(472) Formys Dystak ha Gnaser Verbek

Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen

Text an recordyans / Text of the recording

Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.

Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.

Kensa lînen a’n gwary Origo Mundi yw: An Tas a Nev y’m gylwyr. Ena y hyll y’m gylwyr bos ùnderstondys avell temygen verbek y, rag’hanow aberveth ’m ha present dystak a’n verb gylwyr ‘is called, am called.’ Formys dystak pò ‘autonomous forms’ yw kepar ha formys godhevek pò ‘passive’ in tavosow erel, saw in câss form dhystak nyns yw complys an den usy ow qwil an verb. Ny a yll leverel ‘y whrer an taclow-na’ saw ny yllyn ny leverel ‘y whrer an taclow-na *gans an Sowson’. Examplys erel i’n tavas tradycyonal a formys dystak yw an re-ma: hag anedha crows y whrer rag crowsya Crist (Passio Christi); Ny’th ankevyr byttÿth breus (Bêwnans Ke). Yn fenowgh yth yw form dhystak ûsys a’n verbow gweresek gwil ha gallos. Rag ensampyl: ha mar ny wrer y wetha, y dhyskyblon yn pryva a’n lader in mes a’n bedh (Resurrexio Domini); menowgh y whrer y besy (Bêwnans Meryasek); Rag y hyller ervira ha’y weles yn surredy (Passyon agan Arlùth); ny yllyr re dha wordhya (Origo Mundi); bÿth ny yller y sconya (Bêwnans Meryasek). Traweythyow yma an form dhystak in amser ken ès an present, rag ensampyl: ha’n re-na galser dhe ry dhe vohosegyon an bÿs (Passio Christi). Yma formys dystak ûsys inwedh pàn vo intransytyf an verb, rag exampyl gans an verb bos: rag ow kewsel yth eder (Origo Mundi), hèn yw dhe styrya ‘yth yw côwsys gans pobel’; hag y whyrvyth an termyn dredha may fedher dhe well (Origo Mundi), hèn yw ‘y fÿdh termyn may fÿdh pobel dhe well dredhans.’ In Bêwnans Ke ny a gav an lavar-ma: Ev yw an boldha mab den a gampoller gans ganow. Nyns usy an kemel-na a gampoller gans ganow ow terry an rêwl na vÿdh an oberyth pò ‘agent’ ûsys gans verb dystak, rag nyns usy gans ganow ow referrya dhe’n dra usy ow qwil an gwythres; nyns usy ma’s ow terivas in pana vaner ywa gwrÿs: gans ganow ‘orally, by word of mouth.’ Bêwnans Meryasek a veu screfys moy adhewedhes ès Origo Mundi hag yth yw ‘I am called’ i’n kensa lînen a’n gwary rendrys heb form dhystak: Me yw gylwys Duk Breten. Hèn yw dhe styrya: radn a’n verb bos sewys gans an gnaser verbek pó ‘verbal adjective’. Yma meur a examplys a’n gestrowen-na gans gelwel ‘call’ kefys i’n textow, rag ensampyl: Gelwys yth ov Conany mytern in Breten Vian (Bêwnans Meryasek); Yth ov gelwys Costantyn (Bêwnans Meryasek); Gelwys ov mytern Massen (Bêwnans Meryasek); Noy mab Lamek gylwys ov (Creacyon an Bÿs); ha me a vedh gelwys Ke (Bêwnans Ke). Yma lies verb erel ûsys indelha. I’n textow ny a gav examplys a verbow transytyf: rag ensampyl, yth yw ankevys; côwsys; creatys, danvenys, gwelys, gwethys. kefys, kellys, ledhys, ledrys, ha screfys. Yma verbow intransytyf kefys yn fenowgh inwedh: yth yw codhys, dasserhys, devedhys, gyllys ha sevys,. In gwir yth yw ev yw devedhys an fordh moyha kebmyn in Kernowek rag leverel ‘he has come’. Dell hevel nyns yw form dystak vÿth kefys warlergh termyn Bêwnans Meryasek. Ytho rag ensampyl yma Wella Rowe ow screfa: Th’on ny devedhys dha wordhya dhodha.