© 2025 Nicholas Williams
Pùb gwir gwethys / All rights reserved
Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen
Text an recordyans / Text of the recording
Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.
Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.
Yma an ger ‘shop’ in Sowsnek ow styrya hedhyw tyller dhe berna taclow, saw traweythyow yma dhodho ken styr: tyller may fÿdh taclow gwrÿs. Yma an secùnd styr-na gwethys in ‘workshop’ ha dell hevel i’n lavar ‘shop-steward’ kefrÿs. Wostallath yth esa an ger shop ow mênya scovva pò crow. In agan dedhyow ny dre vrâs yma an ger ûsys dhe sygnyfia ‘tyller dhe berna taclow’, hag i’n sens-na y feu an ger benthygys in Kembrek avell siop hag in Godhalek Wordhen avell siopa. Dell hevel y feu siopa in Godhalek benthygys dhyworth Sowsnek Cres kyns ès an vogalen orth dyweth an ger dhe vos kellys. Pelha in Godhalek Wordhen geryow erel re beu byldys wàr an ger siopa, rag ensampel siopadóir ‘shopkeeper’ ha siopadóireacht ‘shopping.’ Wàr an tenewen aral nyns eus exampyl vÿth a’n ger shop pò shoppa i’n textow Kernowek. Dre lycklod bytegyns yth o an ger shoppa radn a erva an tavas, rag yma an ger kefys in henwyn tyleryow in Kernow. Yma tyller gelwys Ponson Joppa wàr gorenys an Lesard in West a Gernow. Ponson Joppa yw dysplêgyans in Sowsnek a pons an shoppa ‘the bridge by the shop’ in Kernowek. Dell hevel y feu shoppa chaunjys dhe joppa dre rêson a’n dre Joppa i’n Beybel. An tyller Joppa hedhyw yw Jaffa in Israel. Yma tyller aral Joppa in Kernow udn vildir dhe’n soth-ÿst a Heyl. Dell hevel yma Joppa ena inwedh dysplêgyans a’n ger Kernowek shoppa. Pelha yma hanow an gwel Park an joppe in Merther (Ruan Major) destys dhyworth an vledhen êtek try deg eth. Nyns o poos gans Caradar ûsya an ger shoppa in Kernowek. In y whedhel ‘Hugh Polgreen ha’n Golghjy’ rag ensampel in Nebes Whethlow Ber yma Caradar ow screfa: Tom Tremayne o kyger agan treveglos ha’y shoppa o chy coth war vryn an vre. Y’n garth adref an shoppa yth esa try crowjy yn un rew. Hag i’n whedhel ‘Geler an Den Coth’ Caradar a scrif: Yth esa Jowan Trypconyn, marchont,…ow treghy kyk-mogh pan dheth an wycoryon ajy dhe’n shoppa. Pelha in onen a’n whedhlow cot in Kemysk Kernewek Caradar a scrif: Desempys an bel an nyjas crack! erbyn fenester onen a’n shoppys. Dre rêson Nance dhe breferrya geryow ‘Keltek’ dhe eryow benthygys dhyworth Sowsnek, in le a shoppa ev a wre ûsya *gwerthjy. Yth yw hedna gwrÿs a dhyw element: gwerth- ‘sell’ ha chy, -jy ‘house’. Res yw avowa nag yw gwerthjy kefys in tyller vÿth i’n tavas tradycyonal. Desmyk pur ywa. Pelha nyns yw pùbonen usy ow qwil devnyth a’n ger acordys adro dh’y form. In nawnjek deg warn ugans, rag ensampel, Allin-Collins* a screfas: ow tos ajy dhe werthty mayth esa lyes den… Na fors mars ywa spellys gwerthjy pò gwerthty, fug-ger ywa. Drog yw genef ytho gweles fatell usy Gorseth Kernow owth ûsya an ger gwerthji (gwerthjy) wàr aga gwiasva rag trailya ‘shop’. Towl arbednyk Gorseth Kernow yw sensy yn few spyrys teythiak Kernow. Nyns eus tra vÿth ow pertainya dhe Gernow goth i’n ger nowyth gwrÿs *gwerthjy. In le a *gwerthjy gwell via screfa shoppa.
* Nôten
I’n recordyans Allin-Collins yw gelwys ‘an Revrond’ Allin-Collins. Errour yw hedna. Ev o den leg oll y dhedhyow.