(253) William Scawen - lovinglivingcornish

Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen

Text an recordyans / Text of the recording

Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.

Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.

William Scawen a veu genys i’n vledhen mil whe cans. Ev o mab Robert Scawen a Lanaled (St Germans) hag a Isabella Nichols dhyworth Eglos Tudy. William o den jentyl ha les-warden an Stanegow. Whor William o gelwys Elîsabet ha hy a dhemedhas Martyn Keigwyn. Jowan Keigwyn o aga mab y. In mis Ebrel mil whe cans ha dew ugans William Scawen a veu dôwysys avell esel seneth rag Lanaled ha Logh. Scawen a scodhyas an mytern warbydn Parlement hag a wrug omlath i’n Gwerryans Dynasak in company soudoryon o cowsoryon enesyk a Gernowek. Scawen a welas fatell esa an tavas ow merwel in kerdh ha pàn o va êtek bledhen ha try ugans ev a dhalathas lavurya wàr lien an Kernowek Cres. Ev a screfas acownt a dhornscrif Kernowek gwethys in Resohen. Ny veu an assay-na dyllys ma’s bys i’n vledhen mil seyth cans seyth deg seyth in dadn an hanow ‘Observations on an ancient manuscript entitled Passio Christi.’ In y scrif yma Scawen ow qwil mencyon a’n teyr sprusen gorrys in ganow hag in frigow Adam i’n kensa gwary, Origo Mundi. Orth dyweth an lyver bian kefrÿs Scawen a re gwersyow leverys gans Duw dhe Adam in dallath an creacyon. Hag in y dherivas ev a gows adro dhe dhasserghyans Crist i’n dornscrif. Kynth usy y scrif ow meneges Passio Christi, yma Scawen ow tyghtya oll an Ordinalia. Ow tùchya Kernowek an gwariow Scawen a lever: ‘An cows yw a’n sort-na nag yw convedhys gans cowsoryon gebmyn agan dedhyow ny.’ Heb mar ny a wodhya hedna solabrës rag noy Scawen o Jowan Keigwyn, ha cler yw dhyworth y dhyllans ev a Passyon agan Arlùth, na ylly ev trailya Passyon agan Arlùth yn kewar dhe Sowsnek. Saw gesowgh ny dhe dhewheles dhe dherivas Scawen. In y assay nyns usy Scawen ow côwsel adro dhe’n gwariow yn udnyk. Ev a re y vreus a sonyow an Kernowek hag a lever fatell yw res côwsel Kernowek bew ha manly. Yma va ow ry y styryans a lies hanow tyller in Kernow; res yw avowa nag yw ewn lies onen anodhans. Yma Scawen ow ry lies rêson rag an Kernowek dhe vos ow merwel in kerdh. Rag ensampyl Kernow dhe cessya cowethya gans Breten Vian, coll an gwariow mir pò ‘dramas’ in Kernowek, ha’n Sowsnek dhe vos tavas an eglos. Kyn nag eus meur a lavarow coth kefys in Kernowek warlergh Scawen, yma va ow pryntya nebes anodhans, rag ensampyl: Gwell yw gwetha avell gofyn ‘it is better to save than to beg’; howl soth, torr leun, paradhys yw an gwaynten ‘the sun in the south, a full belly, spring is paradise’; Nag eus gûn heb lagas na kê heb scovarn ‘there is no down without eyes nor hedge without ears’; neb na gar y gy a’n gwra devyder ‘who loves not his dog makes him a sheep-worrier.’ Hag inwedh Scawen a re dew boynt a skians aswonys dhyn dhyworth whedhel Jowan Chy an Hordh: Na wra gara an vordh goth rag an vordh nowyth ‘Do not leave the old road for the new road’ ha Res yw miras dywweyth kyns lemmel unweyth ‘One must look twice before leaping once.’ Scawen a verwys i’n vledhen mil whe cans eth deg naw.