(491) Laha Salek - lovinglivingcornish

Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen

Text an recordyans / Text of the recording

Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.

Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.

Laha Salek yw corf lahys cùntellys i’n pympes cansvledhen in dadn Clovis, kensa mytern an Francas. Kynth usy an lahys ow tyghtya lies tra, yth yw an hanow Laha Salek kelmys spessly gans an gorhebmyn ino nag usy an gwir dhe venyn eryta perhenogeth tir na gwlascor. I’n dedhyow coth heb mar yth o otham a dhen avell mytern rag dyffres y diryow ha’y bow warbydn y eskerens. Y fedha an gorhebmyn practycys in Frynk, in Jermany, hag in powyow erel. Ny veu an dyfen warbydn benenes avell monark practycys bythqweth in Pow an Sowson. Y ferwys heb er try mytern Frynk i’n whêtegves cansvledhen. An re-na o an Secùnd Francys, an Nawves Charlys ha’n Tressa Henry. Y oll o breder hag y oll a verwys heb er gorow. Pàn verwys an den dewetha anodhans i’n vledhen pymthek eth deg naw, dre rêson a’n Laha Salek, res o mos wàr dhelergh lies henath dhe gafos an nessa mytern a Frynk. An Tressa Henry o an mytern dewetha a deylu rial Valois. Y sewyas o an Peswora Henry, mytern Navâr ha’n kensa mytern a deylu rial Bourbôn. Yth esa afles ow pertainya dhe’n Peswora Henry, ev o Protestant; i’n gwelha prÿs ev a jaunjyas y grejyans yn scon. Y wharva caletter aral dre rêson a Laha Salek i’n Empîr Sans Roman, hèn yw Austrya, Ùngary, an Iseldiryow Austryan, Bohêm, ha powyow erel. Y feu acord agries orth dallath an êtegves cansvledhen y whre myrgh an Emprour eryta an empîr dhyworto, kynth o hy benyn. An acord-na o gelwys an Declaracyon Pragmatek. Pàn verwys an Emprour, y vyrgh Maria Terêsa a erytas an Empîr —saw nyns o kenyver onen contentys, ha Mytern Bavârya, scodhys gans an Frynk a whelas chalynjya an acord. Gwerryans Holyans Austrya ‘The War of Austrian Succession’ a sewyas hag a bêsyas seyth bledhen. Y feu an mater desedhys bytegyns i’n vledhen seytek peswar deg eth, pàn veu gour Maria Terêsa, Francys Dûk Lorrayn, declarys an Emprour Sans Roman. Y wharva ken exampyl a’n dyfen a vyterneseow in êtek try deg seyth in Hanôver, Jermany, pàn verwys an Peswora Wella, mytern a’n Vreten Veur hag a Hanôver. Y êres o Vyctorya, myrgh y vroder tremenys, Edward. Drefen na ylly Vyctorya eryta Hanôver warlergh practys an Laha Salek, Hanôver a bassyas dhe vroder aral an Mytern tremenys hag êwnter Vyctorya, hèn o Ernst Augùstùs, Dûk Cûmberlond. Mar scon dell wrug Ernst Augùstùs drehedhes Hanôver avell mytern, ev a wrug astel an selreth lybral nag o adoptys ma’s nebes bledhydnyow alena. Res veu dhe bùbonen a’n jeva soodh vÿth in dadn an gùrun tia lelder dhe’n mytern. Seyth professor in ûnyversyta Göttyngen a sconyas dhe dia an ly-na hag a veu gorrys in mes a Hanôver. In mesk an dus-na yth esa an scoloryon vrâs, an vreder Jacob ha Wilhelm Grimm. Yth yw leverys, pàn asas an an Vreder Grimm Hanôver, fatell grias Ernst Augùstùs: ‘Huren und Professoren kann ich mir immer kaufen’ [Me a yll prena dhybm hôrys ha professoryon termyn vÿth]. Ass o pobel an Vreten Veur fortydnys na gafas Dûk Cùmberlond tron an Wlascor Udnys!