(500) Nadelyk - lovinglivingcornish

Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen

Text an recordyans / Text of the recording

Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.

Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.

Nyns eus dùstuny vÿth a’n Nadelyk in Kernowek Cres saw yma an degol complys tergweyth in scrîvyow dhyworth bledhydnyow an tavas dewedhes. Ot obma an teyr mencyon-na: 1) Gwâv i’n hâv tereba Golowan, ha hâv i’n gwâv tereba Nadelyk (Lavar coth i’n dornscrîvyow Ùstyk: yma tereba ow mênya ‘until’); 2) Lhuyd a lever fatell yw de Nadelyk in Kernowek ow styrya Natalis Christi ‘genesygeth Crist’; 3) Flogh ’veu genys in mîs Merth; ny a drehas y bêgel in mis Est; ev a ros towl dha prownter Powl, mis Du ken Nadelyk. Desmyk rÿs gans Gwavas ha pryntys gans Pryce. An gorthyp heb mar yw barlys ‘barley’ neb yw ûsys rag gwil dewas medhow. Yma Nadelyk in Kernowek ow tos dhyworth an ragform Latyn *Natalicia. Yma Nadolig in Kembrek ha Nadelek in Bretonek ow tos dhyworth *Natalicia kefrÿs. *Natalicia a ros Nollaig in Godhalek Wordhen ha Mí na Nollag ‘mis Nadelyk’ yw an Godhalek rag ‘mis Kevardhu.’ Yth eson ny ow solempnya an Nadelyk an pympes warn ugans a vis Kevardhu. Nyns yw certan prag yth yw an jëdh-na degol Nadelyk saw yma nebes tybyansow adro dhodho. An istoryan Sextùs Jûlyùs Afrycânùs (a vêwas adro dhe’n vledhen cans ha tryugans bys adro dhe dhew cans ha dewgans) a dhedhyas concepcyon Crist dhe’n pymp warn ugans Merth. Herwyth Afrycânùs hèn o an very dëdh may feu formys an bÿs. Mar qwren ny addya naw mis dhe hedna, ny a gav an pympes warn ugans a vis Kevardhu. Ot obma ken possybylta. I’n tressa cansvledhen, kyns ès an Empîr Roman dhe dhegemeres an Gristoneth, y fedha degol an Howl Dydrygh (Sol Invictus) solempnys an pympes warn ugans a vis Kevardhu. An jëdh-na a wre merkya dallath an dedhyow hirha warlergh howlsav an gwâv. Ha pelha yth esa degol an Howl Dydrygh ow sewya an Sadornolyon pò ‘Saturnalia.’ Hèn o gool may whre an bobel gôlya ha ry royow an eyl dhe gela. Hag inwedh yth o an pympes warn ugans a vis Kevardhu dëdh genesygeth Mithra, duw Eyndô-Ewrôpek a wolow hag a lelder, mayth esa an devôcyon dhodho ow tevy in mesk an soudoryon Roman. Ny wrug eglos Rom dallath solempnya an Nadelyk an pympes warn ugans bys i’n vledhen try try whe, hèn yw in rain Costentyn Emprour. Awos Costentyn dhe wil an Gristoneth crejyans sodhogyl an empîr, yma certan istoryans ow predery fatell wrug ev dôwys an pympes warn ugans rag an Nadelyk, drefen ev dhe dhesîrya dhe wadnhe an degolyow pagan. Ny veu dedhyans Nadelyk i’n West degemerys i’n Ÿst, mayth o preferrys an wheffes a vis Genver. Kynth yw an Nadelyk solempnys yn frâs in Pow an Sowson, in Kembra hag in Wordhen, poos yw gans an Scotas gwil vry a’n gool. Hèn o drefen y dhe vos Presbytêryans. Nyns êns y ûsys dhe solempnya degol vÿth nag esa ow codha wàr an Sul. Ny wrêns y vry a dhevôcyon dhe’n sens, rag y a gresy kenyver Cristyon besydhys dhe vos sans. Pelha Dëdh Nadelyk a vydna gwil deray dhe’n seythen rêwlys a negyssyow. Rag hedna y a dhôwysyas Calan Genver avell aga degol brâs lêg in cres an gwâv.