© 2017 Nicholas Williams
Pùb gwir gwethys / All rights reserved
Clyckya obma ha goslowes / Click here to listen
Text an recordyans / Text of the recording
Egery in dyw several fenester rag gweles an text ha goslowes i’n kettermyn.
Open in two separate windows to see the text and listen at the same time.
Traweythyow ny a yll clôwes pò redya lavarow kepar ha *an Eglos Sen Peran ‘the Church of St Piran', *an Benneglos Trûrû ‘the Cathedral of Truro’ ha *an Yêth Kernow ‘the language of Cornwall’. Oll an lavarow-na yw cabm. Prag yth yns y oll camgemerys? Gesowgh ny dhe gemeres an tressa lavar *an Yêth Kernow. An lavar ewn yw Yêth Kernow heb an, an ger mell dyblans pò ‘definite article.’ Kernow yw hanow tyller, ha nyns eus ma’s udn tyller a’n hanow-na. An hanow Kernow ytho yw dyblans pò ‘definite’. I’n lavar Yêth Kernow yma an kensa hanow pò ‘noun’, hen yw yêth, kelmys gans an secùnd, hèn yw Kernow, in kescowethyans pewek pò ‘possessive relationship’. Yth yw rewl in oll an tavosow Keltek hag ytho in Kernowek, pàn vo hanow kelmys gans hanow aral in kescowethyans pewek indella, mars yw dyblans an secùnd hanow, ena an kensa hanow yw dyblans kefrÿs. Hèn yw dhe styrya nag eus otham vÿth a an, an ger mell dyblans, dhyrag an kensa ger, rag dyblans yw an kensa ger solabrës. An lavar Yêth Kernow a res bos trailys dhe Sowsnek avell ‘the language of Cornwall’. In kepar maner *an Eglos Sen Peran a dalvia bos Eglos Sen Peran ‘the Church of St Piran’ ha *an Benneglos Trûrû a dalvia bos Penneglos Trûrû ‘the Cathedral of Truro’ pò ‘Truro Cathedral’. Ny a yll mos nebes pelha kefrÿs. Trûrû, Kernow ha Sen Peran, yw dyblans dre rêson y dhe vos henwyn tyleryow pò in câss Sen Peran hanow den arbednek. Saw hanow kebmyn ‘a common noun’ yll bos gwrës dyblans kefrÿs, mar teun ny ha gorra an ger mell dyblans dhyragtho. Nyns yw an ger tre ‘town’ dyblans, saw an lavar an dre ‘the town’ yw dyblans dre rêson a’n ger mell dhyragtho. Rag hedna hel an dre yw an Kernowek ewn rag ‘the town hall.’ Cabm via leverel *an hel an dre. Ny oll a wor lavar ewn a’n par-ma: I’n termyn eus passys th’era tregys in Seleven den ha benyn in tyller cries Chy an Hordh. Chy an Hordh yw ‘the House of the Ram’. Chy ena yw dyblans dre rêson an Hordh gans an ger mell dhyragtho dhe vos dyblans. Yma Jowan Tonkyn ow leverel in onen a’y vardhonegow: Mytern Frynk th’erof vy ow mênya ‘I mean the King of France’. In pana vaner ytho a yllyn ny leverel, rag ensampyl ‘Louis XIV was a king of France’. Hèn yw dhe styrya fatl’yllyn ny gwil hanow andyblans ‘indefinite’ a mytern Frynk ‘the king of France’, neb yw dyblans? An gùssul welha, me a grës, yw leverel Yth o an Peswardhegves Louis mytern a vyterneth Frynk ‘Louis the Fourteenth was a king of the kings of France’.