(281) Gorhal an Felyon - lovinglivingcornish

Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen

Text an recordyans / Text of the recording

Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.

Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.

Yth yw an Gorhal Felyon (Das Narrenschiff) bardhonak hir in Jerman dyllys gans Sebastian Brant in Basel, Pow Swyts, i’n vledhen mil peswar cans naw deg peswar. Brant o mabdenyth pò ‘humanist’ ha dyvîn pò ‘theologian’. Gorhal an Felyon yw alegory gêsus usy ow mockya vîcys ha folneth y oos. Dell hevel, tybyans a’n gorhal ha felshyp a dus wocky inhy a dhalathas gans Repùblyk Plâtô. Yth o an conceyt kebmyn lowr dres an Osow Cres saw Gorhal Felyon Brant yw an exampyl moyha a bris. Leun tîtel lyver Brant o Das Narrenschiff ad Narragoniam pò ‘Gorhal Felyon bys in Pow Gockyneth.’ Ajy dhe nebes bledhydnyow wosa bos dyllys y feu lyver Brant trailys dhe Latyn, dhe Frynkek ha dhe Sowsnek. Yma lies prendrogh pò ‘woodcuts’ i’n kensa dyllans hag y fowns y gwrÿs martesen gans Albert Dürer, an Yonca. Pelha an lymnor Hieronymus Bosch a baintyas pyctour gelwys ‘Gorhal Felyon’ ha dre lycklod y feu an paintyans inspîrys dre lymnans in lyver Brant. Yma moy ès cans chaptra i’n lyver ha kenyver onen anodhans yw sacrys dhe sort dyvers a folneth, rag ensampyl, demedhy rag mona, gwil avoutry, mellya dha honen in negys dha gentrevak, h.e. Kyn nag eus rester systemek i’n lyver, yma an auctour ow comendya fatell yll nebonen fetha y omdhegyans gocky dre aswonvos y honen ha plêgya dhe volùnjeth Duw. Dre rêson Brant dhe screfa in Jerman kyns ès Latyn, yth o Das Narrenschiff meurgerys gans an Jermans. Nyns yw cler bytegyns gnas lyver Brant. Ywa lyver usy ow targana savla nowyth an mabdenyth ow tùchya natur an grejyans Cristyon? Poken ywa wàr an tenewen aral remnant whath a sensytyvytas an Osow Cres? Yma an qwestyons-na whath ow remainya. Y feu an term ‘Gorhal Felyon’ ûsys arta in agan dedhyow ny i’n vledhen dyw vil ha tredhek. I’n vledhen-na Chris Turney, professour in chaunjyans aireth in ûnyversyta Kembra Soth Nowyth in Australya, warbarth gans bagas sciencydhyon ha moy ès ugans touryst, a wobrenas gorhal whythrans Rùssyan ha golya bys in Antarctyca. Porpos an viaj o dhe brevy fatell esa ledn rew Antarctyca owth omdedna yn uthyk. Felshyp an gorhal o determys dhe ûsya an manylyon cùntellys gans whythroryon i’n vledhen mil naw cans tredhek avell comparyson rag dysqwedhes fatell o le an rew in Antarctyca ès cans bledhen moy avarr. Turney ha’y gowetha a wrug aga viaj i’n hâv pàn o an gewar moyha tobm. I’n gwetha prÿs yth hevelly nag o an rew lehës, saw encressys. Aga gorhal whythrans êth ha fastya hy honen i’n rew adro dhe dhew ugans mildir dhyworth brâstir Antarctyca y honen. Yth esens pelha dhyworth Antarctyca ès whythroryon an ugansves cansvledhen. Dew lester terry rew a whelas drehedhes an gorhal whythra saw res veu dhodhans trailya wàr dhelergh rag re dew o an yey ragthans ha ny yllens mos dredho. Wàr an dyweth y feu oll an viajyoryon airlyftys dhywar aga gorhal. Ena y teuth lester terry rew Amerycan neb a spêdyas wàr an dyweth dhe fria an gorhal whythrans. Cales o dhe lies jornalyth heb gwil ges a’n gorhal-na ha’y felshyp. An paperyow nowodhow a’s gelwys gorhal felyon agan dedhyow ny.