© 2023 Nicholas Williams

Pùb gwir gwethys / All rights reserved

Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen


Text an recordyans / Text of the recording

Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn. Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.

Y feu Juliane Koepcke genys in Lîma, Perû, in mis Hedra mil naw cans pymp deg peswar, an flogh udnyk an zoôlogydhyon Jerman Maria ha Hans-Wilhelm Koepcke. Yth esa hy thas ha’y mabm ow lavurya in Hendrajy Istory Naturek i’n Lîma an termyn-na. Pàn o hy peswardhek bloodh hy herens a’s kemeras gansans dhe establyshya gorsaf whythrans zôologieth in Panguana in cooswyk law (‘rain forest’) Dowr Amazon. In mesk taclow erel hy a dhescas ena codnek durya, hèn yw dhe styrya an fordh dhe remainya yn few in omgelgh gwyls. Nyns o an auctorytas adhyscas contentys hy dhe vos i’n gorsaf whythrans ha hy a veu constrînys dhe dhewheles dhe Scol Jerman Alexander von Humboldt in Lîma, may halla hy gwil hy apposyansow. Hy a wrug gradhegy an try warn ugans Kevardhu mil naw cans seyth deg onen. Ternos hy ha’y mabm a gemeras esedhow wàr neyj Pymp Màn Eth a’n airlînen LANSA, may hallens passya Nadelyk gans tas Juliane i’n forest. Tas Juliane a inias hy wre’ty heb neyja gans an airlînen-na dre rêson a’ga drog-hanow ow tùchya sawment. Y wre’ty a dhetermyas bytegyns dhe gemeres an neyj. Pàn esa an airen avàn, y feu hy gweskys gans luhes hag a dhalathas terry dhe dybmyn kyns ès codha dhe’n dor. Juliane a gafas hy honen kelmys dhe’n eseth hag ow codha deg mil droos’hës aberth in forest glaw an Amazon. Juliane a glamderas saw ny veu hy ledhys der an coodh. Y feu hy tebel-wolies bytegyns. Terrys o pons an scoodh (‘collarbone’), hy a sùffras trogh down wàr hy bregh dhyhow ha pystyk dh’y lagas. Pelha crehyllys o hy fedn. Hy a bassyas udnek dëdh i’n forest, ow kerdhes an ryver ahës. Hy a veu constrînys dhe berthy brathow uthyk treghvîlas ha contron ‘magots’ a anedhas in brew hy bregh. Wàr an dyweth hy a gafas campva gwrÿs gans pùscadoryon, le may ros hy socour kensa ‘first aid’ dhedhy hy honen. Hy a dheveras menoyl aberth i’n goly rag remeuvya an contron—hèn a veu tydn dres ehen. Wosa termyn cot an bùscadoryon a’s cafas hag a’s dros in canoa dhe drygla. Y feu hy airlyftys yn scon dhe glâvjy. Nyns yw certan fatla wrug hy bêwa in spît dhe’n coodh. Hy a veu hernessys dh’y eseth ha’n dhe’n dhyw esedhva a bùb tu. Dre lycklod y whrug an try eseth gwythresa avell parashûta. Y feu an coodh lent’hës kefrÿs der an air whethys in bàn gans an hager-awel. Pelha hy a godhas dre glasneth tew ha hedna kefrÿs a lehas toth an coodh. Dell hevelly, peswardhek viajyor erel a vêwas der an coodh, saw y oll a verwys kyns es cafos rescous. Wosa bos sawys a’y fystygow, hy a weresas bagasow whelas ow trouvya tyller an dorrva. Corf hy mabm a veu kefys in mis Genver an nessa bledhen. Warlergh hedna Juliane a dhewelys dhe Jermany le may whrug hy studhya zôologieth. Hy a dhemedhas zôologyth ha rag termyn wosa mernans hy thas, yth o hy warden an gorsaf whythrans i’n forest. I’n tor’ma yth yw hy lyfrores Cùntellyans Zôologieth an Stât in Bavârya, Jermany.