(385) An ger 'gwir' - lovinglivingcornish

Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen

Text an recordyans / Text of the recording

Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.

Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.

An ger gwir in Kernowek yw naser pò ‘adjective.’ Yma gwir ow tos traweythyow warlergh y hanow, rag ensampyl: ow bôstya y vos ev Crist gwir, un vab Duw a nev (Passio Christi); me yw mytern Cragow, Corsyth, gans Arthùr in qwarel gwir a vÿdh parys corf ha pÿth (Bêwnans Ke); an lavar coth yw lavar gwir (Lhuyd). Moy menowgh bytegyns yma gwir ow tos dhyrag an hanow. Otobma nebes examplys: dre râss an Tas a-uhon gwir Dhuw in y oberow (Origo Mundi); erbynn Jesu neb yw gwir Dhuw (Passio Christi); certan gwir vreus yw honna (Passio Christi) ha me re behas marthys treus gwir woos Duw pan y’n gwerthys (Passio Christi). Mars eson ny whensys dhe wil adverb a’n ger gwir (hedna a via ‘truly’ in Sowsnek), ny a yll leverel dhe wir. Hèn yw pòr gebmyn i’n textow, rag ensampyl: y whòn dhe wir Duw an Tas re sorras dre weyth benyn (Origo Mundi); assa yllyn ny lemmyn kemeres meur joy godhvos dhe wir Crist…ev dhe dhos dhe gows worthyn (Resurrexio Domini); settys rag dh’agan dysêsya me a wor dhe wir y vos (Bêwnans Ke). Gwir i’n lavar dhe wir yw hanow pò ‘noun’ —certan yw hedna, rag nyns eson ny ow corra dhe dhyrag naser pò ‘adjective.’ Nyns usy Kernowek ow leverel *dhe dhâ, *dhe vian, *dhe vrâs, *dhe hir, *dhe got, h.e. Yth esa Nance ow cresy fatell o compes in Kernowek gwil adverb a’n naser gwir gans an demygen yn. Ytho ev a gomendyas rag an tavas dasvêwys *yn whir ‘truly, by right’. I’n lacka prÿs camgemerys o Nance i’n mater-ma. Nyns yw an lavar *yn whir kefys i’n textow tradycyonal in tyller vëth. Yma Lhuyd tergweyth ow ry en wir adar *en whir—saw nyns eus dùstuny vÿth rag hedna i’n textow. I’n contrary part yth hevel fatell wrug Lhuyd growndya *en wir wàr yn wir ‘truly’ in Kembrek. Drê rêson gwir dhe vos hanow in gwiryoneth, rag ‘truly,’ dell leverys vy solabrÿs, ny a yll leverel dhe wir ‘for a truth. Pelha in gwir ‘in truth’ yw kefys yn fenowgh inwedh. Ot obma nebes examplys: Onen ha try on in gwir (Origo Mundi); dew vody dhâ owgh in gwir (Origo Mundi); an eyl torn y fÿdh re hir, tres aral re got in gwir (Origo Mundi); dredhos dhe jy y fëdhon ny in gwir sawys (Passio Christi); sur oll dha wovynadow ty a’fÿdh in gwir heb wow (Passio Christi); parys rag mos dhe’n casow gans Arthùr in gwir heb mar dres oll an bÿs (Bêwnans Ke) ha Eva manaf saya; hy yw êsya dha dùlla ès Adam in gwir yn tâ (Creacyon an Bÿs). Gesowgh ny dhe dhasleverel myns yw deskys genen. Pàn yw gwir naser pò ‘adjective’, yma hy ow tos dhyrag an hanow: gwir vreus, gwir Dhuw pò wàr y lergh: an lavar gwir. Saw gwir yw hanow inwedh. Ytho rag leverel ‘truly’ nyns yw kewar *yn whir. An lavarow ewn yw dhe wir pò in gwir.