(486) Alfred Dreyfùs - lovinglivingcornish

Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen

Text an recordyans / Text of the recording

Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.

Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.

Alfred Dreyfùs o offycer in Lu Frynk. Ev a veu genys in Alsass, i’n vledhen êtek pymp deg naw. Pàn gemeras an Jermans Alsass-Lorraine, y deylu a exîlyas aga honen dhe Frynk hag Alfred a dhetermyas jùnya an lu. Ev a entras in Ecole Supérieure de Guerre in Parys, saw y verkys a veu iselhÿs drefen ev dhe vos Yêdhow. Ev a veu capten bytegyns. I’n vledhen êtek naw deg pymp y feu derivys fatell veu dogven udn folen kefys in soodhva sodhak bresel ‘military attaché’ an Canaty Jerman in Parys ha warnedhy sêcret a’n lu Frynkek. Apert o fatell esa offycer Frynkek ow passya kevrînyow dhe’n Jermans. Dreyfùs a veu acûsys a’n hager-ober, kyn nag o dornscrefa an dhogven kepar poynt dhe dhornscrefa Dreyfùs. In spît dhe’n lack a dhùstuny, Dreyfùs a veu tôwlys in mes a’n lu gans bysmêr hag a recêvas sentens pymp bledhen in Enys an Jowl in Giana, in condycyons dywodhaf. An nessa bledhen an chyften nowyth a avîsyans breselek pò ‘military intelligence,’ George Picquart, a reportyas fatell gafas ev dùstuny nag o Dreyfùs cablus, saw fatell o Comandant Ferdinand Esterhazy dhe vlâmya. Picquart a veu gwrÿs dhe dewel der y dhanvon dhe Tûnysya. I’n mêntermyn yth esa caskergh poblek lêdys gans Mathieu y vroder ow try brÿs an bobel orth anjùstys plît Dreyfùs. An screfor Emile Zola a dhyllas lyther ôpyn dhe bresydent an repùblyk i’n jornal l’Aurore in dadn an tîtel J’accuse. I’n lyther ev a acûsyas governans Frynk a gorth-Yêdhowieth hag a bùnyshya Dreyfùs heb dùstuny. Zola a veu cùhudhys a sclandrans saw ev a scappyas dhe Bow an Sowson. I’n vledhen êtek naw deg naw Dreyfùs a gafas trial nowyth, saw arta ev a veu kefys cablus hag a recêvas sentens a dheg bledhen—pymp bledhen moy ès an prysonyans gwredhek. Radn a bobel Frynk a veu diegrys der an sentens nowyth-na ha Presydent an Repùblyk a offras pardon dhe Dreyfùs. I’n vledhen nawnjek ha whegh comyssyon a’n lu a dheclaryas Dreyfùs dhe vos inocent yn tien hag ev a veu restorys dh’y roweth i’n lu. Ev a servyas i’n lu i’n Gwerryans Brâs hag a veu marow i’n vledhen nawnjek try deg pymp. L’affaire Dreyfùs a faljas Frynk inter dyw radn. An Gorth-Dreyfùsards o offycers uhel an lu, meur anodhans tus nôbyl, an Genedhlegoryon, an Gatholygyon ha’n bobel gorth-Yêdhow. An Dreufùsards o an Repùblycans gortheglosek. An affaire Dreyfùs a bosnyas an gowethas Frynkek bys pedn lies bledhen. I’n gwir pàn wrug an Jermans conqwerrya Frynk hag establyshya an stât traitus in Vichy i’n vledhen nawnjek ha dewgans, y fedha leverys fatell o Vichy venjans an gorth-Dreyfùsards. Y feu sewyans aral dhe’n affaire Dreyfùs. Pàn veu Dreyfùs acûsys a draitury, y wharva protestansyansow brâs in Parys ha’n rûth ow kelwel ‘Mort aux Juifs!’ [mernans dhe’n Yêdhewon]. Theodor Herzl, jornalyth Austryan ha Yêdhow saw tregys in Parys i’n termyn-na, a dhetermyas yth o gorth-Yêdhowieth cleves na ylly bos yaghhÿs. Rag hedna ev a dhalathas screfa ha comendya Yêdhewon Ewrop dhe dheweles dhe’n Tir Sans ha byldya ena aga stât aga honen. Hèn o an dalethfos a Zionieth pò ‘Zionism’.