an sort meur cudhys gans spîkys lybm, nyns usy ev ow longya dhe deylu an gwir-sort. An gwir-sort yw onen a’n Insectivora saw an sort meur yw knîvîl, hag ytho ev yw moy ogas dhe’n logas ha dhe’n gwyweras. Y hanow Sowsnek ‘porcupine’ a veu benthygys dhyworth Frynkek an Osow Cres hag yma va ow styrya hogh dreynak. Heb mar nyns yw an sort meur hogh naneyl. Nyns yw a sort meur genesyk i’n enesow-ma saw yma va kefys in Soth a Ewrop. An tressa best gelwys sort yw an sort mor. Y hanow in Sowsnek yw ‘sea urchin.’ ‘Urchin’ o an hanow coth rag ‘hedgehog’ in Sowsnek. In Sowsnek arnowyth nyns usy an ger ‘urchin’ ow referrya ma’s dhe flogh scubelak. An sort mor yw best bian rownd a rencas an Echinoidea. Esely an rencas-ma yw inter udn vêsva ha peder mêsva adreus. Y a’s teves crogednow cales rownd neb yw cudhys gans dreyn. Yma an dreyn-na an rêson rag y dhe vos henwys sortas. Yma kynda a sortow mor bytegyns neb yw plat adar rownd, ha wosa an best bian dhe verwel ha’n grogen dhe vos gesys heb dreyn, yth ywa kepar ha bath mona. An sortas mor-na adro dhe’n Mor Carybêan yw gelwys ‘sand dollars’.