(460) Brezhoneg, Cymraeg, Kernowek

Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen

Text an recordyans / Text of the recording

Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.

Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.

Pàn wrug an Vrethonyon ow tallath i’n pympes cansvledhen gasa Breten Veur rag anedhy in North-West a Gal, y a dhros gansans aga thavas aga honen. An tavas-na o gelwys *Brittonikâ; hedna a dhysplêgyas der an osow dhe Brethonek hag ena Brezhonek. Brezhonek yw ûsys whath hag yma va hedhyw ow styrya ‘Breton’. An tavas côwsys gans an Geltyon adro dhodhans y a elwys Galek ‘Gaulish’. Hedhyw i’n jëdh yma Galek ow referrya dhe’n Latyn côwsys in Breten Vian, hèn yw Frynkek. Ny wrug an Geltyon neb a remainyas in Breton Veur ûsya an hanow Brethonek, rag tavas Brethonyon Frynk, rag Brethonek o aga thavas aga honen. An trib moyha a bris i’n North-West a Gal i’n dedhyow-na o an Letavii, ha’n Vrethonyon a ûsya *Letavika rag referrya dhe davas Breten Vian. Yma hedna owth apperya avell Llydaweg ‘Breton’ in Kembrek agan dedhyow ny. Pàn esa an Vrethonyon ow kevanedhy wàr an Brâstir, yth esa Gwydhyly Wordhen ow tos in nùmbers brâs dhe drega in Breten Veur ha spessly in Scotlond ha’n North a Bow an Sowson. An Vrethonyon in Breten Veur a ylly ùnderstondya in radn tavas an Wydhyly, saw yth esens ow cresy y aga honen avell cytysans Roman dhe vos moy wharhës ages an Wydhyly wyls hag y a elwys aga honen *Kombrogî, hèn yw kestrevesygyon pò ‘fellow countrymen.’ An hanow *Kombrogi a dhysplêgyas dhe Kymry. Dell hevel y feu an hanow Kymry ûsys kyns oll in North a Vreten Veur. Yth ywa gwelys whath hedhyw i’n hanow Cumberland, le mayth yw an kensa element Cumber dysplêgyans a Kombrogi. Warlergh hedna Kymry a lêsas hag yth ywa ûsys hedhyw rag pobel Kembra. Nôtyowgh fatell yw Kembra an leveryans Kernowek rag Kymry. Merkyowgh inwedh fatell yw Kymry hedhyw i’n jëdh spellys in dyw fordh dhyvers. Kyns oll Cymru gans û orth an gorfen, hèn yw ‘Kembra, Wales’. Saw gans y orth an gorfen, Cymry, hèn yw an bobel aga honen, ‘the Welsh’. Tavas an Cymru wostallath o *Kombrogika ha hedna a dhysplêgyas avell Cymraeg, gans teyr syllaben. In Kernowek bytegyns nyns esa bythqweth bùlgh pò ‘hiatus’ i’n hanow, ha’n tavas yw gelwys Kembrek: Oliver Pender ow screfa dhe Gwavas a leverys adro dhe Lhuyd: ‘Rag na alja ev clappya na screffa Kernowak pecar ha why. Th’era moy Gembrak pëth wrug e gwil.’ Dell hevel yma trailyans parhus wàr Gembrak ena. In Bêwnans Ke ‘Wales’ yw Kembra. Saw in Borlase Kembra yw ‘Welshman’ ha Kembra ‘Welshman’ a gafas an form liesek Kembrion, ûsys gans Nicholas Boson ha gans Lhuyd. An trib moyha a bris i’n Soth-West a Vreten Veur o an Cornovii. Pàn asas an Vrethonyon Breten Veur rag mos dhe’n Brâstir, res o cafos hanow rag decernya tavas an Soth West dhyworth Brethonek Gal. Ytho tavas an Cornovii a veu gelwys *Kornowika ‘Kernowek’. Saw nyns yw Kernowek kefys in scrîven bys i’n whêtegves cansvledhen. Pelha nyns yw an form Kernewek gans e in secùnd syllaben kefys in tyller vÿth i’n tavas tradycyonal. Kernewek a veu desmygys gans Robert Williams rag y Lexicon a’n vledhen êtek whegh deg pymp. Tîtel an lyver-na yw Gerlyver Cernewec.