© 2016 Nicholas Williams
Pùb gwir gwethys / All rights reserved
Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen
Text an recordyans / Text of the recording
Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.
Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.
Yth yw teylu an Orchidaceae pò orchids in Sowsnek onen a’n teyluyow brâssa a flourys hag yma esely an teylu kefys in lies tyller dres oll an norvÿs. Yn fenowgh y fÿdh an flourys aga honen pòr deg ha wheg yw aga odor kefrÿs. Ytho y fëdh lies ehen anodhans gonedhys rag aga thecter. Nyns yw hanow kefys in Kernowek rag an orchids dre vrâs ha res o desmygy hanow nowyth ragthans, hèn yw tegyrinen, ger neb yw grôndys wàr tegeirian in Kembrek. Mar teu nebonen ha palas gwredhyow an degyrinen in bàn ev a welvyth fatell usons ow consystya a dhyw geleren pò tubers. An tegyrin gwyls i’n enesow-ma yw dywvledhednek hag onen a’n gwredhyow-na yw gwredhen an vledhen eus passys; tanow yw hy ha gwedhrys. An wredhen aral bytegyns yw keleren an vledhen hevleny ha hy yw leun ha tew. Yma an hanow Sowsnek orchid ow tos dhyworth an ger Grêk orkhis kell pò ‘testicle’, rag yth yw an dhyw wredhen-na kepar ha dywgell den. Hèn yw an skyla inwedh bos an degyrinen kelmys gans kerensa inter gwer ha benenes. An ger rag degyrinen in Godhalek Wordhen yw magairlín, hanow fùndys wàr magairle kell ‘testicle’. In tyleryow in Wordhen yth o cresys y hylly mowes gwil dhe dhen yonk codha in kerensa gensy rag nefra mar teffa hy ha dôwys onen a wredhyow an degyrinen wyls, hy melyas ha’y gorra in y dhewas pò in y voos. Mar qwrella hy dôwys an wredhen ewn, an den a vynsa codha in kerensa gensy. Saw a pe dôwysys an wredhen gabm gensy, an den truan a vynsa mos in mes a’y rewl. Saw nyns esa fordh vëth dhe wodhvos o hy an wredhen ewn erna veu an proces assayes. Yma plans bian a deylu an Orchidaceae ow tevy in nebes tyleryow adro dhe gost Kernow ha’y hanow sciensek yw Spiranthes spiralis. Yma an petalys gwydn ow trailya adro dhe arr gwer an plans hag y yw nebes haval dhe vlew benyn. Hèn yw an skyla rag an hanow Sowsnek Lady’s tresses. Yma Edward Lhuyd ow campolla an flour-na i’n gramer a’n tavas Kernowek a screfas ev. Ev a lever: an losowen vian gen hy arr nedhys eus ow tevy in agan hallow ny yw cries Pleth Maria. Pleth Maria ytho yw an Kernowek tradycyonal rag Lady’s tresses, esel a deylu an tegyrin pò Orchidaceae.