© 2014 Nicholas Williams
Pùb gwir gwethys / All rights reserved
Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen
Text an recordyans / Text of the recording
Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.
Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.
Y feuma in Maynooth agensow rag ry cows cot adro dhe istory ha lien Wordhen i’n seytegves cansvledhen. Maynooth lebmyn yw coljy a Ûnyversyta Nacyonal Wordhen. Yma ken coljiow a’n Ûnyversyta-na in Dulyn, in Galway hag in Cork. Y feu coljy Maynooth fùndys in dadn an hanow Coljy Padryk adro dhe dhew cans hag ugans bledhen alebma avell coljy dyvynyta pò seminary dhe ry ardhyscas dhe bronteryon Gatholyk. Kyns ès Coljy Padryk dhe vos growndys, res vedha dhe dus a garsa bos pronteryon Gatholyk mos dhe goljiow wàr vrâstir Ewrop. Own a’s teva an governans in Loundres i’n termyn-na y whre studhyoryon dhyworth Wordhen mos dhe goljiow wàr vrastir Ewrop hag ena dewheles ha’ga fedn leun a dybyansow wheldroek pò revolutionary ideas. Rag hedna an governans a brovias mona rag coljy dyvynyta in Wordhen hy honen. Y a wrug dêwys avell tyller rag an coljy palys coth teylu Fitzgerald, yùrlys Kildare, usy adro dhe ugans mildir dhe’n West a Dhulyn. Dhia bàn veu fùndys, an coljy a weresas yn frâs rag lêsa an tavas Sowsnek in Wordhen hag indella gwadnhe an Godhalek i’n pow. In dedhyow avarr an coljy hanter an studhyoryon dhe’n lyha o Godhalegoryon, saw an tavas ûsys rag aga desky o Latyn, ha tavas kenyver jorna an coljy o Sowsnek. Adro dhe hanter-cans bledhen alebma an coljy a alowas studhyoryon lêg pò lay students dhe entra rag studhya taclow ken ès dyvynyta. Deg warn ugans bledhen wosa hedna an coljy a veu dyberthys inter dyw radn. Wàr an eyl tu yma an coljy dyvynyta, ha wàr y gela coljy leg in dadn scoos Ûnyversyta Nacyonal Wordhen. I’n termyn eus passys brâs o roweth an coljy dyvynyta, saw lehës yw hedna lebmyn, spessly wosa sclandrow orth dyweth an ugansves cansvledhen ow tùchya an abûsyans carnal a vebyon yonk. Gyllys yw an dedhyow mayth esa Coljy Padryk, Maynooth ow provia pronteryon Gatholyk rag Wordhen hy honen ha rag powyow tramor. Gyllys yw an whedhlow ow qwil ges a’n coljy kefrës. Rag ensampel an whedhel-ma. Pronter pluw in neb tyller in Soth a Wordhen êth dhe vetyans a bronteryon in Maynooth. Pàn dheuth ev tre warlergh an kescùssulyans, y wethyades chy (his housekeeper) a wovydnas orto pëth esa ev ha’y gowetha in Maynooth ow tebâtya. “Yth esen ny ow côwsel adro dhe vaters agan pluwyow,” yn medh ev, “hag acordys en ny kettep pedn bos gwethyadesow chy an bronteryon re alosek i’n pluwyow.” “Hèn yw an prës dewetha,” hy a worthebys, “y whrêta mos dhe Maynooth.”