(419) Edward Lhuyd - lovinglivingcornish

Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen

Text an recordyans / Text of the recording

Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.

Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.

Y feu Edward Lhuyd genys i’n vledhen mil whe cans whe deg ogas dhe Oswestry in Conteth Amothyk (‘Shropshire’) mab dyrêth a Edward Llwyd hag a Brijet Pris a Gonteth Keredygyon. Lhuyd a gafas adhyscans in Oswestry hag ena in Coljy Jesus in Resohen. Ny wrug ev gradhegy. I’n vledhen whe cans eth deg peswar ev a veu gwrÿs is-gwethyas Hendrajy Ashmole in Resohen; pymp bledhen wosa hedna ev a veu gwethyas. A les dhe Lhuyd o plansow gwyls hag ev a viajyas dre Eryri (‘Snowdownia’) ha cùntell ena ensamplys a’n plansow. Rol Lhuyd a veu dyllys gans John Ray in y dhornlyver a blansow Breten Veur. Lylien Eryri wostallath a veu henwys Lloydia serotina in onour Lhuyd. Lhuyd a vysytyas oll powyow an enesow-ma ha Breten Vian ow cùntell omgaregydnow pò ‘fossils.’ Yth yw sensys an omgaregydnow cùntellys ganso in Hendrajy Ashmole whath. Lhuyd yw remembrys spessly rag y ober yethydhieth. Pàn esa Lhuyd ow viajya in Breten Veur, in Wordhen hag in Breten Vian, ev a gùntellas meur a skentoleth ow tùchya an tavosow Keltek. Frûtys an whythransow-na a veu dyllys ganso in Resohen in mil seyth cans seyth in dadn an tîtel Archæologia Britannica. Lhuyd a bredery fatell o otham a dhùstuny kyns ès venturya opynyon. Rag hedna in dallath y lyver yma Lhuyd ow ry etymologieth comparek a’n tavosow aswonys dhodho; ena ev a re gerva gomparek a Latyn, Kembrek, Bretonek, Kernowek ha Godhalek. I’n eur-na yma va ow ry gramer Bretonek ha gerva Vretonek. Wosa hedna yma ow sewya gramer Kernowek ha rol a dhornscrîvyow Kembrek. Orth dyweth an lyver ny a wel gerlyver Godhalek - Sowsnek, le mayth yw an geryow Godhalek kemerys in mes a erlyver Latyn - Godhalek Richard Plunkett—dornscrif na veu dyllys whath. Gesowgh ny rag pols meras orth gramer Kernowek Edward Lhuyd. Kyns oll res yw poosleva nag esa spellyans sodhogyl dhe gafos ganso. Rag hedna res o dhodho desmygy y lytherenieth y honen. Yma ev owth ûsya d+h rag dysqwedhes an sownd [ð]. Y feu hedna adoptys gans Jenner ha Nance hag yma va whath in ûsyans i’n tavas dasvêwys. Yma Lhuyd ow ry dhyn descrefans a sowndys an Kernowek kepar dell o an tavas in y dhedhyow ev. Nance a wrug devnyth a hedna rag Kernowek Udnys, saw ny wrug Nance alowa ragocclûdyans, kynth ywa kebmyn gans Lhuyd. Lhuyd kefrÿs a re dhyn golok wàr gramer an Kernowek. Orth dyweth an gramer yma Lhuyd ow pryntya whedhel Jowan Chy an Hordh, an udn whedhel gweryn yw gwethys i’n tavas. Res yw avowa bos fowtys in Kernowek Lhuyd. Ny wrug ev ùnderstondya syntax an tavas in lavarow kepar ha me a veu, ev a welas, hag erel, rag ensampyl. Pelha y feu va ledys wàr stray gans y Gembrek genesyk yn fenowgh hag ev a gonsydras an kesson dewetha in geryow kepar ha gwiryoneth ha myterneth dhe vos -dh adar -th. Res yw meneges bytegyns na alsa an dasserghyans Kernowek dallath kyn fe, heb ober marthys Lhuyd. Dell hevel nyns o lavyr poos bêwnans Lhuyd dâ rag y yêhes hag ev a verwys in mil seyth cans naw hag ev naw ha dewgans bloodh.