© 2020 Nicholas Williams
Pùb gwir gwethys / All rights reserved
Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen
Text an recordyans / Text of the recording
Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.
Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.
Charlotte Brontë a dhyllas hy novel Jane Eyre i’n vledhen mil eth cans peswar deg seyth hag y feu va lyver gorwerth pò ‘bestseller’ dystowgh. An secùnd ha’n tressa dyllans a sewyas an nessa bledhen. Kyn na veu nebes brusysy pës dâ ganso, an lyver a blêsyas an bobel ha Vyctorya Myternes a’n gelwys ‘lyver marthys in gwir’. Yma an novel ow terivas whedhel Jane Eyre an tîtel. Omdhevades yw hy usy tregys gans gwedhowes dybyta hy êwnter tremenys. Hy yw danvenys avell anedhyades dhe scol jeryta, mayth yw fest anwhek condycyons bêwnans an scoloresow. Yma taclow owth amendya wàrlergh nebes bledhydnyow hag yma Jane ow cafos adhyscans dâ. Ena warlergh argemydna hy honen hy yw arvedhys avell governoures dhe vowes vian in manorjy brâs, Thornfield Hall. I’n tyller-na yma hy ow mêtya gans warden an vowes vian ha mêster Thornfield, Edward Rochester. Yma ev ow codha in kerensa gans Jane hag ow whelas demedhy gensy, saw jorna an maryach yth yw dysclôsys fatell yw Rochester demedhys solabrÿs. Y wreg, Bertha Mason, yw muscoges hag yma Rochester worth hy sensy in dadn gel wàr dressa leur an chy brâs. Yma Jane oll a’y anvoth ow fia dhyworto. Yma meur a wyscosow i’n novel, hag y hyll Jane Eyre bos consydrys in kensa le dhe vos novel a devyans in bàn pò Bildungsroman. Saw y hyll an whedhel bos aswonys avell gordhrâma pò ‘melodrama’ hag avell novel gothek kefrÿs. Moy ès ken tra vÿth Jane Eyre yw whedhel kerensa ha Mêster Rochester a dal kemeres y le avell onen a jif-gorwer romantek pò ‘romantic heroes’ a lien an Sowsnek. Meur a grytyk liednak re devys in bàn adro dhe Jane Eyre, rag an novel re beu dielvednys dhyworth savleow dyvers, femynyst, Marxach ha gorthcolônyal. Udn redyans a les brâs yw an convedhes a Jane Eyre dhyworth stauns sîcoanalysys Freudach. Herwyth an styryans-na Bertha Mason, an vuscoges, yw alter ego Jane hy honen. Onen anodhans y controllys dre lovonow, ha’y ben dre hy honscyans hy honen. Saw apert yw fatell usy an radn vrâssa a redyoryon ha redyoresow Jane Eyre worth y redya avell istory realystek. Moy ès ken novel vÿth in Sowsnek Jane Eyre re beu desedhys rag fylm ha rag an bellwolok. An fylm dewetha a dheuth in mes i’n vledhen dyw vil hag udnek gans Mia Wasikowska in part Jane Eyre ha Michael Fassbender avell Mêster Rochester. Ny yll dramatekheans vÿth, na fors pana dhâ, presentya an novel yn kewar, rag yma kebmys i’n lyver usy ow wharvos in pedn Jane Eyre hy honen, ha tra yw hedna na yll bos dysqwedhys wàr scrin vÿth. Heb mar Jane Eyre re beu trailys dhe lies tavas. Ha lebmyn y hyll Jane Eyre bos kefys in Kernowek. Ow thrailyans Kernowek vy, henwys Jane Eyre yn sempel, re beu dyllys agensow gans Evertype. Yma lymnansow i’n lyver ha gerva leun. Y hyll an versyon Kernowek Jane Eyre bos kefys dhyworth Amazon. An còst yw êtek puns.