© 2021 Nicholas Williams
Pùb gwir gwethys / All rights reserved
Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen
Text an recordyans / Text of the recording
Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.
Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.
An ger Kernowek rag ‘butterfly' yw tycky Duw. Kyns côwsel adro dhe hedna bytegyns, me a garsa leverel neb tra ow tùchya an ger Sowsnek ‘butterfly’ y honen. Yma ‘butterfly’ pòr goth, kefys dell ywa in Sowsnek Coth, hèn yw dhe styrya in yêth an Anglo-Saxons. Yma certan scoloryon ow kelmy ‘butterfly’ in Sowsnek gans boterschijte ‘cawgh amanyn’ in tavas an Iseldiryow. Yma an ger Iselalman growndys wàr lyw cawgh an treghvil, neb yw melen kepar hag amanyn. Yma scoloryon erel ow towtya ‘butterfly’ in Sowsnek dhe referrya dhe lyw y gawgh. Y a grës bos an hanow ‘butterfly’ dhe gelmy kyns gans crejyans an bobel. Dell hevel, yth esa an Tewtons coth ow cresy fatell o an tycky Duwas carnacyon a debel-wrahas. Gwrahas a gar amanyn hag y a vydna gwil treghvilas anodhans aga honen, may hallens in dadn gel ladra amanyn in mes a’n chùrn. Yma olow a’n grejyans gwelys i’n henwyn dyvers rag an tycky Duw, rag ensampyl, botterheks ‘gwragh an amanyn,’ boterwijf ‘benyn an amanyn’ in Iselalman ha Butterhexe ‘gwragh amanyn’ ha Milchdieb ‘lader leth’ in Jerman. Heb mar crejyans gebmyn ywa in lies pow in Ewrop y hyll gwragh pò drog-spyrys ladra an amanyn dhyworth tioges ha hy ow chùrnya dehen rag gwil amanyn. Gesowgh ny lebmyn dhe gonsydra an ger tycky Duw y honen. Dell hevel nyns eus dùstuny vëth rag kelmy an hanow Kernowek gans amanyn na gwrahas. Nyns yw an hanow tycky Duw kefys ma’s gans Edward Lhuyd, rag apert yw fatell gafas Pryce ha Borlase an ger dhyworth Lhuyd. Kyns oll res yw recordya fatell usy an element ‘Duw’ kefys in lies hanow a dreghvilas i’n tavosow Keltek: rag ensampyl yma an try hanow Bretonek buoc’h Doue ‘buwgh Duw’, yarig Doue ‘yar vian Duw’ ha c’hwilig Doue ‘whylen vian Duw’ ow styrya ‘ladybird’. Pelha yma aelig Doue ‘el bian Duw’ in Bretonek, gloyn Duw ‘regythen Duw’ in Kembrek ha dealan Dé ‘dewyn Duw’ in Scot-Godhalek ow sygnyfia ‘butterfly.’ Saw pandr’yw styr an ger tycky? I’n termyn eus passys yth o kebmyn lowr dres oll Pow an Sowson gwary flehes gelwys ‘ticky ticky touch.’ Yth yw hedna gwary cachya. Y fedha udn flogh dêwysys ha res o dhodho cachya gwarior aral. Mar qwre va spêdya, an den kechys a vedha gwrës an chacyor. I’n gwary bytegyns, mars esa gwarior ow tùchya gwedhen arbednyk, nena ev o saw ha ny ylly ev bos gwrës chacyor. An chacyor in gwary ‘ticky ticky touch’ in Sowsnek a vedha gelwys ‘ticky’. Me a grës fatell veu an ger ‘ticky’—chacyor i’n gwary— benthygys in Kernowek rag gwil an term tycky Duw. I’n gwary y fëdha an chacyor ow qwibya adro ow whelas cachya onen a’y gowetha. In kepar maner yma an tycky Duw ow qwibya adro dhia flour dhe flour heb gortos pell in tyller vëth. I’n gettesten-ma na esyn ny dhe ankevy fatell yw teylu a dycky Dewas gelwys ‘skippers’ in Sowsnek. Dre rêson a oll an poyntys-na me a vynsa comendya fatell usy tycky Duw ow styrya gwibyor Duw ‘God’s darter.’