© 2022 Nicholas Williams
Pùb gwir gwethys / All rights reserved
Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen
Text an recordyans / Text of the recording
Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.
Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.
Slôvênya yw pow i’n Soth a Ewrop Cres. Yma Italy dhe’n west anedhy, Austrya dhe’n North, Ùngary ha Crôacya dhe’n Est. Slôvênya a’s teves cost cot wàr an Cresvor. Chif-cyta Slôvênya yw Ljubljana. Dres lies bledhen yth esa Slôvênya radn a Austrya, ha’n randir o aswonys der an hanow Carnyôla. Slôvênek yw tavas Slavek hag yma whath adro dhe hanter-cans mil a gowsoryon Slôvenek in Austrya. Warlergh Kensa Gwerryans an Bÿs y feu establyshys Yûgôslâvya, gwlascor nowyth in dadn mytern Serbya. Wostallath hanow an stât nowyth o Gwlascor an Serbas, Crôatas ha Slôvênas, saw y feu hedna chaunjys dhe Yûgôslâvya pols moy adhewedhes. In Secùnd Gwerryans an Bÿs Slôvênya êth mes a wel avell pow ino y honen rag y feu hy ocûpys gans Italy, Jermany, Ùngary ha Crôacya. Wosa an gwerryans y feu Slôvênya radn a Yûgôslâvya rag an secùnd treveth. Pàn verwys Marshal Tîtô Yûgôslâvya a dhalathas felja, hag warbydn an vledhen mil naw cans naw deg hag onen Slôvênya a veu poblegeth dystak. Slôvênya a jùnyas dhe’n Udnyas Ewrôpean i’n vledhen mil ha peswar hag a dhegemeras an Ewrô avell y vona sodhogyl. Kyns ès Slôvênya dhe jùnya dhe’n Ewrô bytegyns an pow a wre dyllo y vona y honen, hèn yw an tolar. Ha’n tolar o rydnys inter cans stotin, an Slôvênek rag ‘cent.’ Wàr an bath deg stotin y hylly bos gwelys pyctour a dhewelvednek pò ‘amphibian’ gelwys an olm ha ryptho an hanow sciensek Proteus anguinus. Yma meur a Slôvênya i’n menedhyow gelwys an Alpys Dynarek. Hag yma lies cav i’n re-na, yn arbednyk câvyow Postojna. Yma an olm ow pêwa i’n dowrow usy ow resek i’n câvyow-na hag ev oll dedhyow y vêwnans in dowr in tewolgow. Yth yw an best dall rag yma crohen dres y lagasow nag yw dysplêgys yn tien. Wàr an tenewen aral yth yw pòr lybm sencys erel an olm. Lyw crohen an olm yw gwydnrudh ha plat yw y bedn. Yma an olm ow remainya in agwedh an pednyn pò ‘tadpole’ owth anella dre vryncow pò ‘gills’. I’n negys-ma yth yw an olm haval dhe’n axolotl, an salamander Mexycan, usy ow remainya in shâp an pednyn oll y vêwnans. Dell hevel y feu an olm campollys rag an kensa prÿs i’n vledhen mil whegh cans eth deg naw in lyver gans Janez Valvasor, studhyor milas Slôvênyan, in lyver entîtùlys Glory Dùcheth Carnyôla. I’n lyver yma Valvasor ow terivas fatell vedha olmow golhys in bàn warlergh glaw poos ha fatell esa pobel an tyller ow cresy an olmow dhe vos flehes a dhragons an câvyow. Yth yw an olm tôkyn a ertach naturek Slôvênya. Presens an olm in câvyow Postojna a weresas yn frâs dhe dharlêsa hanow câvyow Postojna, hag yma governans Slôvênya ow qwil devnyth a hedna rag dynya tourystyon ecologyl dhe Slôvênya. Dre rêson a lyw gwydnrudh crohen an olm yma pobel Slôvênya worth y henwel ‘an pysk denyl.’ An ger olm ûsys in Sowsnek ha Kernowek bytegyns a veu benthygys dhyworth Jerman Grottenolm ‘olm an câvyow’.