© 2016 Nicholas Williams
Pùb gwir gwethys / All rights reserved
Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen
Breten Veur ha Breten Vian.m4a
Text an recordyans / Text of the recording
Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.
Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.
An enys usy Kernow, Pow an Sowson, Kembra ha Scotlond inhy o aswonys avell Britannia in termyn an Romans. An dregoryon a elwy aga honen Brittones. Dhyworth an tressa cansvledhen bys i’n wheffes cansvledhen lies huny anodhans a forsâkyas Britannia hag êth dhe’n North-West a brovyns Gallya, Frynk hedhyw, rag scodhya an Romans warbydn an Wydhyly ha’n trîbys erel esa owth assaultya an pow-na. An bobel dhyworth Britannia a dhros gansans aga yêth aga honen: *Brittonika, hanow a jaunjyas der an osow bys i’n form Brezhoneg ‘Bretonek’ hedhyw i’n jëdh. Hanow an Brittones rag aga fow nowyth o *Brittia ‘Breten Vunys’ ha’n hanow-na yw Breizh hedhyw, an Bretonek rag Breten Vian. Wosa dhe bobel gasa Britannia dhe drega i’n North-West a Gallya, res o decernya inter an pow coth ha’n pow nowyth. Rag hedna an dhew bow a vedha gelwys Breten Veur ‘Great Britain’ ha Breten Vian ‘Little Britain, Brittany’. Dell usy ow wharvos yma an dhew hanow Kernowek-na kefys i’n textow. In Bewnans Ke Mytern Enesow Orgh a elow Arthùr, gour mas ha Mytern Breten Veur. Wàr an tenewen aral in Bewnans Meryasek epscop Kernow, hèn yw Cornouaille, an tireth adro dhe Quimper, a lever adro dhodho y honen:
nyns eus in Breten Vian
ov farow pòr wir heb dowt.
Yth hevel fatell yw an dhew hanow Kernowek-ma, Breten Veur ha Breten Vian, growndys wàr an henwyn Sowsnek, ‘Great Britain’ ha ‘Little Britain’. Hanow an Gembrion rag Breten Vian yw Llydaw, form arnowyth a Letavia, hanow an bobel tregys inhy in termyn an Romans. Rag Breten Veur yma an Gembrion ow leverel Prydain. Yma scolers ow cresy an hanow-na dhe vos versyon aral a’n wredhen gwelys in Britannia. Nyns yw Prydain kefys in Kernowek, saw yth yw an hanow gwadn pò ‘adjective’ dhe weles i’n hanow tyller Predannack ‘pentir Bretednek’. Predannack yw tyller bian orth gorenys an Lysard in West a Gernow. In Bewnans Ke yma mencyon gwrës dywweyth a’n Vretons, saw nyns usy an auctour ow referrya dhe bobel Breten Vian, mès dhe dus Breten Veur hy honen. Ytho herwyth Bewnans Ke an hanow ewn Kernowek rag ‘Britons’ yw Bretons, saw yma Kernowek dasvewys solabrÿs owth ûsya an hanow Bretonyon rag pobel Breten Vian. Ha rag kemysky taclow pelha yma Nicholas Boson owth ûsya an hanow Brittes rag pobel Breten Veur i’n termyn eus passys hag Edward Lhuyd a’s gelow Brethon. Yma peryl brâs a ancombrynsy in oll an henwyn-ma.