© 2020 Nicholas Williams
Pùb gwir gwethys / All rights reserved
Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen
Text an recordyans / Text of the recording
Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.
Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.
Yth eson ny ow sùffra gans an Cùrunvîrùs ‘Corona virus’ i’n tor’-ma hag y fÿdh a les dhe’m goslowysy martesen clôwes fatell yw gerva Gernowek dhe gafos usy oll an termys ow pertainya dhe’n vîrùs inhy. Y hyll an erva bos gwelys wàr an wiasva Kernoweklulyn hag inwedh in An Gowsva, jornal Agan Tavas, in nyver whegh deg seyth, hèn yw nyver an Gwaynten hevleny. Kynth yw devedhyans an cùrunvîrùs tra nowyth ragon ny oll, y tal remembra fatell wharva lies plag bÿsefan pò pandemygyon dres an bledhydnyow. An pandemyk lacka oll a veu an Mernans Du pò an ‘Black Death’ neb a wrug conery dres oll Ewrop inter an bledhydnyow mil try hans peswar deg seyth bys mil try hans pymp deg onen. An plag-na a dhalathas in Ÿst-Âsya. Ena ev a sprêdyas wàr tir sëgh dhe’n Crimea. Alena in gorholyon Italyan an cleves a dheuth dhe Ewrop. Yma an plag drÿs gans an whydn pò ‘fleas’ wàr vlew knivîlas, an logas meneth pò ‘marmots’ comprehendys. Pàn wrug an aireth deseha ha yêynhe i’n dallath an peswardhegves cansvledhen an knivîlas a wrug gasa aga thrigva ha dos dhe’n soth— hèn yw, aberth in cytas brâs an soth a Âsya. Yma otham dhe’n plag a dhew boblans a gnivîlas. Yma onen anodhans diogel rag an plag, saw y gela yw dyscos dhyragtho. Pàn wrella an kensa poblans, an poblans diogel, dos ha ry an cleves dhe’n secùnd poblans, yma an secùnd ow merwel in kerdh. Ena yma an whydn ow môvya in rag dhe vab den. An Mernans Du yw gelwys plag bûbonek rag yma va ow terevel ‘buboes’ pò pelednow hothfys i’n gasel vordhos ‘the groin’ pò in dadn an vregh. Udn jëdh bys in seyth dëdh warlergh an cleves dhe entra i’n corf yma tôknys anwêsva ow tos wàr an person clâv, painys i’n pedn, fevyr ha wheja. Traweythyow yma an pelednow hothfys ow tardha. Dell usy ow wharvos nyns yw an plag bûbonek causys dre vîrùs adar dre egyn pò ‘bacteryùm’. Nyns yw breghyans pò ‘vaccination’ a brow wàr y bydn saw y hyll an cleves bos controllys gans gorthviotogyon pò ‘antibiotics’. Mar ny wra an glevyon cafos dyghtyans adermyn, y whra inter try deg ha naw deg an cans anodhans merwel ganso. Heb mar pàn wrug an Mernans Du dos dhe Ewrop nyns esa remedy vÿth. Kyns ès an Mernans Du yth o poblans an norvÿs nebes moy ès peswar cans mylyon ha hanter. An plag a ladhas mylyon anodhans ogasty. Dew cans bledhen a bassyas kyns ès poblans Ewrop dhe hedhes y level dhyrag an Mernans Du. Y feu Kernow gweskys der an plag uthyk-ma. In mis Ebrel a’n vledhen mil try hans peswar deg naw y feu ledhys der an Mernans Du prior Talcarn pò ‘Minster’ ogas dhe Castel Boterel. Y feu ledhys mar lies tiak ha gonesyas i’n bluw der an cleves, na ylly an managhty pêsya. Pelha ny ylly chaplen bos kefys rag an bluw, dre rêson nag esa Kernowegor vëth inter an bronteryon whath ow pêwa. Apert yw ytho fatell o an Mernans Du pòr dhrog; rag ny wodhya an bobel pandra esa ow causya an cleves ha ny yllens y yaghhe. An Cùrunvîrùs yw uthyk, saw yth o an Mernans Du liesgweyth lacka.