Transcribed by Ian Jackson into Standard Cornish spelling from the text as edited by Whitley Stokes (published 1872); misinterpretations have been corrected. Internal mutations according to Standard Cornish orthography. Initial mutations follow the original text, except that v is written for manuscript f when Second State applies, f is written for manuscript v when Fifth State applies, and manuscript or restored w after particle y and conjunction kyn is treated as wh. Underlined vowels are to be taken as a single syllable. The inflected preposition dys and dhys are written throughout but dis and dhis might be substituted where rhythmically appropriate. Directions (these are only partially systematic) have been translated into Cornish, but omitting the diagrams. The drama has been divided as in the verse translation by Myrna Combellack (Dyllansow Truran 1988). The line numbering was established by Whitley Stokes.
Costentyn is the Roman emperor Constantine, Poly is the former Greek and Roman city of Apollonia in what is now Albania, Venetens (occasionally Venetensy) is modern Gwened in Brittany (French Vannes).
The original manuscript can be viewed here:
Beunans Meriasek - National Library of Wales
The first scholarly edition (Whitley Stokes) can be viewed here:
Beunans Meriasek - Whitley Stokes
There is a very limited preview of the verse translation by Myrna Combellack here:
The Camborne Play - Myrna Combellack
GWARY MERYASEK, KENSA RANN
OMMA Y TALLETH AN GWARY A VÊWNANS SYNT MERYASEK, EPSCOP HA CONFESSOUR.
[Tas Meryasek a wra kerdhes omma in aray.]
TAS MERYASEK
Me yw gelwys Dûk Breten,
ha sevys a goos rial,
ha wàr an gwlascor chyften
nessa dhe’n mytern uhel
5 Kyng Conany.
A’y lynn’ath pòr wir yth ov,
gwarthevyas wàr gwyls ha dov
dowtys in mesk arlydhy.
Unn mab pòr wir dhyn yma,
10 Meryasek y hanow.
Dhe scol lemmyn y worra
me a vynn heb faladow,
desky dader may halla.
Mars yw gans Duw plegadow,
15 y carsen y exaltya
may fo perhennek gwlasow.
MAMM
Arlùth, henna yw gwrÿs dâ
y exaltya iredy.
Perfect ev a wor redya:
20 gramer, a’n jeffa defry,
y fia teg,
ha worshyp wosa helma.
Yw dha vodh mos alemma?
Lavar dhyn ny, ow mab wheg.
MERYASEK
25 A das ha mamm, ow megyans
yw bos gorrys dhe dhyscans,
rag attendya an scryptour.
Godhvos inwedh decernya
omma inter drog ha dâ
30 yw ow yêwnadow pùb eur.
TAS
Bennath Duw dhys, Meryasek!
Pùb eur ty yw colonnek,
parys rag desky dader.
Messejer, scon alemma
35 kê jy gans ow mab kerra
bys i’n mêster a gramer.
KENSA MESSEJER
Arlùth, dha vodh a vÿdh gwrÿs.
My a wor pòr wir yn tâ
py ma an mêster trigys,
40 hag yth yw marthys densa
sur worth flehes.
Meryasek, pàn vynnowgh why
an fordh dallath iredy
ny a vynn, ha pòr uskys.
MERYASEK
45 A das ha mamm kekefrÿs,
pesaf agas benothow
may’m bêwa dhe well gwrës
benytha in ow dedhyow
desky dader.
50 Rag agas benath why
yw moy tresour dhymmo vy
ès pÿth an bÿs-ma neb eur.
TAS
Ow mab wheg dhys bennath Duw,
ha’m bennath vy benytha,
55 ny fylleth hedre ven bew
a’th porpos gena nefra.
Lemmyn sqwier,
kê dhejy gans ow mab dy,
ha gwith warnodho defry.
60 Ena ty a yll desky,
martejen dha vrÿs, meur dader.
MAMM
Ow mab, bennath Varia
dys ha’m bennath vy nefra.
Dhe dha ganow manna’vy amma:
65 ewn yw dhyn dhe’th leuf-cara,
Meryasek wheg.
My a dryst in Duw avàn
pàn ven ny sur coth ha gwann
gwreth agan rêwlys teg.
SQWIER AN DÛK
70 Meryasek, alemma deun.
Ger vÿth a scrifa pluven
whath me ny wòn dhe redya.
Nag aswon ow lytherow.
Me a bÿs Duw caradow,
75 roy dhyn ny yn tâ spêdya.
[Omma an descador a wra kerdhes in aray.]
DESCADOR
My yw mêster a gramer
gwrÿs in Bonylapper,
ûnyversyta vian.
My a wor meur in devyn:
80 pàn ve leun ow thos a win
ny gara cows ma’s Latyn.
KENSA MESSEJER
Onour dhywgh, mêster wordhy,
ha benytha meur revrons.
Dûk Conan pòr iredy
85 y vab rag cawas dyscans
sur danvenys.
Attava dhywgh, doctour wheg.
Descowgh ev in maner deg
ha why a vÿdh rewardys.
DESCADOR
90 Messejer, na dhowt an câss.
My a’n desk na vo i’n gwlas
gramaryan vÿth a’y parow.
Dewgh sedhowgh, Meryasek,
in mesk an flehes pòr deg,
95 ha merowgh agas lyfrow.
Pe dyth munys kêwsowgh why,
let vëdh orth agas desky,
ha meur nyns yw an gobrow.
KENSA SCOLOR
Duw-gweres A B C,
100 An penncân, henna yw D.
Ny wòn namoy i’n lyver.
Ny veuv i’n scol, re’m leouta,
bys in newher gordhuwher.
Dhe’m godhvos, wosa lîvya
105 Me a dhesk moy, ow mêster.
SECÙND SCOLOR
E S T, henna yw est.
Pandr’yw nessa ny wòn fest.
Meur na wrewgh ow cronkya,
rag my ny vedhaf dhe well.
110 Unweyth a caffen hawnsel
me a wrussa amendya.
DESCADOR
Desk moy gans dha cowetha.
Pàn vynnowgh, ewgh dhe lîvya.
Meryasek wheg, ewgh gansa,
115 rag why yw tender in oos,
ha flehes yonk a gar boos,
ha’m bêwnans vy yw henna.
MERYASEK
Me a lever dhywgh, mêster,
ha na ve’why dysplêsys,
120 hedhyw sur yw de Gwener:
dâ yw sevel worth unn prÿs
ha predery a’n ena,
rag kerensa an Passyon
a porthas Jesu ragon.
125 Penys hedhyw y fanna’.
Ha pùb Gwener
a vo sur dres an vledhen,
gul pejadow my a vynn,
kyns eva na dhebry meur.
130 Dhe’n chapel me a vynn mos,
dhe Crist a scùllyas y woos,
dhe wuthyl ow pejadow
ha dhe Varia y vamm,
kyns eva na debry tamm:
135 helma yw ow ûsadow.
DESCADOR
Ow mab, gwra dha vlonojeth.
Têwlys os dhe sansoleth,
Meryasek, gòn gwir lemmyn.
Kê ha deus pàn vy plêsyes.
140 Myns may hyllyn sur êsyes
ty a vÿdh in pùb termyn.
[Gas e dhe skynnya y honen oll dhe’n chapel.]
MERYASEK [i’n chapel]
Jesu, Arlùth nev ha’n bÿs,
dhys y whrav ow pejadow.
Jesu, Arlùth, my a’th pÿs
145 orth temptacyon dewolow.
Jesu Crist, gwith vy pùpprÿs
lel dhe’th servya i’m dedhyow.
Jesu, ow corf ha’m spyrys,
oll ow nerth ha’m cowjejyow
150 rov dhe’th gordhya,
hag a’th pës uvel ha clor
nefra na vena i’n nor
trailyes dhe lust a’n bÿs-ma.
Maria, myternes nev,
155 a vagas Crist gans dha leth,
Maria, dreva dha leuv
dhe’n mab a skentoleth!
Maria wheg, pës genef
bÿth na’n jeffa an jowl keth
160 warnaf power,
na’n bës, ow escar aral,
ha’m kig yw escar tebel
pòr isel me a’n temper
gans gôlyas ha gans penys.
165 Me a garsa
Crist dhe plêsya
a nowyth hag a henys.
[Hag ena dhe’n descador.]
[Omma Kyng Conan a wra kerdhes in aray.]
KYNG CONAN
Gelwys esof Conany,
mytern in Breten Vian;
170 ha’n gwlascor pòr iredy
me a bew oll yn tien.
Der avîs ow arlydhy
mones y fannaf lemmyn
dhe Dûk, penn an chevalry,
175 nessa dhymmo yn certan
par dell yw ev.
Yma maryach galosek
côwsys dhyn rag Meryasek.
Myrgh dhe vytern galosek.
180 Nyns eus brâssa in dann nev.
KENSA ARLÙTH
Meryasek yw flogh fur:
cortes hag uvel yn sur
dres oll flehes an pow-ma.
My a lever, arlùth flour,
185 y tervensa myrgh emprour
dh’y par, kefys mara pê.
SECÙND ARLÙTH DHE’N MYTERN
Meryasek yw kerys,
anodho yma nôtyes
meur a dhader i’n pow-ma.
190 Me a lever dhywgh heb flows:
a’y coweth ny clôwys cows.
Moy gracyùs flogh i’n bÿs-ma!
[Deu yw va.]
MERYASEK
Me a’gas pessa, mêster,
mara pe’why sur plêsys,
195 mones dhe dre heb awhêr
dhe viras ow thas uskys
ha’w mamm kefrÿs.
Bednath dhywgh a’m vêstryjy!
Me a yll lowr y besy
200 genowgh teg esof deskys.
DESCADOR
Banath Crist dhys, Meryasek.
Ha’m bennath pòr colonnek.
Leun os a venejycter.
In ow scol ny veu bythqweth
205 dhyso jy pòr wir coweth
in dyscans nag in dader.
[Yma ev ow skynnya gans an sqwier hag ow tewheles dh’y das.]
MERYASEK
Lowena dhe’m tas wordhy,
ha revrons bys bynytha!
Lowena dhe’m mamm defry,
210 enour ha dader nefra!
Pesaf agas leun-vanath.
Lemmyn grâss an Spyrys Sans
re wolowas ow skians,
yma dhymm perfect dyscans,
215 grâss dhe Crist, penn an eleth.
TAS
Meryasek, welcùm in tre,
ha’m leun-vanath y rov dhys.
Mar kessys yn tâ spêdya
me yw sur dhe well plêsys
220 a’n keth tra-na.
Marhogyon, parusowgh why.
Haneth omma iredy
Mytern Conan sur a dh’a.
MAMM
Meryasek, bednath Crist dhys,
225 ha bednath dha vamm nefra.
Gweff os dhe vos welcùmmys,
hag enorys gans henna
rag dha dhader.
Ahanas eus dhyn côwsys,
230 Duw, ass ota meur praisys
dres oll Breten: heb awhêr.
KYNG CONAN [dhe’n Dûk]
Revrons dhywgh, Ser Dûk wordhy,
par dell owgh corf a gallos.
Me re deuth omma defry,
235 drefen agan bos unwoos,
dhe kestalkya.
Lowena dhywgh, arlodhes,
ha dhe’n mab ker eus genes,
Meryasek, ow goos nessa!
TAS MERYASEK
240 Wolcùm owgh, ow lich wordhy!
Wolcùm owgh omma defry,
why hag oll agas pobel.
Dhe lowena rag bledhen
me a vÿdh yn pòr certan
245 agas gweles i’m castel.
MAMM MERYASEK
Welcùm owgh, agan sovran,
i’n keth plâss-ma pòr certan
plêsys on agas gweles.
Welcùma den benary
250 nefra ny dheu in ow chy,
kyn teff’ ow thas a’m denys.
MERYASEK
Welcùm omma, lich rial,
dell owgh penn ha pryncypal
dreson ny oll yn tien
255 wordhy rag cawas revrons.
Drefen agas governans
rêwlys on, brâs ha bian.
KYNG CONAN
Gramercy dhe why warbarth!
My a vynn kyns ès dybarth
260 muvya omma certan tra,
rag dader hag onester,
dhe Veryasek, heb awhêr,
ow goos nessa.
AN DÛK, TAS MERYASEK
Ny a vynn pòr wir, kensa,
265 mones warbarth dhe dhebry.
Deun i’n palys dhe sedha,
brâs ha bian, pùb huny.
Spencer, yw parys pùptra?
Lavar dhymm dell y’m kerry,
270 ma yllyn mos dhe lîvya,
ow lich gans y arlydhy.
[Yma pùb huny ow skynnya i’n plain.]
SPENCER DÛK BRETEN
Pùptra omma yw parys.
An arlydhy desedhys
bedhens genowgh, Meryasek.
275 Ny a kergh vytel i’n chy.
Trompys, cleryons, whethowgh why
lemmyn dhe’n fest lowenek!
MERYASEK
Ow arlùth lich a esa
omma pòr gwir an kensa.
280 Ha’w thas dhyragtho inwedh.
Ha’m mamm ger in penn an voos.
Orlyans, dûk a gallos,
esedhowgh omma perfeth,
ha’n arlydhy yonk ha loos,
285 rann arâg, rann aberveth.
DÛK ORLYANS
Gromercy, Meryasek wheg,
agas norter yw mar deg
mayth owgh kerys gans lies,
ha’gas manerow a pleg
290 kefrÿs dhe lettrys ha leg.
Parow dhywgh i’n bÿs nyns eus.
[Omma an mîmyow a wra seny melody.]
MERYASEK
Ow lich kyng, bedhowgh mery:
inwedh oll an kyffewy,
dûkys, yùrlys, marhogyon.
295 Ow thas ha’w mamm a’m denys,
omjersyowgh, me a’gas pës,
a leungolon.
KYNG CONAN
Gromercy, Meryasek wheg,
mar leun os a cortesy,
300 me a’th wra den galosek.
trest a’m beus pòr iredy,
me a wor py kefyth gwreg,
neb yw myrgh mytern wordhy,
ha gensy y fëdh tra deg –
305 manors, trevow, castylly.
Dhe’th tus ha dyso, mar pleg,
me a lever pyw yw hy.
AN DÛK, TAS MERYASEK
Gromercy, agan lich dâ!
Meur grâss y whothfen nefra
310 dhe why a’gas bolnojeth.
Dhe greffa y fien ny
y vos maryes iredy,
ha moghhës agan roweth.
MAMM
Ny yw plêsys hag a vynn
315 bos rêwlys dredhowgh certan,
ha Meryasek kekefrÿs:
ken dhe vlâmya y fien,
why yw penn agan ehen,
governour, lich a veur ras.
MERYASEK
320 Ow arlùth lich, dhywgh meur grâss
dhymm a’gas bolnojeth dâ.
Ha na ve’why dysplêsys.
Pesaf aragowgh omma
ow ascûsya,
325 why ha’m tas ha’w mamm kefrÿs.
Ny vanna’ omry dhe’n bës,
na demedhy benytha.
TAS
Taw dhymmo vy, Meryasek!
Ty a dhemeth, ow mab wheg,
330 dhe neb arlodhes wordhy,
ha ny a vëdh dhe creffa
der an maryach benytha,
hag oll dha lynnyath defry.
MAMM
Demedhy mar ny wre va,
335 tus a wra agan scornya.
Meryasek, na gows folneth.
Whath bythqweth i’n bÿs-ma sur
acôntys y feus flogh fur.
Gwith dha hanow dâ rag meth!
MERYASEK
340 Na gôwsowgh ger wàr an bës
benytha ow demedhy.
Dhe ken fordhow sur ow brës
yma settys iredy.
TAS
Pan fordhow yw an re-na?
345 Meryasek, dhymm lavar.
Lemmyn mar mynnyth dôtya
trueth via, ow mab ker.
MERYASEK
Na vanna’ dre grath Jesu,
me a lever, ow thas wheg.
350 Ow bolnojeth pòr gwir yw
rag gordhya Crist galosek.
Bones sacrys marhak Duw,
a’n ordyr mar dhymm a pleg,
benytha hedre ven bew
355 me a garsa lowenek.
KYNG CONAN
Pan otham eus dhyso jy
a naha roweth an bës?
Ha ty genys iredy
abarth tas ha mamm kefrÿs.
360 Nyns yw worshyp dhe’th ehen
dha conceyt yn pòr certan.
Ow mab, preder fordhow gwell.
TAS
Ellas, ow mab Meryasek,
bythqweth dha gorra dhe scol!
365 Ty re’m gwrug vy morethak.
A skians prest nyns eus oll
ty dhe desky.
Ny a vëdh scorn oll an pow.
Pyth â an tir ha’n trevow
370 eus dhyn ny heb faladow
mar ny vynnyth demedhy?
MERYASEK
A das, gwrewgh Crist agas er,
bò êns y dhe’n goos nessa.
Pyth ellens nefra ny’m deur:
375 gansa ny vanna’ mellya.
KYNG CONAN
Me a grës sur, Meryasek,
nag ota re skiansek
gul erbynn dha das ha’th vamm.
Ny wòn pandr’ wrussys i’n scol:
380 a dhader bÿth nyns eus oll,
ow mab, ty dhe desky tamm.
MERYASEK
Crist indelma a lever:
ow sewya neb a vynna,
forsâkyens bian ha meur,
385 tiryow, trevow an bÿs-ma,
y das ha’y vamm,
y nessevyn ha’y cothmans,
hag ev a gwain ro’ow cans
bys benytha a’n bêwnans
390 in nev awartha heb nàm.
Warlergh Sèn Lûk
me a’n kev lel
dhywgh i’n awayl:
screfys yw kepar dell y’n gwrug.
KYNG CONAN
395 Pyraga na ylta jy
demedhy omma i’n bës,
dell veu lies den wordhy,
ha gans y Duw pòr gerys?
Re’n sens in nev,
400 genes yth ov dysplêsys,
gul dhe’th tus bones gesys,
kemeres duwhan ha grêf!
MERYASEK
Rag kerensa Crist a’n nev,
me a vynn agas pesy
405 na gemerra den vëth grêf
na duwhan a’m govys vy.
CONAN
Col orthyf vy, Meryasek,
me a’th desîr dre tecter,
boneyl ty a vëdh edrek.
410 Ôpyn dys me a lever:
preder yn tâ.
Dha das ha me, ny a yll
stâtya an tir diogel,
mar mynnyn, dhe den aral,
415 na dheffo dys benytha.
I’n eur-na avell beggyer
ty a vëdh sur heb awhêr
sensys i’n pow,
hag oll dha kerens blâmys.
420 Ellas mar pedhen shâmys!
Whath preder a gwell fordhow.
MERYASEK
Mar pëdh stât dhe den aral
gwrës anodho diogel,
ow lich wheg, me yw plêsys.
425 Henna dhymmo ny wra grêf.
Mar calla cafos tir nev,
fy dhe plos lustys an bës!
KYNG CONAN
Meur a varth yw gena vy
pàn fyhyth rychyth an bës.
430 Bêwa pell ny ylta jy
heb pëth, na den vÿth genys.
Dre rychyth ha chevalry
den a vëdh degemerys
in bàn in mesk arlydhy,
435 ha gansa prest enorys,
der y pëth gwrës den rial
ha gorrys dhe’n stât uhel.
Pandra dal an bohosak?
Kyn fo brâs y devedhyans,
440 ev a drig penn-noth in hans:
ny’n gwel an rych galosek.
MERYASEK
Na gôwsowgh a chevalry:
bÿth moy rychys ny’m deur màn:
tùllys yw lies huny
445 der pÿth an bës yn certan.
A Dives, dell redyn ny,
rych lowr o in pùb termyn.
Pyth êth y ena defry?
Dhe iffarn, dhe’n pain bylen.
450 Lasser o den bohosak
a dhug lavur pòr anwhek:
Abraham a’n recêvas
pàn o marow dodho ev,
hag in y ascra heb grêf
455 in golôwder a’n gwithas.
KYNG CONAN
[Ev a savas in bàn rag kerdhes adro dhe’n plain.]
Serys, kemerowgh in bàn.
Drog yw gena dos omma.
A Meryasek, gwas bylen,
dar soposya a wreta
460 den rych nefra
mones dhe’n nev dâ ny yll?
Me a grës, dôtyes os vil
ha muskegys, re’m ena!
MERYASEK
An scryptour leverel gwra,
465 den rych dhe’n nev diogel,
maga feur whel yw dodha
mos avell capel gorhal
der trou nasweth.
Henna gans y destrôwy
470 a yll bos spêdys defry.
Indella’n den rych besy,
dhe vohosogyon gwait ry
in cheryta part a’th pëth.
KYNG CONAN
Farwèl, Ser Dûk.
475 Re Crist a’m gwrug,
dha vab yw fol.
Ganso omgwra ow herdh omma
gallas dhe coll
480 ha’m lavuryans.
Dha lehe nefra,
wàr ow ena,
me a’n car in ow bêwnans.
[Deu yw va.]
[Gas Conan dhe vos in kerdh.]
TAS
Ow arlùth, de why meur grâss
485 ow profya dodho dader.
Ellas ragos, ow mab ras,
na vennyth dre onester
bones rêwlys!
Yma pensevyk an gwlas
490 dysplêsys pòr gwir genes,
dha das ha’th vamm kekefrÿs.
MERYASEK
Kynth owgh genef dysplêsys,
yth yw oll a’m anvoth vy.
Trest a’m beus bos acordys
495 orth Jesu Crist a vercy.
Agas banothow kefrÿs,
Tas ha Mamm, dhymmo gwrewgh ry.
Me a vynn mones uskys
whath de dhesky dader moy.
500 Rag kerensa an Drynsys,
Na temptyowgh vy dhe foly.
TAS
Inter dêwla Duw avàn,
ow mab, gwrav dhe kemyna.
Kemmer dha rêwl dha honen:
505 gul na hen me ny alla’:
ow banath dys!
[Deu yw va.]
MAMM
Âmen prest, ha’m banath vy.
Ow mab, doro dhymm dha vay!
Morethak ass ov defry
510 ow tyberth sur dhyworthys.
[Deu yw hy.]
[Omma yma Meryasek ow qwysca gon pronter.]
[Omma Epscop Kernou a wra kerdhes in aray.]
EPSCOP KERNOU
Me yw epscop in Breten,
in conteth gelwys Kernou.
Meur yw ow ras pùb termyn:
cowetha dhymm yw tanow,
515 parlet mar stowt,
pryns wàr an vebyon lien.
Nyns eus in Breten Vian
ow parow pòr gwir heb dowt.
MERYASEK
Ser Epscop, dhywgh lowena!
520 Agas pesy y fanna’
a ry dymmo vy ordys.
Pronter bos me a garsa,
corf Jesu dh’y venystra
mar mynn ow dyscans servya
525 genowgh pàn ven apposys.
[Yma Epscop Kernou ow skynnya i’n plain.]
EPSCOP KERNOU
Wolcùm omma, Meryasek!
Me re glôwas, ow mab wheg,
ahanas cows meur dhader.
Ry dys ordys me a vynn.
530 In hanow Jesu lemmyn
sacrys gena bedhyth sur.
[Yma ev ow mos wàr benn dêwlin.]
Crist roy dys in pùb termyn
omgwitha prest in glander.
DEN DALL
Banath Duw genowgh, tus vas!
535 Me yw dall na yll gweles.
Rewgh dymm agas alusyon!
Ha ragowgh y whrav pesy
dhe Crist Jesu a vercy,
selwador a’n Cristenyon.
DEN EVRETH
540 Me yw inwedh evredhek,
a’m esely podrethek
gyllys in gròn.
Scantlowr y halla’ kerdhes.
Me a pyssa kynweres
545 dhyworthowgh a leungolon.
MERYASEK
[Yma ev ow mos wàr benn dêwlin.]
Jesu Arlùth, me a’th pës,
gweres an den-ma yw dall.
Jesu Crist, mytern gloryùs,
roy y syght dodho heb fall.
550 Jesu Arlùth, leun a ras,
inwedh saw an den aral.
Jesu Arlùth, mab Gwerhes,
dyswa dha gallos rial
lemmyn omma.
555 In nomine Patris et Filii.
Vyrtu Crist re bo ely,
a dus gwann, dywgh i’n tor’-ma!
DEN DALL
Crist Jesu dys re’n talla!
Me a wel lemmyn yn tâ.
560 Benygys dha pejadow
me a wor bones omma,
ha gloryùs prest dha geryow!
DEN EVRETH
Ha me yw sawys pòr deg,
neb a veu sur evredhek.
565 Lies bledhen i’n bÿs-ma
galar ny’m beus.
Grâss dhe Jesus
ha dhe’n den-ma!
[Deu yw va.]
[Gas e dhe vos in kerdh dhe’n plain.]
EPSCOP KERNOU
Meryasek, dyso revrons!
570 Kerys gans Duw a selwans
gòn gwir lemmyn dha vota.
Me a’th pës, trig gena vy,
ha sur nefra dhyso jy
me ny falla’.
MERYASEK
575 Ser Epscop, de why meur grâss.
Lavurya sur dhe ken gwlas
avîsys ov alemma.
Banath genowgh oll an sens
ha’n sansesow, myns dell êns,
580 ha’gas comp’ny benytha.
CROSSER EPSCOP KERNOU
Banath Duw dhys, Meryasek!
Ny a via lowenek
a mynnes omma trega.
Erbynn dha vodh
585 dhyn ny ny goodh,
sur, dha lettya.
[Yma Epscop Kernou owth ascendya.]
MERYASEK
Marners, dùrsona de why!
Dhe Kernow mars ewgh defry,
mones genowgh y carsen.
590 Dhe ry nameur me ny’m beus,
saw me a bës Crist Jesus
dh’agas socra pùb termyn.
MARNER
Wolcùm os genen, dremas.
Ny a’th worr dhe penn an gwlas,
595 dre vodh Duw kyn penn seythen.
]Yma ev owth ascendya i’n lester.]
Deus aberveth omma scon;
ha’w marners, tennowgh dyson
an gool dhymm in bàn lemmyn.
SERVONT AN MARNER
At ev fast bys i’n top.
600 Now mâta, make fast the rope.
Yma an gwyns ow whetha
ha’n mor ow terevel fol.
Me a grës, kellys on oll
ha budhys pòr gwir omma.
MARNER
605 Â gony pàn veun genys!
Warbarth ny a vëdh kellys!
Êns pùb dhe yes dh’y gela.
Nyns eus omma fordh na hen.
Ahanan ny vêw unn den.
610 Tru, gony, dos dhe’n plit-ma!
MERYASEK
 bedhowgh a confort dâ!
Crist agan gweres a wra,
ha me a vynn y pesy,
mar pe y vodh indella,
615 na wrella den peryllya
in tir na mor in bÿs-ma
mar cria wàr Crist ha my.
MARNER
Meryasek, gordhys re by!
Dredhos oll sawys on ny
620 a peryl sur i’n tor’-ma.
Kê jy in tir, a dremas!
In Kernow, dhe Jesu grâss,
dhe’th desîr ty re deuva.
[Yma ev ow skynnya in Kernow.]
MERYASEK
Dhe Jesu re bo grassys!
625 Dhe pow astranj devedhys
me yw omma.
Kerdhes in tir me a vynn.
Jesu Arlùth cuv colon,
dhe teller dâ re’m gedya,
630 gordhya Crist ker may hallen,
ha’n Werhes flour, Maria!
Devedhys ov in tireth,
ha sqwith me yw ow kerdhes.
Maria, mamm ha Maghteth,
635 maras eus dys chy na plâss
ogas omma,
gwra ow gedya vy bys dy,
rag meur y carsen defry
guthyl dhymmo oratry
640 in herwyth chy Maria.
Densa, lowena de why!
Pan chapel yw henna?
SERVONT CHY
Me a lever dys dyson.
Chapel Maria Cambron
645 gelwys yw an keth chy-na.
A py le y’n govynnyth?
Lavar henna dymmo whath,
a coweth dâ!
MERYASEK
A Vreten sur dhe’n pow-ma
650 dres an mor me re deuva,
dell vynnas Duw ow desky.
Hag omma gul me a vynn
ryb chapel Maria Wynn
dhymm oratry.
655 Eus dowr omma in ogas?
Rag nefra na hen dewas
nyns â i’m ganow defry.
SERVONT CHY
Dowr yw meur ascant omma.
Res yw polj dâ alemma
660 mones certan dh’y gerhes.
Cor’f bò gwin, a caffen vy,
dowr ny efsen iredy
na ny via rag ow les.
MERYASEK
North-ÿst dhe’n chapel omma
665 me a vynn mos dhe gwandra,
dowr dhymmo sur rag whelas.
[Gas e dhe vos in kerdh dhe’n pras.]
[Yma ev ow mos wàr benn dêwlin.]
Jesu Arlùth, me a’th pës.
Jesu, graunt dowr a verr spës.
Jesu dhymmo der dha grâss
670 dell wrussys kyns dhe Moyses
a’n men cales.
[Omma yma’n fenten ow sordya dowr.]
SERVONT CHY
Densa, benygys re by,
dowr omma ow try dhyn ny
mar deg dh’agan confortya!
675 Kerys os pòr gwir gans Duw,
prevys ôpyn omma yw
dhyragon i’n teller-ma.
DEN CLÂV A FEVYR
A Dhuw, ellas, pandra-ma?
Lader cleves dhymm yma,
680 a vëdh gelwys an sêson.
Ganso me a’m bëdh shorys
pùb dëdh nans yw lies mis.
Rag pain faint yw ow colon.
DEN EVRETH
Me yw evredhek heb fall –
685 Duw dhymm a sevys màl:
a pena marow a’n bës!
Yma tregys in Cambron
den ow cul merclys dyson.
Gwell yw dyn mos dy uskys
690 ha’y besy a leun colon
dhyn nyny guthyl gweres.
[Yma ev ow mos in kerdh dhe Meryasek.]
DEN CLÂV A FEVYR
Lowena dys, Meryasek!
Ny yw dew dhen bohosak:
me grêvys gans an fevyr,
695 ha’n keth den-ma sur yw mans.
Naneyl sosten na pegans
ny yllyn dendyl dhe gwir.
Gwra gweres dyn ny dyblans,
rag kerensa Jesu ker.
MERYASEK
Yma ev ow mos wàr benn dêwlin.
700 Jesu, Arlùth nev ha’n bës,
yehes de why re grauntya.
Jesu Arlùth, me a’th pës,
lemmyn saw an keth tus-ma.
Maria, mamm leun a ras,
705 pës dhe’th Vab Arlùth ragtha.
Maria, mamm ha Gwerhes,
gweres, ow pesy gena.
Sevowgh in bàn, a tus vas!
Fatell omglôwowgh omma?
DEN EVRETH
710 Gordhyans dhe Crist! Me yw saw!
Yagh yw ow corf ha’m garrow.
Kerdhes heb grêf me a yll.
[Deu yw va.]
DEN CLÂV A FEVYR
Ha me yw yagh, dhe Crist grâss!
Meryasek wheg, leun a ras,
715 fortyn Duw dodho ny fyll.
Dh’y wordhya ny yw sensys,
hag a vynn, awos peryl.
[Deu yw va.]
MERYASEK
Grassowgh dhe Crist, a tus vas,
adar tra vÿth dymmo vy.
720 Omma lemmyn fùndya plâss,
dre vodh Jesu a vercy,
sur me a vynn.
Awosa helma eglos,
dhe wordhya Crist dëdh ha nos,
725 y fëdh omma dhe’m porpos,
ryb chapel Maria Wynn.
DEN CLÂV
Ellas, ellas, pandra-ma?
In ow fâss codhys
yma cleves uthyk: ny’m car den.
730 In Cambron, me re glôwas,
yma prest unn medhek brâs
ow sawya tus yn certan.
Me a vynn mos dhe veras
gul gweres dymmo mar menn.
[Dhe Meryasek.]
735 Lowena dys, Meryasek!
Dhymmo vy, den bohosak,
awos Crist lemmyn gweres.
In ow fâss cleves yma,
ma na car tus a’n bës-ma,
740 neb lies sur, ow gweles.
MERYASEK
[Yma ev ow mos wàr benn dêwlin.]
Arlùth nev re’th weresa!
Naaman kyns ès helma
a sawyas a’n cleves meur.
Gans dowr y whrav dha golhy:
745 Jesu Crist, Duw a vercy,
dhe’th gweres mar teuth an eur.
SERVONT CHY
Ty dhen, gyllyth bos lowen.
Sawys teg os yn certan,
grâss dhe Meryasek wheg.
750 Rag ev yw lenwys a grâss
ha kerys gans Duw a ras,
dell welyn, lettrys ha leg.
[Deu yw va.]
DEN CLÂV
Meryasek, de why meur grâss!
Me a bës Crist, leun a ras,
755 in nev dhe why re’n talla,
ha’n Werhes Maria splann.
Duw, ass eus lies den gwann
sawys genowgh in bÿs-ma.
[Gas e dhe vos in kerdh.]
[Omma yma Meryasek ow cortos in Cambron.]
[Omma Tewdar a wra kerdhes in aray.]
TEWDAR
Tewdar me a vëdh gelwys,
760 arlùth regnys in Kernow.
May fo Mahùm enorys
ow charj yw heb faladow,
ogas ha pell.
Pynag a wordhya ken duw,
765 y a’s tevyth painys glew,
hag inwedh mernans cruel.
MESSEJER
Hail dywgh, Ser Arlùth Tewdar!
Yma gena nowodhow,
saw ny vedha sur heb mar
770 y côwsel dhywgh gans ganow
na vedha nes.
Dell wòn yn tâ,
wàr ow ena,
ny vëdh ow les.
TEWDAR
775 Pyw a’n jowl eus wharvedhys?
Lavar dhymmo, ty lorden!
Ay, cows, ty fâlj-negedhys!
Dar ny glôw an plos lorden?
Cows unweyth, ty bohosak!
780 Cows! Myshef i’th vriansen!
Ay, cows, ty mab molothak!
An jowl re bo dha worfen!
MESSEJER
Yma omma in Penwyth,
nebes a west dhe Carn Bre,
785 unn pronter ow cuthyl gweyth,
sawya tus dall i’n bÿs-ma,
bodhar ha mans,
ha pùb cleves oll i’n bës.
A dhuw ny vynn bos côwsys
790 ma’s a Crist a dhug mernans.
Pàn o marow, dasserhys –
yn medh – beu dhe vêwnans.
TEWDAR
Owt, govy rag galarow!
Py doll a’n jowl yth ama?
795 Owt, govy na veuv marow
kyns dos a dorr ow dama!
Govy rag shâm!
Soudoryon, deun alemma
may hallen ganso reckna,
800 the develys name!
KENSA SOUDOR
Ow arlùth, genowgh ny â.
Me re glôwas a’n den-na
nans yw misyow tremenys.
Tus dall ev a wra sawya,
805 ha tus vodhar magata,
inwedh gul dedha clôwes.
[Deu yw va.]
SECÙND SOUDOR
Tewdar, dywgh me a lever,
an keth den-na gwrës yw meur
pòr gwir i’n pow.
810 Mar ny vedha chastys,
a Vahùm ny vëdh sensys
moy ès ky heb faladow.
TEWDAR
[Yma ev ow skynnya.]
Deun ny in kerdh
gans meur a nerth,
815 ow marhogyon.
Py ma tregys?
Dhymm leverys
bedhens dyson.
MESSEJER
Sur me a’n gwel,
820 arlùth rial,
enos i’n plain.
Mes a’n chapel
pòr dhiogel
dos a wra len.
TEWDAR
825 Ty bachler, trail wor’tu-ma!
Dha hanow, dhymm lavar e
qwyck, ha’th crejyans.
Godhvos henna sur a vanna’,
830 ha’th devedhyans.
MERYASEK
Meryasek yw ow hanow,
sevys a lin Conany.
In Crist Jesu caradow
yth esof prest ow cresy.
835 Y vos lel Duw,
genys a’y vamm Maria,
ha hy maghteth a’y wosa;
helma ow crejyans yth yw.
TEWDAR
Sevys os a woos wordhy.
840 Meryasek, bëdh avîsys,
rag dowt cafos vylyny,
na gows tra na veu gwelys,
me a lever.
Erbynn rêson yw i’n bës,
845 heb has, gorryth dhymmo cres,
bones flogh vÿth concêvys
in brës benyn heb awhêr.
MERYASEK
Nyns esos ow attendya
an laha dell via res,
850 omma a’n genejygva
a Jesu Crist wàr an bës,
ha’y Passyon ker.
Avell howl der weder â
heb y terry dell wel’sta,
855 indella Crist awartha
a dheuth in brës Maria
heb mostya jùnt vÿth yn sur.
Der an Sperys Sans kerra
concêvys y feu dhe gwir.
TEWDAR
860 Na whila gena flattra.
Kyn fes nefra ow clattra,
dhe Jesu yth esa tas
maga lel avell y vamm.
Nyns eus ger gwir malbe damm
865 whath in oll dha derivas.
MERYASEK
Duw avàn prest o y das.
A cothfes y attendya.
Rag prena Adam ha’y has
dos y fynnas dhe’n bÿs-ma.
870 Mernans tynn ev a porthas:
enef mab den gwrug sawya
esa in colmen Satnas.
Ev a’s dros dhe lowena.
TEWDAR
Mars o Duw avàn y das,
875 me a lever, Meryasek,
ev a alsa der y ras
selwel rych ha bohosak,
heb bos marow.
A’th derivas sham yth yw!
880 Pan otham o dhe vab Duw
bos ledhys avell carow?
MERYASEK
Der pegh Adam, agan tas,
ev ha’y lynnyath o dampnys.
Saw an Duwjys a vynnas
885 arta y vones prenys
dhe salvacyon.
An Mab a veu concêvys
ha densys a kemeras,
rag na ylly an Duwsys
890 godha’ Passyon.
TEWDAR
Ny dheu les a’gan argya,
kyn fen ny omma vy’keth.
Meryasek, Crist denaha
ha dha cothman me a vëdh
895 may fo gwelys.
Epscop wordhy me a’th wra,
chif peb, les oll an pow-ma.
Namoy me ny desîrya’
ma’s gordhya Mahùm pùpprës.
MERYASEK
900 Yma gwell fordh ès honna:
gwra dhejy Crist ker gordhya,
ken maner kellys os sur.
TEWDAR
Unn ger na campoll a Grist,
ha mar qwreth me a’th wra trist.
905 Whath col orthyf ha bëdh fur.
Rag pàn deffen ha mos fol
an jowl a dheu mes a’y doll
kyns ès ow rûthy pòr gwir.
Drog yw gena,
910 wàr ow ena,
Meryasek wheg,
gul dys ma’s dâ.
Ha gordhyans gwra
dhe’m duwow teg!
MERYASEK
915 Dhe’th duwow try milweyth fy!
Rag sur dewolow êns y.
Ny’s gordhya’vy benytha.
Orthyf na whila pÿth eus.
Nagh y mar mynnyth bos vas.
920 Fol os mar trestyth ina.
TEWDAR
Owt warnas, ty fâls-jùggler,
defia ow duwow flour!
Ty a creg i’n cloghprennyer
rag peryl pryns hag emprour.
925 Omma dhe fol,
dhe voy nefra me a’th cas,
outlayer fies a’th wlas.
Cows unn ger erbynn ow ras
ha ty a’n ol.
930 Me yw emprour
ha governour,
conqwerrour tir,
arlùth wordhy,
meur ow mêstry.
935 Gothfyth ha mir!
MERYASEK
Taw dhymmo vy! Dha clap syns!
Spêna a wreth meur a gwyns
omma sur in sevureth.
Gwell yw dys bones Cristyon,
940 gordhya Crist a leungolon,
ha my lemmyn a’th vyjeth.
TEWDAR
Owt, govy! Gesowgh dhymm spath
alemma qwyck rag fia!
Deuva an jowl dhyrag ow fath
945 dhe vynnas ow bejydhya!
Marow ov in cres an plath
napell mar trega omma.
Mahùm, darbar hardygrâth
dhe neb a wrug ow throbla!
[Yma ev owth ascendya.]
950 Tormentourys, dewgh i’n plain.
Tormentourys, mars owgh len:
tormentourys, dewgh dhymm scon!
Ay, ay, ay, dar ny wrewgh vry?
[Yma ev ow skynnya.]
Res yw aga herhes y
955 pàn yw mogh oll ow duwhan.
[Omma gwelyny yn parys dhe Tewdar ha’y dus.]
How, how, pyth esowgh, mâtys?
Y beschreue your patys!
Pandra wren ny? Dar nappya?
Ay, ny’m clêwowgh ow kelwel?
960 Tannowgh hawnsel kyns sevel.
Go to, dalethowgh frappya!
[Hag y a wra aga gweskel.]
KENSA TORMENTOUR
Ser Arlùth, na cronk namoy,
ha lavar dha vodh dhyn ny:
ny a’n gwra pòr dhiogel.
TEWDAR
965 Ewgh dhymmo bys in Cambron
a west dhe Carn Bre dyson.
Ena why a gev yn lel
gwas owth erya heb qwestyon,
esel yw dhe’n tebel-el.
970 Meryasek yth yw gelwys:
in Crist yma ow cresy.
Genowgh why bedhens sêsys;
gwrewgh y tormontya besy.
Crist mar ny vëdh denehys,
975 pe’wgh dhe’n horsen trewesy:
genowgh kyn fo va ledhys,
me a’gas mentên defry.
SECÙND TORMENTOUR
Arlùth, henna ny a wra.
Desempys deun alemma.
980 Aspiens pùb a’y qwartron.
Me a’gas ged, re’m ena,
pòr uskys bys in Cambron.
[Yma Tewdar ow mos tre.]
MERYASEK
Dhe’n Arlùth re bo grassys!
Dre vesyon yth ov gwarnys,
985 mayth ellen mes a’n pow-ma
arta dhe Breten uskys,
ha’n fâlj-Tewdar avoydya.
An porpos yw ervirys,
whath ev a fyll anodho.
990 Omma me re fùndyas plâss
ryb Maria a Cambron.
Jesu Crist, darbar dha grâss
i’n keth chy-ma pùb sêson,
may fo prest a’n Drynsys Tas
995 ino enorys dyson,
ha Maria,
ha’n sacramens seyth
kefrÿs gool ha gweyth
menystrys wosa helma.
1000 Grêvons ha cleves sêson,
Mara’n jevyth lel Cristyon
ha’w remembra i’n plâss-ma,
Jesu Arlùth, cuv colon,
y grêvons gwra sewajya.
1005 Inwedh an dowr, ow fenten,
rag den varies yn certan
pesaf may fo ev ely
dh’y dry arta dh’y skians.
Jesu, Arlùth a selwans,
1010 graunt helma der dha vercy.
Ow banath genes, a plâss!
Res yw voydya a verr spâss:
ogas yma ow envy.
Me a vynn gwitha dhe’n wûn
1015 hag omma powes dyson
in dann an garrek defry.
[Omma Meryasek a wra omgeles in dann an garrek.]
SECÙND TORMENTOUR
A welsta jy Meryasek?
In Cambron, a’n lagasek
nyns usy ev malbe damm.
TRESSA TORMENTOUR
1020 Bynnar re gyffy dha con!
Gallas ev in mes dhe’n wûn.
Re’n jeffo mollath y vamm!
GWASEK
Aspien orth an bùshys,
hag orth an carrek kefrÿs,
1025 mar esedha dhe cudha.
…..
Gasa ny vynn bos kefys:
deun ny dhe dre alemma!
KENSA TORMENTOUR
Py doll a’n jowl yth êtha?
Tewdar mes y skians â
1030 pàn glôwa y vos scappys.
SECÙNDUS TORMENTOUR
Avîsyens ev a henna
praga na wrug y sêsya
orth y ganow pàn gôwsys.
TRESSA TORMENTOUR [dhe Tewdar]
Hail, Tewdar, in agas tour!
1035 Meryasek a’n pow-ma dour
gallas: ny ny wodhyn ken.
In trevow hag in gonyow
ny re’n whelas sur heb wow.
Anodho cows ny wor den.
TEWDAR
1040 Owt, govy, harow, harow!
A’n pow mars ywa fies
ny vensen heb faladow –
awos dyw rann pëth an bës
na vensen nes.
1045 Â, pennow medhow!
Owt in ow dedhyow!
Criaf warnowgh, ladron dreus!
GWASEK
Ay, Tewdar, kê wàr dha gamm!
Mollath Duw dhe vab dha vamm!
1050 Pyraga na’n gwithta jy
pàn eses ganso ow cows?
Ny vynn y Dhuw ev, heb flows,
orto cafos bylyny.
[Yma Tewdar ow skynnya.]
TEWDAR
Yw helma oll an confort
1055 a’m bedha dyworthowgh why?
Ay, serys, yma dhywgh sport
pàn eus duwhan dymmo vy.
Wèl wèl, na fors!
Re Apollyn, ow duw splann,
1060 kyns dyberth ny wharth ma’s rann!
Me a pê dhe’n hobyhors
ha’y cowetha.
Have that, peswar lorel,
hag arta perthowgh cov gwell
1065 pandr’ellen dhe comondya.
[Yma ev orth aga gweskel.]
MERYASEK
Dhe Jesu re bo grassys!
Omma me re powesas
pòr gwir in dann an men-ma.
Ow envy in kerdh galsons.
1070 Ow metya bÿth ny alsons.
Duw a vynnas indella.
Carrek Veryasek holma
gelwys vÿdh wosa helma.
Me a vynn sensy dhe’n mor
1075 dhe whelas dhymmo trumach.
.....
Dùrsona dywgh, mêster flour.
Duw re witha orth damach
agas lester!
Mar mynnowgh mos dhe Vreten,
1080 me a byssa pòr certan
mones genowgh heb awhêr.
MARNER
Ty a hevelsa dremas.
Deus in hanow Duw an Tas.
Lemmyn aberveth genen!
1085 Tenn an gool in bàn, mâta!
An gwyns dh’agan cors deuva:
cowal ny a wel Breten.
[Deu yw va.]
SERVONT
Tremenys yw diogel
lemmyn genen an Chanel,
1090 may feu holma spêda deg.
Devedhys on bys in tir.
Lemmyn qwyck dh’agas desîr
gwrewgh londya, Meryasek.
[Yma ev ow skynnya.]
An men re wrug inclynya
1095 in tir rag dha recêva.
Grâss dhe Jesu galosek!
MERYASEK
Duw re’n talla dhywgh,
tus vas!
Arlùth Jesu, leun a ras,
re’m gedya i’n fordh wella.
1100 Dhe’m nessevyn maras av,
gansa temptys y fedhaf
tro ha lust an bÿs-ma.
BRETON
Dremas, bëdh war pyth ylly.
Bleydh brâs i’n for’-na defry
1105 pòr gwir yma.
Mara teu in dha ogas,
ev a wra scùllya dha goos.
Ellas, attava ena!
MERYASEK
Best, dhys me a worhemmyn
1110 dhymmo na wrylly dregyn
na dhe Cristyon benytha.
Na gemmer own vÿth, dremas:
dh’y handla sur ev a’m gas.
Mir, pòr whar in ketelma
1115 ow sewa ev a lavas:
trespas vÿth ny wra profya.
BRETON
Sur ty yw den benygys!
Lies den ev re ladhas
ha flehes prest i’n pow-ma.
1120 Dhyso jy sensys ass on!
Attava kepar hag ôn
a vo dov orth dha sewa!
[Deu yw va.]
MERYASEK
Gul trespas dhymm ny profyas,
nag ev ny’n jevyth dregyn.
1125 In hanow Crist, mab Gwerhes,
dhys, best, me a worhemmyn
mos dhe’n gwylfos.
Gans mab den na wra mellya
nefra awosa helma.
1130 Abarth Jesu awartha,
i’th fordh gwra mos.
Me a vynn mos dhe’n gwylfos,
ena hermyt pòr gwir bos,
may hallen gordhya ow Duw;
1135 na ven temptys
gans tus an bës
hedre ven bew.
Omma sur ryb an castel
gelwys Pontelyn defry
1140 wàr an meneth diogel,
hag orth an ryver surly
a Josselyn,
chapel guthyl me a vynn
rag gordhya Maria Wynn,
1145 kynth yw teller gwyls ha inn.
[Yma ev owth ascendya dhe’n meneth.]
Gordhyans dhe Crist, mab Maghteth!
Mil pâss sur yw an meneth
dhyworth an grônd byteweth.
Duw am gweres!
1150 Ow chy fùndya
sur ha grôndya
mannaf uskys.
[Chapel yn parys. Omma ev yw gwyskys in mantel rudhloos, ha barv ganso.]
GWARY SYLVESTER, KENSA RANN
OMMA Y TALLETH BÊWNANS SYNT SYLVESTER
[Omma Costentyn a wra kerdhes in aray, ow leverel:]
COSTENTYN
Drefen ow bos corf heb par,
ha dowtys gans an bobel,
1155 ow hanow in gwir heb mar
yw Costentyn the Nobyl;
emprour wordhy,
mab dhe’n vyternes Helen;
neb yw penn oll y ehen,
1160 dell glôwas lies huny.
Yma i’n pow fâlj-crejyans
ow cul dymm anger a'n jowl.
Mar tur napell ow bêwnans,
me a’s temper, by my soule!
1165 hag a’s gorr oll dhe’n mernans
der iselder pain ha mewl.
Me re ladhas lies cans,
hag indella yw ow thôwl
whath dyswul moy.
1170 Tormentourys, gwesyon fol,
tormentourys, dewgh dhymm oll
abarth Mahùm ha Soly.
[Omma tormentours gans cledhydhyow a wra kerdhes in aray.]
TORMENTOURS
1172a Hail, Costentyn the Nobyl,
dell on ny dha lel bobel!
Devedhys yth on warbarth
1175 rag enour dys ha gordhyans.
Benytha dha eskerens,
mara’s kefyn, sur ny wharth.
COSTENTYN
Wolcùm, knyghtys everych on!
Res yw de why lavurya
1180 rag chastya an Cristenyon
dres oll’n gwlas Rom alemma.
Myns a grës in mab Maryon,
der pain gwrewgh aga ladha.
Bÿth na dhowtyowgh dampnacyon.
1185 Me a’gas mentên nefra.
SECÙND TORMENTOUR
Ny dhowtyn peryl na pegh.
Yma debron dhe’m dyw vregh,
mar bell ow bos ow powes
heb moldra an Cristenyon.
1190 Ornowgh dhyn ny, soudoryon
na garra sevel in cres.
EMPROUR COSTENTYN
Tus arvow genowgh yth â,
dew cans pòr gwir alemma.
Gwaityowgh omprevy manly,
1195 Dhe’n Cristenyon scùllya goos.
Na sparyowgh yowynk na loos,
eskerens ow duw Soly!
TRESSA TORMENTOUR
Na wren pòr gwir, Costentyn:
y a’s tevyth torment tynn,
1200 myns a wordh Crist an brybour.
Deun in kerdh scon, cowetha!
Pùb a’y du gwrens aspia
ow qwandra mars eus traitour.
GWASEK
Me a wel enos dew gwas.
1205 Sur orth fysmens aga fâss
Cristenyon yth havalsens.
Serys, leverowgh dhyn ny
pana crejyans eus de why,
omma scon wàr bain mernans.
YÙRL
1210 In Crist Jesu ny a grës.
Awos own a dhen i’n bës
ny forsâkyn y hanow.
Neb na cressa indella
dhe pain iffarn sur yth â,
1215 dhe torment pàn vo marow.
KENSA TORMENTOUR
Owt warnas, ty plos brathky!
Na hanw Crist dhyragon ny,
ha mar qwreth y fëdh mernans.
Rag dyswul an Cristenyon
1220 danvenys gans Costentyn
ny yw dhe’n pow-ma dyblans.
DOCTOUR I’N FËDH
Awos own a Constentyn
nag a painys neb termyn
Jesu ny wren denaha.
1225 Dhyn ny mar qwrewgh vylyny,
Crist yw penn an arlydhy
a wra agas aqwytya.
SECÙND TORMENTOUR
Ty horsen! Agan bràg ny!
Dhys milweyth ha dhe Crist fy!
1230 Denagh uskys y hanow.
[An cloghprennyer yw parys.]
Gordh qwyck Jovyn ha Soly,
bò ty a verow iredy
omma dre painys garow.
YÙRL
Gwell yw genen ny merwel
1235 ès gordhya djowl diogel.
I’n bÿs-ma yw gwrës Apoll.
Tru, a Dhuw, ass owgh gocky
na wordhyowgh Crist a vercy,
a dhug mernans ragon oll!
TRESSA TORMENTOUR
1240 Rag cows geryow mar vylen
i’n cloghprennyer pòr certan
omma y fedhyth cregys.
Inwedh an traitour aral
ryb dha scoodh kepar ha gal
1245 gena vy a vëdh hangys.
DOCTOUR I’N FËDH
Maria, myternes nev,
Maria, agan enef
pës ma’n jeffo salvacyon!
A pobel omskemunys,
1250 remembrowgh agas sperys
rag dowt cafos dampnacyon!
[Deu yw va.]
GWASEK
Taw, gas dhymm dhe ombrena!
Peur a welsta wàr an ke
gesys i’n bÿs-ma enef?
1255 Kyn fo porthow nev degës,
whath iffarn a vëdh alês.
Pyneyl ellen fors ny wrav.
YÙRL
Jesu Arlùth, cuv colon,
Jesu, graunt dhyn salvacyon,
1260 rag omma res yw merwel.
Benygys re bo an prës!
Jesu, dyso ow sperys
me a gemyn diogel.
[Deu yw va.]
KENSA TORMENTOUR
Lemmyn pàn usons i’n crog
1265 uskys moghheen aga drog.
Deun dredha gans cledhydhyow
a’n tenewen dh’y gela.
Mar gwir an jowl re’s pylla!
Helma at ywa marow.
SECÙND TORMENTOUR
1270 Der y gela me a res:
ny gara’ sevel in cres.
Atta hy der y pottys!
Me a’n felj adreus dhe’n penn
may teffo y empynnyon
1275 ha skynnya avell mottys.
TRESSA TORMENTOUR
Parys on ny dhe gul drog:
neb na vo, re’n jeffo crog!
Codhys dhe’n dor attensy!
Aga corf warbarth yw trogh:
1280 dyghtys ena kepar ha brogh
a vo sqwerdys gans milgy.
GWASEK
Nefra coscar ùngracyùs
menowgh a wra bôstow brâs
neb tebel-dorn pàn vo gwrës.
1285 Mès hap drog orthowgh a skynn.
Gasa farwèl me a vynn.
Mollath Duw i’n cowethas!
[Yma an gwasek ow mos in kerdh ha’n tormentours ow cortos i’n plain.]
JESUS [ow côwsel in nev]
Ow eleth gwynn avell gwrës!
An enevow mertherys
1290 dre’why scon dhe lowena.
Rag aga lavur i’n bës
grauntys yw d’aga sperys
an joy a dhur bys nefra.
MYHÂL
Jesu, dha vodh a vëdh gwrës.
1295 Neb yw i’n bës mertherys,
y a deu de lowena.
Dell yw dyn ny comondys,
lel pùb eur oll y fëdh gwrës,
hag y tegoth indella.
GABRIEL
1300 A enevow mertherys,
joy nev yma dywgh grauntys
gans Crist Jesu awartha.
Drefen an torment i’n bës
dh’agas corfow re beu gwrës
1305 why a’gas bëdh lowena.
[Omma an enevow yn parys.]
KENSA TORMENTOUR
Owt! Deun in kerdh, cowetha,
dhe neb hensy rag cudha,
ken warbarth yth on leskys.
In nes, re’m caradêwder,
1310 yma codhys golôwder
dredho mayth ov amuvys.
[Omma yma Synt Sylvester ow tallath, ha leverel:]
SYLVESTER
Jeffowgh cres uvel ha clor
in hanow Duw, d’y lawa,
neb a formyas nev ha nor
1315 i’n bÿs-ma gans y dêwla,
mab den a pry.
Tas ha Mab ha Sperys Sans,
try Ferson hag unn Sùbstans:
henna yw an lel crejyans
1320 dell desk Sans Eglos dyn ny.
Lemmyn warbarth, ow flehes,
ny a vynn mos alemma
dhe encledhyas an dus vas
eus mertherys, dell glôwa’,
1325 gans drog-pobel.
Tus an Emprour Costentyn
gasa Cristyon bew ny venn
i’n pow-ma pòr dhiogel.
[Yma ev ow skynnya. An bedh yn parys.]
CARDYNAL
Sylvester, agan tas wheg,
1330 Jesu, Arlùth galosek,
pùb eur re’gan gweresa!
At omma an dus varow:
gorryn y scon in bedhow
ha fien qwyck alemma.
[Omma ymowns y orth aga encledhyas.]
SYLVESTER
1335 Lemmyn pàn usons i’n bedh,
Jesu Crist, penn an eleth,
gorwith aga enevow!
Ny a vynn polj avoydya,
mara kyllyn omgwitha
1340 orth Costentyn i’n tor’-ma,
ken ganso bedhyn marow.
Dhe’n meneth a Seraptyn
mones pòr gwir ny a vynn:
in Rom dyn, ny dal trega.
1345 Gena, ow mebyon lien,
dewgh lemmyn brâs ha bian,
mar kyllyn polj omgwitha.
[Yma ev owth ascendya dhe’n meneth Seraptyn.]
[Vysour yn parys wàr fâss Costentyn.]
SECÙND TORMENTOUR [dhe Costentyn]
Hail, Ser Arlùth Costentyn!
Cristenyon marow genen
1350 yma sur neb try ugans.
Rann cregys, rann dybennys,
rann orth lostow mergh draylys,
rann leskys in tan dyblans.
[Yma ev ow mos in kerdh.]
COSTENTYN
Ewgh dhe dre, ow soudoryon,
1355 an jowl dh’agas covia!
Yma orthyf lovryjyon
codhys ha ny wòn fatla.
Ellas, ellas!
Yth oma gyllys leper.
1360 Dell lever pùb oll: hager!
Ny gar den gweles ow fâss.
 govy! Pandra yw gwell
orthyf lemmyn dhe vos gwrës?
Â, me re veu re cruel
1365 orth Cristenyon, me a grës.
Â, tecter, rychys, farwèl!
Nebes joy a’m beus a’n bës.
Mensen stag omma merwel,
in mesk tus na ven gwelys.
JÙSTYS
1370 Danvenowgh dhe’n epscobow
ha’n doctours brâs dos omma.
Y a lever der lyfryow
mars eus sawment i’n bÿs-ma
orth an cleves.
1375 Rag y yw calcoryon vrâs,
ha na berthowgh own i’n câss:
dhe’n dysês y a gweres.
COSTENTYN
Messejer, adhesempys
kergh dhymm an epscop omma,
1380 ha’n doctour brâs kekefrÿs,
yw gelwys flour an bÿs-ma,
sur in clerjy,
mar codhons dymm leverel
bos neb gweres diogel
1385 orth an cleves a’m beus vy.
SECÙND MESSEJER
Hail, Ser Emprour Costentyn!
Omma yth esa parys
rag lavurya pòr elyn
alemma in dha negys.
1390 Ny wrav strechya.
An epscop ha’n doctour flour,
me a’s kergh uskys dhe’th tour.
Mos a wrav in unn trettya.
[Omma Epscop Poly pò an Doctour a wra kerdhes in aray.]
SECÙND MESSEJER
Hail, Ser Epscop in dha dour!
1395 Hail inwedh de why, Doctour!
Metys dâ owgh i’n unn chy.
Dhe Costentyn res yw dos.
Prederowgh yn tâ kyn mos:
gorthebow fur res yw ry.
EPSCOP POLY
1400 Wolcùm, messejer elyn,
os omma, wàr ow ena!
Pandra wher dhe Costentyn?
Dar nyns usy in poynt dâ?
Lavar dhyn ny.
1405 Maras ywa dyscrassys,
main dredhon a vëdh kefys
may fo pòr lowen defry.
DOCTOUR
Mal! At eus bargen dâ, messejer teg!
1410 Lavar dhymmo, yn praydha,
dhe’n emprour teg
pandr’eus wherys.
SECÙND MESSEJER
Clâv dyberthys ev yw sur.
Ny welys i’n bës nameur
1415 den vÿth dell ywa dyghtys.
DOCTOUR
Â, hahâ, me a wodhya!
Bachler Jenkyn, yn praydha,
hedh ow lyver a fysek,
dog hy in dann dha gasel,
1420 ha gwra dhejy ow gormel
ow bos fysycyen connek.
[Pot a bry, an lyver yn parys. An ùrnal whythrys.]
MEDHEGWAS JENKYN
Rag êsya an pedrennow
ha rag stoppya terdhennow
yma dhe why fortyn teg.
1425 A caffowgh sur benewen
polj ryb agas tenewen,
why a profsa den connek.
[Yma ev ow skynnya dhe Costentyn.]
EPSCOP POLY
Gordhyans i’n se
ha lowena
1430 dhywgh, arlùth gwlas!
Omma wharê
ny re deuva
gans an gannas.
COSTENTYN
Â, wolcùm sur, Epscop flour!
1435 Wolcùm inwedh, Ser Doctour!
Dewgh in bàn, me a’gas pës.
Ow cleves prest why a wel:
nyns yw grêvons me a’n gel:
a wodhowgh gul dymm gweres?
DOCTOUR
1440 Mannaf gweles agas dowr
hag i’n eur-na an emprour
a’n jevyth gorthyp i’n câss.
JÙSTYS
Me a prederys henna.
Y ùrîn atta omma:
1445 towl e in dha weder glas.
DOCTOUR
Hoc urum malorum
et nimis rubrorum.
Ahâ, me a wor yn tâ!
Deus omma, bachler Jenkyn.
1450 Mir wàr vàn, dreva dha vin!
Ay, lok up, beschreue tha!
Anodho na gemmer gloos
kynth eus ganso sawor poos.
Gorr dhodho nes dha frigow.
1455 Helma yw mater tyckly.
Lemmyn me a wor defry
pandra yw an clevejow.
Pandra vynnowgh dymm dhe ry,
ha sawys pòr iredy,
1460 Costentyn, bedhowgh gena?
Dre weres ow duw Soly
me a vynn gul drynk de why,
mar cafa’ stoff dhe perna.
COSTENTYN
Tàn, at omma dhys deg puns!
1465 I’n dallath an re-ma syns.
Gwra vy saw hag y fëdh gwell
benytha in dha vêwnans.
Me a’th wra parlet uhel.
DOCTOUR
Mal! An re-ma a wra les!
1470 Me a vynn pesy cummyas
rag mones dre.
Arta me a dheu dëdh Yow
omma dywgh gans dewosow
a wrella agas sawya.
[Yma ev ow skynnya gans an medhegwas.]
[Yma Epscop Poly ow cortos i’n keth le.]
1475 Re’m fay, ny alla’ pargh bës!
Tecka pêmont nans yw whës,
re duw Soly, ny’m darfa.
Saw malbe damm a wòn vy
gweres dha cleves defry.
1480 Byteweth res yw bêwa.
Mar ny weres fâlsury,
fysycyan ny dherev nefra!
[Deu yw va.]
[Yma ev ow mos tre.]
MEDHEGWAS
Me ny wòn gwell losowen
i’n bÿs-ma rag fysycyan,
1485 by my troth, ès dell yw gow!
[Deu yw va.]
[Yma ev ow mos tre.]
COSTENTYN
Epscop, pandra leveryth?
Ny wòn eus medhegieth
a’m gwrella saw der lyfryow.
EPSCOP POLY
Nag eus, arlùth, re’m leouta.
1490 Me re beu sur ow studhya
in lyfryow nans yw tremis.
Why ny vedhowgh saw nefra
marnas golhys i’n bÿs-ma
a ve’why pòr gwir in goos.
PARLET
1495 Ny re veu ow studhya sur.
A pewgh golhys dre goos pur
why a via teg sawys;
ha benytha ken maner,
dell gôws dhyn ny an lyver,
1500 ny yllowgh bones yaghhës.
COSTENTYN
Pana goos a vëdh henna?
Na sparyowgh best i’n bÿs-ma
mara kylla bos kefys.
Othommak me a via,
1505 Dell welowgh, dhe vos sawys.
EPSCOP POLY
Ny dal dodho bos goos best.
Flehes porrês yw dywgh fest
dhe cùntell dres oll an pow,
ha spessly re ow tena.
1510 Goos glân yma dhe’n re-na
a dremen pùb elyow.
Gwrewgh why bath i’n lycour-na
hag y fedhowgh pòr salow.
PARLET
Danvenowgh soudrys i’n pow
1515 dhe cùntell an flehygyow,
eâ, nùmber a tremil,
ha’n re-na bedhens ledhys
ha’ga goos pur y sawys
teg ha glân i’n unn vessyl.
1520 Pàn vewgh in henna golhys
yth ewgh gwynn avell crystal.
[Deu yw va.]
CONSTENTYN
Helm’ yw tra a yll bos gwrës.
Tormentourys desempys,
tormentourys, scon dhymm dewgh!
1525 Tormentourys gans meur gris,
tormentourys, dufunowgh!
KENSA TORMENTOUR [dhe Costentyn]
Hail, ow arlùth Costentyn!
Kekefrÿs gal ha brentyn,
omma yth on devedhys.
1530 Dell gresa’, awos gul dâ,
ny wrussowgh agan cria:
nâ, dhe why nyns o ûsys.
[An benenes yn parys gans aga flehes.]
COSTENTYN
Ewgh dhymmo dres oll an pow,
kefrÿs Rom ha Lombardy,
1535 cùntellowgh an flehygyow
a vo pòr certan ajy
dhe try blydhy.
Dêns omma ha’ga mammow,
tremil orth nyver heb wow –
1540 nyns eus fors kyn fêns cans moy.
Êns pùb oll in y qwartron.
Parcel tus arvow certan
intredhowgh rennys a vëdh.
Neb a cùntell an moyha
1545 a’n jevyth an grâss brâssa,
eâ, ha reward perfeth.
[Tus ervys yn parys.]
SECÙND TORMENTOUR
Arlùth, dha vodh a vëdh gwrës.
Qwartron meyny desempys
dewgh gena vy alemma.
1550 Benyn, gans dha flogh bian
ha’th kentrevoges certan,
trùssowgh qwyck dhe Costentyn,
bò my a’gas ladh omma.
TRESSA TORMENTOUR
Nans eus dhymm whe ugans flogh!
1555 Dewhans dhe’n emprour trùssowgh
may hallons bos dywojys
kepar ha porhel bò leugh.
Lemmyn, soudoryon, waryowgh
na scappya benyn i’n bës!
GWASEK
1560 Cùntellys gena yma
eth ugans flogh, re’m ena!
Lowr yw henna dhe’m part vy.
Serrys yw aga mammow.
Pàn vo an re-ma marow,
1565 whegennow ny a wra moy.
KENSA TORMENTOUR [dhe Costentyn gans an benenes ha pòr lies flogh]
Hail, Costentyn in dha dour!
Lavuryes rag dha plesour
adro i’n pow me re veu.
At omma nawnjek cans flogh:
1570 y fëdh sur colonnow trogh
pàn weller aga ladha.
SECÙND TORMENTOUR
Costentyn, devedhys tre
me yw hag yma gena
whe cans flogh inwedh y teg.
1575 Parys dh’aga dywosa
me a vëdh, ow arlùth dâ.
Merowgh an babiow wheg!
TRESSA TORMENTOUR
Hail, Costentyn the nobyl;
molothow meur a bobel
1580 rag dha plêsya me re’m beu!
Malbew an flogh a scappyas;
colonnow rann a crackyas;
eth cans sur me re gavas.
Gwrewgh scon aga dywosa.
GWASEK
1585 Hail, Costentyn in dha dour!
Unnek cans flogh dhe’th enour
ha moy me re wrug cùntell.
Abàn êtha mes a dre
me re wrug flehes jev’jy
1590 rag astevery an coll.
KENSA MAMM
Ellas, emprour dybyta!
Mar mynnyth omma ladha
flehes bythqweth na pehas,
yma de why gwann cùssel.
1595 A Duw a’n nev, towl dial
warnowgh, a tus ùngracyùs!
[Deu yw hy.]
JÙSTYS
Na vraggyowgh brâs lavarow!
Y a vëdh pòr gwir marow
rag cafos sur aga goos
1600 an emprour flour dh’y golhy,
may fo tekhës iredy.
Kefys yw der an clerjy
saw indelma y hyll bos.
COSTENTYN
Py seul yw sùm an flehes
1605 eus cùntellys dhymm omma?
Yth yw sur meur a ponvos
mar pëdh res aga ladha.
Trueth a’m beus ow qweles
aga mammow owth ola;
1610 ha lowen certan yêhes
dhe’m corf me a gemersa.
KENSA TORMENTOUR
Yma omma tremil flogh,
dhe’m godhvos, ha seyth ugans.
Bedhens marow! Na sparyowgh!
1615 Ha why a vëdh pòr dhyblans.
In agas le me a’s ladh
heb own omma na trueth
moy ès carow gwyls a coos.
SECÙND TORMENTOUR
Me a vynn dywosa mil,
1620 trehy aga briansen.
An corfow ny a wra pyll’
hag a’s gorr i’n dor certan,
the develys name!
Ny sensa’ moy ladha flogh
1625 ès dyswul gavar py bogh,
rag i’n mater ny coodh sham.
COSTENTYN
Dynyta an goos rial
yw in Rom pòr dhiogel.
Dell record agan laha:
1630 neb a ladh flogh in batel
sensys a vëdh den cruel.
Ow geryow gwrewgh attendya.
Poos yw gena dyswuthyl
heb ken an keth flehes-ma.
1635 Ny wòn awosa merwel
a vedha pain dhe’m ena.
TRESSA TORMENTOUR
Ser Emprour, bedhens ledhys
rag sawment de why lemmyn:
mar ny vynn Duw dha clôwes,
1640 an jowl a vynn pòr lowen
wosa helma.
Omgolhowgh in aga goos,
saw nefra mar mynnowgh bos,
ha ny a’s ladh knack omma!
GWASEK
1645 Pan goll eus awos ladha
an chettys, mowes ha maw?
In unn nos, mar lavara’,
me a wrussa de why naw
a’n keth sort-ma.
1650 Mar mynnowgh, arlùth brentyn,
me a dregh y vriansen
hag a’n dywoos knack omma!
[Yma an tormentours ow mos in kerdh ha’n benenes ow cortos i’n plain.]
COSTENTYN
A wheg whegow a’gas mamm!
Dhe whywhy y fia camm
1655 bos ledhys a’m govys vy.
Trueth via, dell wodhowgh,
ladha omma tremil flogh
awos sawya unn body.
Gwell yw gena vy merwel
1660 in cleves brâs indelma,
ha gasa bew diogel
an tremil flogh eus omma,
ès dell yw gena pòr lel
gul mernans mar dhybyta.
1665 Me a via den cruel
mar lathen oll an re-ma.
Rewgh an flehes dh’aga mamm!
Wàr bain tenna ha cregy
me a charj na ve, heb nàm,
1670 flogh vÿth ledhys iredy!
Ha me a vynn
dhe’n benenes ry mona
boos ha dewas dhe perna,
ha dhe’n flehes dyllas dâ.
1675 Dhe dre, mamethow, totta,
why ha’gas flehes vian!
SECÙND MAMM
Ser Emprour, de why meur grâss
agas bos mar pytethus
orth benenes bohosak.
1680 Rag sawya agan flehes
Duw re dharbarra yêhes
dhe why, arlùth galosek!
[Deu yw hy.]
COSTENTYN
Me a vynn mos dhe’m gwely:
nans yw nos pòr iredy.
1685 Sqwith ov omma a’m bêwnans.
Dhe’m corf a’m beva yêhes,
y rosen hanter ow gwlas
hag oll ow mebyl dyblans.
[Gas e dhe dhegea an daras.]
JESUS
Pedyr ha Powl, ewgh lemmyn
1690 dhe’n norvës dhe Costentyn:
dre’n pyta a gemeras
orth flehes, greugh ha bian,
Sylvester yn pòr certan
dodho ev a re yêhes.
PEDYR
1695 Arlùth, dha vodh ny a wra.
Broder Powl, deun alemma
dhe confortya Costentyn.
Rag na scùllyas goos an flehes,
1700 gweresys y fëdh certan.
[Yma Pedyr ha Powl ow skynnya.]
[Yma Costentyn owth ascendya i’n tour.]
POWL
Constentyn, mar qwreth cùsca
golsow orthyn ny omma
danvenys dys rag yêhes!
Drefen kemeres pyta
1705 a’n flehes greugh dell wrusta,
Jesu a vynn dha weres.
PEDYR
Drefen na wrussys scùllya
goos dhe’n inocens omma,
Crist dys a’gan danvonas
1710 pòr salow gwrës may festa.
Dhe Sylvester danvon gwra
may teffo ev dhe’th gweres.
POWL
An Pab Sylvester defry
in meneth sur neb usy –
1715 Seraptyn henn’yw gelwys –
ev a wra prest dha golhy
may festa saw iredy
heb moldra flogh vÿth i’n bës.
[Deu yw va.]
PEDYR
Ha pàn vesta saw ha glân,
1720 gwait destria yn tien
oll templys an fâlj-duwow!
Gwra socour ha mentêna,
myns may hylly i’n bÿs-ma,
dhe Jesu Crist eglosyow.
[Gas e dhe vos in kerdh dhe nev.]
COSTENTYN
1725 Benedicite, pana syght
a’m beuvy haneth i’n nos!
Dhymmo y teuth dew den vryght,
degës an darasow clos,
hag a côwsys
1730 danvon warlergh Sylvester
hag y fedhen heb awhêr
a oll ow cleves sawys.
Messejer, gans meur a gris
kergh Sylvester dhymm uskys!
1735 In Mônt Seraptyn yma
ow cudha gans y clerjy.
Lavar dedha iredy
may teffons dymmo omma.
SECÙND MESSEJER [dhe Costentyn]
Arlùth Costentyn, pùpprës
1740 dha volnojeth a vëdh gwrës
gena vy a verr termyn.
Marhogyon, deun alemma.
Me ny wòn yn fas py ma
an keth meneth-na certan.
[Dhe Sylvester wàr Mônt Seraptyn.]
1745 Hail, Sylvester ha’th clerjy!
Na fella cudha defry
why ny wrewgh i’n keth plâss-ma.
[An imajys yn parys gans Sylvester a Pedyr ha Powl.]
Dhe Costentyn an emprour
res yw dywgh lavurya dour:
1750 ev a erhys indella.
SYLVESTER
Arlùth nev re bo gordhys!
Me a wor lemmyn yn tâ
godha’ mernans den a res:
bÿth ny yller y sconya.
1755 Ow bredereth,
deun alemma kescolon.
Jesu, Mab a salvacyon
re’gan gweresa pùb dëdh!
[Dhe Constentyn.]
Hail, Costentyn in dha dour!
1760 Me a wor ty a waitsa
bones gwrës dyso enour,
ha dha crejyans a pe dâ
ny a’n gwrussa.
Rag dha vos in dyscrejyans
1765 awos own godha’ mernans,
inclynya dys ny vanna’.
[Yma ev owth ascendya.]
COSTENTYN
Sylvester, wolcùm o’why!
Nyns yw awos drocoleth
yth owgh kerhys dymmo vy.
1770 Repref na camm ny’gas bëdh.
Dysêsys brâs ov defry,
kekefrÿs ha nos ha dëdh.
Cùssulys der ow clerjy,
o tus a fur skentoleth,
1775 sur me a via
tremil flogh greugh dhe ladha,
bath may whrellen i’n eur-na
in goos tomm an flehes-na.
Tremil a veu cùntellys
1780 dhymmo omma rag an câss.
Meur trueth y kemerys,
ladha prest kemmys flehes
awos unn den.
Me a’s ornas yn few dre!
1785 Saw nosweyth a dhyfuna
syght coynt y whelys certan.
Dew dhen a dheuth dymm i’n nos,
gans nerth brâs a wolôwder,
ha’n darasow degës clos.
1790 Ny wòn, re’m caradôwder,
pyw êns y sur.
Dymmo y a côwsys cler:
danvon warlergh Sylvester
may whrellen qwyck heb awhêr –
1795 “Ev a’th wolgh pòr lân kyn mos
may fo saw dha cleves meur.”
Pyw ylly an re-ma bos,
a wodhowgh why, Sylvester,
ow gwarnya vy?
1800 Dell gresa’, dew dhuw êns y.
SYLVESTER
Nyns o an re-na duwow,
me a lever, Costentyn.
Dew abostel caradow
y o dhe Crist, cuv colon.
1805 Mir aga imach heb wow
mars yns y haval certan,
ha dhyso aga hanow
me a lever pòr elyn.
COSTENTYN
Re’n ena eus i’m body,
1810 poran an re-na êns y!
Henna gans an alwhethow,
ha’y coweth a dheg cledha.
I’n nos y a veu gena.
Tecka syght, wàr ow ena,
1815 ny welys in ow dedhyow.
Mercy wàr Crist y cria’.
Bos Cristyon menna’ heb wow.
SYLVESTER
Me a’th wra catecûm’nus,
ha lemmyn ty a penys
1820 unn seythen heb faladow.
Warlergh henna bejydhys
ty a vëdh sur ha golhys,
may fy salow.
COSTENTYN
Penys pòr gwir yw ow lust,
1825 ha cria pùb eur wàr Crist
mercy rag ow fehosow.
Dhe’n gwann ha tus omdhevas
in dewhelyans a’m pehas
mannaf ry alusonow.
SYLVESTER
[Yma ev ow skynnya. Dowr sans yn parys.]
1830 Lemmyn gwrav dha vejydhya
in hanow mab Maria.
Omma atta ty golhys.
Neb a verwys i’n growspren
re grauntya dyso lemmyn,
1835 dell y’n pesaf, leun-yêhes.
[An vysour dhe ves.]
[Pàn veuva skynnys i’n dowr a vesydhyans, y tewynyas splander marthys a wolow. Indella ev a dheuth glân alena, ha declarya ev dhe weles Crist.]
JESUS
Costentyn, rag dha pyta
a gemersys a’n flehes
ha’n tregereth warnedha
aga ladha na vynsys,
[An processyon yn parys.]
1840 me a vynn sur dha sawya
a pegh pàn ota golhys.
Mercy neb a gemerra,
mercy a’n gweres pùpprës.
COSTENTYN
Benedicite, pan wolow
1845 re veu omma solabrës!
Jesu Crist, penn elyow,
pòr dhefry me re welys.
Alês oll y woliow
dhyragof sur dysqwedhys,
1850 y’s gwelys cledh ha dyhow,
ha teg ev a’m confortyas.
SYLVESTER
Ty a yll bos lowenek.
Kynth esta clâv anhedhek,
grâss e dhe Crist yth os saw.
1855 Ny’ feus tecka
den na whecka,
dhe’m godhvos, in dha dedhyow.
COSTENTYN
Dhe Crist Jesu y’n grassaf
ha dhis, Sylvester, nefra.
1860 Dhe’th palys lemmyn mannaf
gans processyon dha gorra.
Dres an gwlas y comondyaf
duw ma’s Crist gordhys na ve,
ha me a wra, mar pêwaf,
1865 dhe lahys Jesu cresya.
[Dhe balys an Pab in gis processyon. Ha wosa henna gas e dhe vos in kerdh dhe dre.]
[Ha John Ergudyn, o an Jùstys gans Constantyn, yn parys wàr geyn margh dhe wary an marchont.]
GWARY MERYASEK, SECÙND RANN
[Omma outlayers a wra kerdhes in aray pò onen rag oll.]
KENSA OUTLAYER
Me yw outlayer i’n coos.
Moy reouta in ow oos
bythqweth pòr gwir ny’m darfa.
Pàn vo deu ow stoff ajy,
1870 wharê me a provy moy.
Nyns yw marnas sport rafna.
SECÙND OUTLAYER
Nans yw prës aspia pray.
Deu yw an mona, re’m fay.
Mêster in agan mesk ny,
1875 aspien gwas gans pors poos:
mar kyllyn, den Sans Eglos.
Wharê y a cùntell moy.
KENSA OUTLAYER
In sol, mâtys! Deun in kerdh.
Aspiowgh gans meur a’n nerth
1880 py fo marchont ow qwandra.
Y dalhenna na sparyowgh.
Me a omgemmer ragowgh
ha’gas mentên benytha.
TRESSA OUTLAYER
Me a wel gwas wàr geyn margh:
1885 na fella ny vanna pargh.
Gena attava sêsys!
Dieskyn dhe’n dor, mâta,
ha dha bors mes a’th ascra
me a’m bëdh, ha’th margh – uskys!
[Yma ev ow skynnya.]
MARCHONT
1890 A serys, clôwowgh ow lev!
Dowtyowgh drog dh’agas enef.
Pàn dremenowgh a’n bÿs-ma,
agas sperys sur a’n pren
in anken ha meur a pain.
1895 A Dhuw, goev an ena!
[An pronter yn parys.]
KENSA OUTLAYER
Peur a welsta wàr an ke
enef mab den i’n bÿs-ma
ow repentya rag y dhrog?
Mar ny’m kemmer Duw certan,
1900 an jowl a wra pòr lowen
maga fery avell hôk.
PESWORA OUTLAYER
Me a wel gwas in gon hir.
Pronter ev a hevel sur:
yma mona gans henna!
1905 Ser Parson, bona dies,
me a vynn chaunjya porsys
by my fay, kyns mos ’lemma.
PRONTER
A te dhen, preder a’th Duw!
Y volnojeth bÿth nyns yw
1910 bones gwrës in ketelma.
Terry y wormynadow
a wrewgh why heb faladow.
Godhvedhowgh y attendya!
KENSA OUTLAYER
Neb a gemmer own y Dhuw,
1915 ny sewen henna neb tu.
Mâta, orthyn ny na set,
saw dascor oll dha vona,
bò an eyl dha qwartrona
omma me a wra heb let.
PRONTER
1920 Gallas genowgh myns a’m beus!
Termyn a dheu, Crist Jesus
intredhon a rann an gwir.
Prederowgh helma: Dëdh Breus
pêmont dhymmo gwrewgh yn sur.
KENSA OUTLAYER
1925 A vedha prës bys Dëdh Breus?
Ny dheu henna i’n trogel –
ty a gell moy a’n pÿth eus
adro dyso diogel.
Stryppyowgh y qweth!
1930 Ev re ros dhyn dëdh hir lowr.
Pàn vo an Vreus, why a wor,
an pêmont na hyns ny vëdh.
SECÙND OUTLAYER
Attava stryppys yn noth!
Indelma guthyl y coodh
1935 dhe’n gwesyon a’s teffa pëth.
[Ymowns y ow cortos i’n plain.]
[Omma] YÙRL ROHAN
Me yw chif-arlùth Rohan,
yùrl wordhy na’n jeves par.
Meryasek yn certan,
o dhymmo pòr ogas car,
1940 in kerdh gallas,
forsâkys y das ha’y vamm,
ha ny wòn pyth êth heb nàm,
ragtho mayth oma serrys.
KENSA MESSEJER
Ser Yùrl, arlùth galosek,
1945 yma pòr gwir Meryasek
devedhys omma dhe’n pow:
ryb Pontelyn iredy
avell hermyt pòr dhefry
spêna a wra y dedhyow.
YÙRL ROHAN
1950 My a vynn mones dodha,
ha’y cothmans pòr gwir gena,
y temptya mara kyllyn
rag trailya dh’y erytans.
Y nessevyn sur ymôns
1955 serrys dredho yn certan.
CAR DHE YÙRL ROHAN
Yma ev in meneth brâs,
dell glôwa’vy, sur mil pâss
dhyworth an grônd awoles.
Hag ena prest nos ha dëdh
1960 y honen oll ev a vëdh,
y voos ha’y sosten nebes.
[Yma an yùrl ow skynnya dhe’n meneth, ha’n car, hag agnes.]
MERYASEK
Dhe Jesu re bo grassys!
Omma yth esa tregys
avell hermyt i’n gwylfos.
1965 In le ow dyllas owrlyn,
pùrpur pannow fin certan,
lemmyn me a wysk qweth loos.
In ow nessa hevys reun;
ny eva’ cîder na gwin
1970 na dewas marnas dowr pur;
hag erbys an goverow
a vëdh ow boos dhe’m prejyow,
na vo re fors ow natur.
AGNES
Omma yma Meryasek,
1975 ow cordhya Duw galosek,
poran in top an meneth!
Mil pâss in bàn alemma
dhe’n chapel pòr gwir yma
acôntys gans tus pòr goth.
YÙRL ROHAN
1980 Meryasek, lowena dhys!
Omma deuthen dhe’th veras
hag inwedh dhe’th confortya,
ha gul dyso aswonvos
dha nessevyn in ponvos
1985 ymôns ragos i’n bÿs-ma.
MERYASEK
Prag ymôns y in ponvos?
Ny wrug trespas, dhe’m godhvos,
dedha na dhe den i’n bës,
myns may hallen omgwitha;
1990 na ny garsen benytha
gans weres Duw benegys.
YÙRL ROHAN
Trueth meur yw ahanas,
den yw sevys a lin brâs.
Ty dhe vynnas mar sempel
1995 bones omma in ponvos:
dha car dha honen nyns os,
me a vedh y leverel.
MERYASEK
Dâ dymm yth yw nessa dhe Duw
2000 ha’y gordhya ev;
guthyl y vodh
kepar dell goodh
may hallen dendyl gwlas nev.
CAR DHE YÙRL ROHAN
Ty a alsa gordhya Duw
2005 dell eus lies den hedhyw,
ow pêwa teg hag onest.
Deus alemma genen ny.
Ellas, trueth a’m beus vy
dha vos omma avell best!
[Deu yw va.]
MERYASEK
2010 Bohojogneth abarth Duw,
remôcyon dhe’n cur yth yw
wosa helma,
hag inwedh mamm a yêhes.
Ny wodhowgh why, ow flehes,
2015 pandr’yw oll boos an ena.
YÙRL ROHAN
Meryasek, nyns os fur.
Gordhya Duw ty alsa sur
kyn fy reouta an bës.
Meth yw gans oll dha cuvyon
2020 dha vones omma dyson
avell beggyer desedhys.
MERYASEK
 wàr agas camm, why pobel.
Helma yw bêwnans nôbyl.
Termyn a dheu:
2025 ha dhe’n ena sur megyans
yth yw rag cafos selwans –
oll dhe’n ena.
Lust an kig y whra voydya
ha’n bës ev a wra gasa
2030 dhe trettya in dann y dreys.
Bÿth ny wra camm dhe neb den!
Gallos an jowl pùb termyn
dredho a vëdh confùndys;
megyans dhe’n ena certan
2035 ha joy nev dredho gwainys.
YÙRL ROHAN
Yma lies den heb grêf
a dhesef mones dhe’n nev,
ha whath a gar pëth an bÿs.
Indella te a alsa
2040 gul worshyp meur dhe’th nessa,
ha bos selwys.
MERYASEK
Pÿth an bës ha reouta,
ha rychyth brâs, re’m leouta,
benytha me ny’s cara’.
2045 Nyns yns dhe trestya, mès fâlj.
Anedha kyn festa calj,
war na wra fydhya ina!
AGNES
Na temptyowgh namoy an den.
Res yw dhe Crist, cuv colon,
2050 dh’y lel servya.
Na ve y vos gwir sans
mar lies merkyl dyblans
bÿth ny wrussa.
[Deu yw va.]
YÙRL ROHAN
Ny vannaf y ania,
2055 rag dhymm ny amônt defry.
Meryasek, me a’th pessa
a wul unn dra raga vy,
dell os ow goos.
Ladron meur eus i’n pow-ma,
2060 lies den ow testria:
gwra dhe’n re-na avoydya,
par dell yw meur dha gallos!
Ny yll den mones dhe’n fer
na vo va robbys yn sur,
2065 destries ha corf ha pëth.
Certan feryow in Breten
cafos y fensen certan,
ow gweres mara mynnyth.
An wheffes dëdh
2070 in Gortheren
an kensa fer;
ha’n gela vëdh
mis Est certan,
orth ow desîr,
2075 an êthves dëdh;
ha’n tressa – mis Gwynngala,
Degol Myhâl yw henna.
In pluw Noala nefra
an keth feryow-ma a vëdh.
MERYASEK
2080 Helma dys a vëdh grauntys
poran dell yw desîrys
dre grath Duw ha tra na hen.
An ladron a vëdh pellys,
rann dhe gwell fordhow trailys,
2085 mercy Duw mar qwrôns govyn.
[Yma Yùrl Rohan ow mos tre ha Meryasek ow cortos i’n keth le.]
KENSA OUTLAYER
Now mâtys, merowgh adro!
Mar qwelowgh, so mote y go,
den ryb an coos ow qwandra,
gedyowgh dymmo qwyck y pors!
2090 Ev a’n jevyth Godys cors,
neb a côws erbynn rafna.
[Omma yma tan ow tos warnedha.]
SECÙND OUTLAYER
Owt, gony, brâs ha bian!
Yma oll an coos gans tan!
Dhe lusow yth on leskys!
2095 Deuva warnan anfusy:
hèn yw rag an dêwlujy
a wrussyn omma i’n bës!
TRESSA OUTLAYER
Ay taw! An jowl dhe’th lesky!
Praga, pandr’yw an fesky
2100 eus genes ha’n terlemmel?
An golowder me a wor:
nyns yw ev lemen an loor
pàn usy ow trehevel.
PESWORA OUTLAYER
Owt, owt, fien ny!
2105 Yma ow lesky
an coos dhe unn tansys lel.
[Margh yn parys.]
Owt, owt, ny a vëdh scaldys!
Alemma fia uskys
me a vynn mara calla’
2110 ha mollath Duw i’n gorel!
Py ma dhymm ow margh morel?
An jowl meur re’n ancombra!
[Gas an peswora outlayer dhe vos wàr geyn margh dhe ves.]
KENSA OUTLAYER
A Meryasek, Meryasek,
dell ota sans galosek,
2115 pës raga vy
na vena leskys i’n tan
ha dha servont in certan
me a vëdh bys venary.
SECÙND OUTLAYER
Meryasek, saw vy heb flows,
2120 mars yw gwir a glôwys cows
dha vos galosek omma.
Dhyso omry
y fanna’vy
bys venary mar pêwa’!
[Deu yw va.]
TRESSA OUTLAYER
2125 Meryasek, dell os gwir sans,
lemmyn prest saw ow bêwnans
ha dhys y fannaf omry!
PYMPES OUTLAYER
Me a grës in Meryasek,
y vones ev galosek.
2130 Servont dodho bedha’vy,
ha rag ow fehas mousek
mercy Jesu me a gry!
[Deu yw va.]
KENSA OUTLAYER
Grâss dhe Crist ha Meryasek,
sawys on ny glân ha teg
2135 dhyworth myshef i’n tor’-ma.
Mones dodho ny a vynn
ha’y desîrya pòr elyn
pesy Crist deny gava.
[Dhe Meryasek wàr an meneth.]
Meryasek, lowena dys!
2140 Omma yth on devedhys
rag pesy dha cùssul prest.
Ny re veu tus ùngracyùs
ha re ûsyas – hager-gâss! –
rafna, ladra pòr lies fest.
2145 Pàn esen dëdhweyth i’n coos
ow mones sur aborpos
dhe ladra tus pòr gwiryon,
warnan y teuth bomm a tan
ha luhes yn pòr certan.
2150 In hevelep leskys glân
ny a vedha pòr dyson.
Me a grias truedhek
“Gweres dhymmo, Meryasek!”
Der henna y feuv sawys.
2155 Ha part a’m felshyp gena,
rann in kerdh re wrug fia,
rann ny wòn pyth êns gyllys,
mayth o’vy amay’s omma.
Ellas mar pedhen dampnys!
MERYASEK
2160 Pesowgh mercy wàr Jesu
ha remembrowgh agas Duw.
Gwaityowgh may fewgh glân yessës.
Na drailowgh dhe pegh namoy!
Ha ragowgh pòr iredy
2165 dhe Jesu Crist me a bës.
KENSA OUTLAYER
A Meryasek, Meryasek!
A’n enevow bohosak
kemmer trueth, mar kyll bos!
Na ve cries warnowgh why,
2170 kellys oll y fien ny,
yowynk ha loos!
[Deu yw va.]
MERYASEK
Bÿth na godhowgh in dyspêr!
Merciabyl yw Duw ker
dhe vyns a vynn y pesy.
2175 Pàn eus de why edrega
y whrav agas benyga.
In nomine Patris et Filii
et Spiritus Sancti, Amen.
Dhe pùb gwrewgh restoryta,
myns may hallowgh, pùb termyn.
YÙRL ROHAN
2180 Dhe Jesu re bo grassys
hag inwedh dhe Veryasek!
Dhyn oll yth yw coselhës.
Kefrÿs rych ha bohosak
pòr gwir a yll
2185 lemmyn mones dhe’n feryow.
An ladron pell mes a’n pow
gyllys yns pòr dhiogel.
Grâss dhe Jesu galosek,
dre pejadow Meryasek,
2190 oll yw helma:
an try fer a vëdh sensys –
Meryasek a’n grauntyas.
Gordhys re bo benytha!
Wheffes dëdh’n mis Gortheren,
2195 unn fer a vëdh yn certan
dhe’m desîr. In ketelma
in mis Est an êthves dëdh
an secùnd fer sur a vëdh
sensys i’n pow benytha.
2200 Ha’n tressa – mis Gwynngala,
Degol Myhâl, bÿdh henna
in pluw wynn Noala sensys.
Ha Meryasek benytha
ina pòr gwir campollys!
[Omma Dûk Kernow a wra kerdhes in aray, ow leverel:]
DÛK KERNOW
2205 Me yw Dûk in oll Kernow:
indella yth o ow thas,
hag uhel arlùth i’n pow
a Tamar dhe Penn an Wlas.
Tregys ov lemmyn heb wow
2210 ’berth in castel An Dynas
sur in Ped’ra,
ha wàr an Tireth Uhel
dhymm yma castel aral,
a vëdh gelwys Tyntajel:
2215 henna yw ow fenn-treksê.
Leverys yw dhymmo vy
bones in keverang Penwyth
den gracyùs pòr iredy:
dres an mor dy ev a dheuth,
2220 nyns yw napell.
Ow styward, a glôwsowgh why
cows anodho yn tefry?
Leverowgh dymm diogel.
STYWARD AN DÛK
Clôwys, arlùth galosek.
2225 Ev yw gelwys Meryasek,
den gracyùs in y dedhyow.
Gans pùb oll yth yw kerys.
Inwedh, dell yw leverys,
dader meur y whrug i’n pow.
CHAMBERLYN AN DÛK
2230 Arlùth, me a lever gwir,
gallas henna dhe ken tir
nans yw seythen tremenys.
Gans unn den heb faladow
ny veu ajy dhe Kernow
2235 in neb le vÿth oll gwelys.
DÛK
Praga yth êth mes a’n pow?
Dremas o in y dedhyow –
ny glôwys ken leverel –
ny gôwsy ma’s onester.
2240 Pòr gwir a veur a dhader
lies re wrug y gormel.
CHAMBERLYN AN DÛK
Tewdar, pagan ùngracyùs,
i’n pow-ma ev re diras,
dell glôwsowgh, ha nyns yw pell.
2245 Ny vynn godha’ unn Cristyon
in y ogas, pòr certan;
marthys ev yw den cruel!
Meryasek ganso lemmyn
helhys veu in kerdh heb fall.
[Deu yw va.]
DÛK KERNOW
2250 Owt milweyth wàr an ky plos!
Prag na glôwys helma kyns?
Re’n Arlùth dhe’n bës a’m ros,
me a wra pòr cot y gwyns.
Kyns ès de Merher dhe nos
2255 ev a dierbyn tristans
hag a gwain pòr sempel loos
may kerna pòr gwir y dens.
Bedhowgh parys, ow meyny!
Ny vanna’ alowa ky
2260 pòr certan ajy dhe’m tir.
Ev a’n prevvyth, hag yn tynn!
Avoydya sur mar ny vynn,
y woos a resek dhe’n leur!
STYWARD AN DÛK
Parys on de why sur, Dûk.
2265 Meur a dhrog prest ev re wrug
abàn deutha i’n pow-ma.
In Man’ek, in Lës Tewdar,
yma y penplâss heb mar:
meur dodho ow resortya.
DÛK KERNOW
2270 Kyn jeffo ev milyow cans,
pòr gwir y thôns dhe’n mernans
dre vodh Jesu eus avàn.
Me a vynn godhvos praga
y teutha sur dhe’n pow-ma
2275 heb ow lecyans yn certan.
Oll warbarth deun alemma,
ow meyny, a leungolon!
[Yma an Dûk ow skynnya gans ugans den ervys; gans strêmours.]
DÛK
Leverowgh, ow arlydhy:
py th’yw gwel dhyn ny sensy
2280 dhe vetya gans an turont?
Mar calla’, y tebel-far
drefen y vos sur heb mar
erbynn fay Crist dyspùyssant.
STYWARD
Tregys veu in Lës Tewdar –
2285 honna yma in Man’ek.
Saw plâss aral sur heb mar
eus dhe’n tebel-genesyk
’berth in Pow’der –
honna vëdh gelwys Godren.
2290 Ena pòr gwir an podryn
dhodho prest re wrug harber.
DÛK
Dha soodh ny a vynn sensy
in hanow Crist eus avàn.
Mar trig in Kernow defry
2295 ny a vet gans an bylen.
Ow baner dysplêtyowgh why
dhyrago’ pòr gwir lemmyn!
Dell goodh dhe arlùth wordhy
me a vynn mos ahanan.
[Dhe Tewdar.]
SECÙND MESSEJER [dhe Tewdar]
2300 Hail, Tewdar, emprour a ras!
Yma dûk omma i’n wlas,
drehevys sur er dha bynn,
ha ganso pòr gwir ost brâs.
Dha vernans y fynn gweles,
2305 bôstya a wra yn certan.
TEWDAR EMPROUR
Owt warnodho, an fâlj-plos!
Me a’n defy dëdh ha nos!
Re grev o’vy er y bynn.
Y a grèn aga barvow!
2310 Tormentourys in arvow,
dewgh in rag! Goev an vylen!
KENSA TORMENTOUR
Yma ev ow skynnya dhe Tewdar.
Parys oll on in arvow.
Y a shakya gà barvow,
neb a settya er dha bynn!
2315 Mara pëdh res sensy gwel,
me a lever diogel,
an jowl meur ny jûst orthyn!
TEWDAR
Dhe gwel in hanow an jowl!
Deun heb nefra omsona!
2320 Y a’n prenvyth, by my sowle,
an Dûk ha’y dus, re’m ena,
kyns gasa whel!
Yma parys dymmo lel
pobel omma diogel
2325 moy, certan, ès pymthek mil.
[Yma ev ow skynnya gans pymthek den ervys; gans strêmours.]
[Omma an jevan a wra kerdhes in aray.]
KENSA JEVAN
Peys y say, both fur and ner!
Golsowowgh orth Jùbyter,
agas tas sans a’n barth north!
Yma ow servons ow tos.
2330 Belsebûk, ny a vynn mos
dh’aga gorra in lel fordh.
SECÙND – BELSEBÛK
Mêster, henna yw gwrës dâ!
Tewdar, drog lowr ev a wra
y confortya mar mennyn.
2335 Er y bynn deun dhe’n tempel.
Benytha ny welaf gwell
ès gul sherewynsy certan.
[Gas e dhe entra i’n tempel.]
TEWDAR
Lowena dys, duw Monfras!
[Yma pùb huny ow mos wàr benn dêwlin.]
Me a vynn pesy dha grâss
2340 kyn mos dhe gwel.
Bÿth ny garsen
gul dâ, certan,
na y predery, diogel.
KENSA JEVAN
Tewdar wheg, manly omdog,
2345 ha bÿth na spar guthyl drog.
Me a’th ventên.
Nyns â dha ena dhe goll:
ragtho yma dhymmo toll,
inwedh rag dha soudrys oll.
2350 Bedhowgh lowen!
Seul voy ancow a wrellowgh,
dhe larchya praisys vedhowgh,
comendys wosa helma.
KENSA TORMENTOUR
Deun in kerdh uskys lemmyn!
2355 Ny res dyn fors pandr’ellen.
Mahùm a’gan pew nefra.
STYWARD
Ser Dûk, me a wel Tewdar
ha parcel a dhrog-coscar
pòr dhefry orth y sewa.
2360 Cows ganso a vynnowgh why
ha govyn orto defry
i’n pow-ma pandra whila?
DÛK KERNOW
Manna’ pòr gwir, ow styward.
Kynth eus ino tebel-art,
2365 bÿth ny vanna’ y dhowtya.
Kynth usons owth omwul crev,
me a dava aga greuv.
In aga mesk gwrav rowtya.
[Dhe’n clos.]
Ty turont a dhyscrejyans!
2370 Pandr’yw dha kerdh i’n pow-ma?
Tîtel na chalynj dyblans
abarth mamm na tas omma
pòr gwir ny’th eus.
Ty re worras mes a’n gwlas
2375 Meryasek, neb o dremas
acôntys certan a dhus.
TEWDAR
Me a’th worr jy mes a’n pow
kyns mos, avell Meryasek,
mar cordhyth an plos-min gow
2380 neb a dhug painys anwhek
sur i’n growspren,
a vedha gelwys Jesu.
Rag venjya pòr gwir me yw!
Wàr y servons ev certan
2385 devedhys ov, ty min rèv,
dh’aga dyswul oll lemmyn.
DÛK
Ny sev henna i’th gallos,
ty fâlj-ky omskemunys!
Kensa me a scùll dha goos,
2390 ha ty a vëdh dyvynys
avell losow,
re’m ena, dhe guthyl cowl.
Paja mergh es, by my sowle,
me a glôwas, in dha pow.
2395 Pandra desef an mab dyowl?
Dar, venjya wàr Dhûk Kernow?
TEWDAR
Dûk Kernow hag oll y dus,
in dann ow threys me a’s glus
poran kepar ha treysy.
2400 Kyn nag o ow posessyon
brâs in mesk sur ow nacyon,
me re’n moghhas iredy.
Conqwerrour ov,
corf dâ in prov,
2405 dowtys in mesk arlydhy.
DÛK
Ny sensa’vy a’th crefter,
ty turont, unn faven gog!
Der an golon me a’th ver
mar nyns êth in kerdh wàr nùk
2410 qwyck mes a’m grônd.
Predery a wrav heb fall
in dha pow yth esta gal.
Pës gevyans warna, losel,
bò voyd a’m syght, a pur hônd!
2415 Py fynn alyon
wàr Cristenyon
omma desevos settya?
Me a wra a’th penn crehy
may tevera an brehy
2420 ha pesy goev ow metya.
TEWDAR
By my fay an we besen,
a ladha margh a calla’,
indella, ty gargasen,
drog dhymmo ty a wrussa,
2425 a mennen vy!
Pòr gwir sevel yn cosel
na vanna’, mès ty losel,
yma myterneth rial
a dheu dhymm gweres defry.
DÛK
2430 Dha vyterneth ’skemunys
dhe’th gweres bohes a vëdh.
Galw y dys, brâs ha munys,
hag oll dha varhogyon keth
ha’th arlydhy!
2435 Me a’gas gorta i’n plain,
dhe Crist dell ov servont len,
hag oll ow fobel defry.
TEWDAR
Ty vil penn pyst,
na gampoll Crist
2440 dhyrago’vy!
Ha mara qwreth,
ty a vëdh meth,
ha’th ost defry.
Plos marhak pur,
2445 dar, soposya
prest a wreta
omma settya orth emprour?
DÛK
Eâ, ty fâlj-negedhys!
Me ny wòn dha vos genys
2450 i’n bÿs-ma dhe pastel dir.
Na desef, ty alyon plos,
in ow ertans dëdh na nos.
Ny rowtyth pell, godhvyth gwir.
Rag mellya gans tus vas,
2455 dell o Meryasek henwys,
meur ty a far dhe lacka.
By the dredful day off dome,
me a lever dys, ty grom,
mas, pòr sempel, ny’th sensa’.
TEWDAR
2460 Ser Dûk, ty a nagh dha fay,
boneyl prysner dhymmo vy
eseth kyns haneth dhe nos.
Mytern Alwar ha Pygys,
Mytern Margh Rial, kefrÿs
2465 Mytern Casvelyn gelwys
gans socour dhymm eus ow tos.
DÛK
Dêns an re-na pàn vynnons!
Omma y a vëdh bohes.
Bÿth ny skappyons heb mernans,
2470 re Dhuw, Arlùth meur a ras!
Kyn fy omma milyow cans,
ny a vynn agas gortos.
In hanow Crist dhyn yma whans
orth escar Crist batalyas.
TEWDAR
2475 Crist ha ty me a dhefy,
hag omma oll agas fay,
atlion kepar dell owgh!
Rag mynnas dhymmo settya,
ow soudrys, gwrewgh heb lettya
2480 dhe’n Cristenyon pennow trogh!
DÛK
Deus rag mar qwyck dell vynny!
In hanow Crist a vercy,
dhe’th gortheby parys ov.
Ow soudrys, deun warnedha!
2485 Pòr dhefry kyns tremena
ahanan y a perth cov.
[Gonnys. Omma ymowns y owth omlath.]
TEWDAR
Ow soudrys, drewgh dhymmo margh!
[Margh yn parys.]
Na fella sur nyns eus pargh.
Darn ow fobel yw marow,
2490 ha me tebel-wolies.
Dâ yth omlath a fies;
an Dûk yw corf heb parow!
DÛK
Ho, soudoryon, lemmyn ho!
Gallas an turont dhe’n fo:
2495 nyns o abyl dhe’m perthy.
Darn y bobel yw marow.
Gordhyans dhe Crist caradow,
grauntya dymm an vyctory!
[Yma ev owth ascendya.]
Peys, warbarth myns eus omma!
2500 Bêwnans Meryasek yma
part dhywgh hedhyw dysqwedhys.
Dewgh an nessa adermyn,
ha’n remenant yn certan
dre grâss Duw a vëdh gwelys.
2505 Evowgh oll gans an gwary,
ny a vynn agas pesy
a leungolon!
Why a’gas bëdh, gour ha gwreg,
banath Crist ha Meryasek,
2510 banath Maria Cambron.
Pîbowgh, menstrels colonnek,
may hyllyn dauncya dyson!
[I’n nessa jëdh
GWARY SYLVESTER, SECÙND RANN (INTERLUT)
yma Emprour Constentyn ow kerdhes omma in aray, ow leverel:]
CONSTANTYN
Yth ov gelwys Costentyn.
In Rom, chif-cyta an bës,
2515 emprour cùrunys certan
ha der Sylvester trailys
dhe vos Cristyon.
Me a comond der ow gwlas
naha duwow nag yw vas
2520 ha gordhya Crist, leun a ras,
a’gan prenas i’n growspren.
GWARY MERYASEK, TRESSA RANN
[Omma an yùrl Glôbùs, yw dall, a wra dallath, ow leverel:]
GLÔBÙS
A Dhuw, ass oma grêvys
rag na wela’ tra i’n bës!
Pandra dal oll ow rychys?
2525 Lêdyowgh vy dhe Veryasek!
Me re glôwas galosek
y vos in y verclys.
Dhymmo mar mynn bos medhek,
yn tâ y fëdh rewardys.
SQWIER [DÛK] GLÔBÙS
[* ‘Dûk’ in le ‘Yùrl’]
2530 Bys dodho me a’gas led.
Dre vodh Jesu ny a sped
ganso agan negycyow.
Deun scon in bàn dhe’n meneth,
ha why côwsowgh, arlùth freth,
2535 dodho agas galarow.
[Gas e dhe vos in kerdh dhe veneth Meryasek. Hag yma y sqwier orth y lêdya. Ha lorgh in y dhorn.]
YÙRL
Arlùth nev re’m gweresa
ha yêhes dhymm re grauntya!
MERYASEK
Arlùth a wrug mor ha tir
pùb eur oll re’m gweresa,
2540 ha roy dhymm i’n fordh a gwir
ow bêwnans omma gedya!
Jesu Arlùth, orthyf mir
ha’th lel grâss dymmo grauntya!
Jesu, pùb eur oll ow desîr
2545 yw i’n bÿs-ma dha plêsya.
YÙRL
Meryasek, lowena dys!
Densa a’th conversacyon
pòr gwir yth os acôntys,
hag in mesk oll dha nacyon
2550 henwys os pronter gracyùs
dhe rych ha bohosogyon,
parys certan a’th gweres
dhe socra othomogyon.
Me yw den dall – ny’th wela’.
2555 Kyn côwsaf orthys der rèv
dha pesy me a vynsa,
hag in ow gallos mar sev
dha aqwytya,
mar mynnes gul dymm gweles.
2560 Fowt syght ny’m beus omweres.
Lemmyn mar qwreth ow gweres
dhys ny fyll pëth an bÿs-ma.
MERYASEK
A pëth an bës ny’m deur màn.
Dhe kyns sur na rych na gwann
2565 awos pëth me ny socra’,
rag nyns yw ma’s tarosvan
ha pòr sempel dhe cara.
YÙRL
Meur a varth yw gena vy
na gerta rychyth an bës.
2570 Bêwa pell ny ylta jy
heb pÿth, na den vÿth genys.
Der rychyth pòr iredy
den a vëdh degemerys
in bàn in mesk arlydhy
2575 ha gansa prest enorys.
Govyn a myns a vynny,
Meryasek, dhyworthyf vy
ha ny fyllyth anodha.
Kyn tesîryas punsow cans,
2580 mar qwreth dymm gweles dyblans
gans owr pòr sur me a’th pê.
MERYASEK
Nyns yw dhe den vÿth gwertha,
ow mab, grâss Duw wàr an bës.
Yma gwell fordh ès honna
2585 mara pëdh hy prederys.
YÙRL
Ry pëth dyso dhymm ny vern.
Unweyth gweles a callen,
sensy qwarel orth mytern,
pòr defry my ny dowtsen
2590 na wrussen nes.
Gwell via gena dhe wir
prest gweles ès deg puns tir
rag nefra kyn rollen dys.
MERYASEK
Oll dha promys ha’th tiryow,
2595 gwith y lemmyn avell kyns.
Me a vynn in ow dedhyow
gul warlergh Crist, penn an sens.
YÙRL
Me a’th pës a leungolon
ty dhe vynnas ow sawya,
2600 rag kerensa an Passyon
a dhug Jesu i’n bÿs-ma.
Scorjys gans an Yêdhewon,
kentrewys treys ha dêwla,
gans guw lymm i’n tenewen
2605 dell wrussons y y gwana
der an golon,
y woos dyson
may tevera.
Gweres den dall
2610 omma heb fall
orth Jesu rag kerensa!
MERYASEK
Orth Jesu rag kerensa
a qwrelles obery kyns,
gweresys ty a via.
2615 Oll a’th rychyth me a syns
nebes a’n fa’.
[Yma ev ow mos wàr benn dêwlin.]
Jesu Crist, leun a vercy,
Jesu Crist, y syght gwra dry
de’n den-ma, dell y’th pesa’.
YÙRL
[Yma ev ow mos wàr benn dêwlin.]
2620 Jesu, Arlùth galosek,
re bo gordhys benytha!
Ha’n sans gloryùs Meryasek,
re’m sawyas vy i’n tor’-ma.
Me a wel lemmyn yn teg;
2625 bythqweth ny welys clerra!
Dell wodhyn, lettrys ha leg,
lel servont Duw yw helma.
DEN A’N JEVES TEBEL-SPYRYS
[An jowl yn parys orth y denewen.]
A gweres vy, Meryasek,
orth Jesu rag kerensa!
2630 Me yw vexys anhedhek
gans tebel-sperys omma:
ny’m beus bêwa!
Ev a’m kemmer gans shorys,
may whodhafsen bos leskys –
2635 le grêf ès perthy orta!
DEN BODHAR
Me yw den na yll clôwes.
Meryasek, ty yw dremas;
ow brës dhymm yma ow ton
y halses prest ow gweres.
2640 Rag kerensa Crist, Mab ras,
mir dhyn ny bohosogyon!
[Yma ev ow mos wàr benn dêwlin.]
MERYASEK
Jesu Crist, der dha vercy,
mars eus drog-sperys ogas,
Jesu, gorr e dh’y teythy,
2645 hag omma darbar yêhes
dhe’n d[h]ew den-ma,
[*scrifys ‘ii’ i’n dornscrif, ytho heb godhvos sondrailyans]
may fo gwelys
ow bos i’n bës
orth dha servya.
JEVAN
[Yma an den owth ùllya.]
2650 Owt, owt warnas, Meryasek!
Ty yw dhymmo molothak,
orth ow domhel dres an pow.
Genes prest me ny’m beus cres;
whath me a wra mos. Dysês
2655 rag atty dyso, min gow!
DEN A’N JEVA TEBEL-SPYRYS
Dhe Jesu re bo grassys!
An drog-sperys avoydys
yma sur dhyworthyf vy.
Saw ov – ny’m beus galarow!
2660 Meryasek, in ow dedhyow
sensys ov meur dyso jy.
[Deu yw va.]
DEN BODHAR
Ha my a clôw
mar dhâ dell res!
In ow dedhyow
2665 yth ov sensys
dhe Veryasek.
Dredho sawys
ha gweresys
yth on pòr deg.
[Deu yw va.]
YÙRL GLÔBÙS
2670 Meryasek, gordhys re by!
Genes confortys on ny
esa in meur a ponvos,
ha drës sur dhe lowena.
Ny a bës rag venytha
2675 Crist re sensa dha gallos!
MERYASEK
Ow flehes wheg, ewgh why dre.
Ow banath genowgh nefra!
Na lettyowgh vy a’m servys,
ha gwaityowgh dhe Duw grassa.
2680 Ev re wrug agas sawya,
adar my, cresowgh pùpprës.
[Yma pùb huny ow mos tre.]
[Omma Yùrl Venetens a wra kerdhes in aray.]
YÙRL VENETENS
Me yw yùrl in Venetens,
arlùth meur ow dynyta.
Dhe’n Arlùth Duw meur wordhyans
2685 ha grâss dhymm dh’y ventêna
re dharbarra!
Epscop an pow yw marow;
dhe’n coljy heb faladow
me a vynn mos alemma.
2690 Res yw dhymm meras hedhyw
agan epscop dhyn ny pyw a ve.
SQWIER DHE YÙRL VENETENS
Ser Arlùth, ny â genowgh.
Hebowgh why sur namenowgh
ny sped mater i’n pow-ma.
2695 Yma rych ha bohosak
ow tesîrya Meryasek
epscop pòr gwir may fo va.
[Yma ev ow skynnya.]
YÙRL VENETENS
[Dhe’n deyn i’n coljy i’n plain.]
Ser Deyn, lowena de why,
ha dhe oll agas coljy!
2700 Me re dheuth, saw gwell avîs,
rag godhvos pòr dhiogel
pyw a vëdh epscop yn lel
omma lemmyn dêwysys.
DEYN
[I'n plain.]
Ser Yùrl, ow arlùth wordhy,
2705 omma wolcùm sur o’why.
Pës dâ on a’gas avîs
rag godhvos pòr iredy
pyw a vo epscop dhyn ny
i’n gwella prës.
YÙRL VENETENS
2710 Yma oll an comen voys
gans Meryasek, ow cul noys
may fo epscop iredy.
Ha me ny wòn den bÿth well.
Pyw a vynn ken leverel,
2715 gorthebowgh omma dyn ny!
[Yma an Yùrl ow mos tre.]
CHENON
Ny yw certan lowenek
rag cafos dyn Meryasek
dhe vos rêwler.
A dhensa nyns on tùllys.
2720 Danvenowgh rag y vollys,
ow arlùth ker!
YÙRL VENETENS
Deus in rag, ow messejer!
Kê dhymm dhe pab Sylvester;
lavar bos an gwelhevyn
2725 a Vreten orth y pesy
rag Meryasek, den wordhy.
Epscop in Venetensy
y cafos prest y fensen.
KENSA MESSEJER [dhe Yùrl Venetens]
Ser Yùrl, ny vedhowgh tùllys!
2730 Dhe dre y trov y vollys,
bys omma – ny lettya’ pell.
Mones a wrav uskys ha scav.
Genowgh farwèl.
SYLVESTER
2735 Gallos ha confort an Tas
re bo genen pùb termyn!
Jesu, an Mab leun a ras,
soker ny mo ha mettyn!
An Sperys Sans benygys,
2740 y grâss genen may keffen,
Maria, mamm ha Gwerhes,
dhe vercy Duw pës ragon.
Mercy Duw prest yw parys
dhe vab den mara’n whila.
2745 Nyns yw y vodh bos kellys
an pëth a wrug dhe prena.
In sol, bedhowgh glân yessës,
avoydyowgh pegh i’n bÿs-ma,
ha rag an pehas eus gwrës
2750 kemerowgh leun edrega.
Ha bedhowgh war
na drailowgh dhe pegh namoy,
ha why a dheu sur dhe’n joy
eus in nev na’n jeves par.
KENSA MESSEJER [dhe Sylvester]
2755 Sylvester, gordhyans de why!
Omma danvenys o’vy
a Vreten pòr iredy
rag whelas sur, arlùth wheg,
gallos may fo Meryasek
2760 epscop sacrys pòr defry
in Venetens, cyta deg.
Helm’ yw bodh an arlydhy.
SYLVESTER
Wolcùm yth os, ow mab wheg!
Den gracyùs yw Meryasek,
2765 dell glôwys y acôntya.
Y vollys a vëdh screfys
ha wharê gwrës dys parys,
may hylly prest lavurya.
[Bollys yn parys.]
CARDYNAL [dhe’n messejer]
Yma an bollys parys.
2770 Messejer, kemmer y dys
der lecyans ow arlùth dâ.
Yma nôtys
sur ha côwsys
meur dhader a’n keth den-na.
KENSA MESSEJER
2775 Ow arlùth, de why meur grâss
mar uskys why dhe vynnas
spêdya sur ow negycyow.
Cummyas pesa’
rag mos ’lemma
2780 troha ha’m pow.
SYLVESTER
Banath Crist re bo genes!
Dynergh arlydhy an gwlas
dhymmo vy, ha Meryasek.
Den gracyùs ev a vëdh lel.
2785 Bÿth ny’s tevons gwell bugel
in aga oos, gour na gwreg!
MESSEJER [dhe Yùrl Venetens]
Hail, Ser Yùrl in agas tour!
Ow negycyow spêdys dour
dhe porpos yma gena.
2790 Kemerowgh dhywgh an bollys.
Meryasek pàn gampollys
an Pab a wrug y praisya.
YÙRL VENETENS
Messejer, wolcùm yth os!
Lemmyn êns tus dhe’n gwylfos
2795 dhe kerhes dyn Meryasek.
Dodho degowgh lytherow
dell ma gwelhevyn an pow
orth y exaltya pòr deg.
DEYN
Arlùth, henna a vëdh gwrës.
2800 Deun alemma gans meur gris
dhe Veryasek.
Yma ev prest i’n gwylfos.
Ev a dheu mes a ponvos
ganso mar pleg.
[Dhe’n meneth dhe Meryasek.]
2805 Lowena dys, Merysasek!
At omma dys lyther teg
lemmyn redya.
An arlydhy oll y môns
rag bos Epscop Venetens
2810 pòr gwir orth dha desîrya.
MERYASEK
Meur grâss oll dhe’n arlydhy,
ha dhywgh, a chenons wordhy!
Ny vannaf an dynyta,
na benytha cafos cur
2815 na charj vÿth i’n bÿs-ma sur,
hedre vêwhen benytha.
CHENON
Meryasek, nyns os den fur!
Bêwnans rial a vëdh sur
pàn vesta epscop wordhy.
2820 Try cans puns gyllyth spêna
i’n bledhen ha moy yn tâ.
Dha bollys parys yma –
nyns êth in còst iredy.
MERYASEK
Unn condycyon sur o’why
2825 kepar ha lies defry
hedhyw a’n dus Sans Eglos
pàn lavuryons rag benfys!
Wharê y fëdh govynnys
py lies puns a yll bos
2830 anedhy gwrës!
Ny remembrons y’n charych
a res dedha ry harlych
dhyrag Crist pàn deer dhe’n Vreus.
Myns a’n jeves charj a cur
2835 remembrowgh helma lemmyn:
Ev a re recken yn sur
a’n enevow neb termyn!
Gwrewgh attendya:
mar pëdh prevys diogel
2840 i’n Jëdh-na fowt i’n Bugel,
goev dos dhe’n keth charj-na!
Dhe hirha a vo an rol,
dhe pella – why a wor oll –
hy a vëdh prest ow redya.
2845 Nefra me ny vanna’ cur
marnas a unn ena sur.
Duw roy dhymm y lel-rêwlya!
DEYN
Ow breder, deun ny dhe dre.
Ny vynn an den-ma cola
2850 dodho orth neb a vynn dâ.
[Dhe Yùrl Venetens.]
Ser Yùrl, ny vynn Meryasek
dhyn nyny bones tasek,
na cafos cur benytha!
[Yma ev owth ascendya ha gortos i’n keth le.]
YÙRL VENETENS
Soweth! Pandr’wren ny dodha?
2855 Meur a varth yw anodha
voydya sur an dynyta.
Ny a vynn ompredery
fordh rag y traila defry.
Ken plêsys me ny vedha’!
[Omma yma Epscop Kernou ow kerdhes in aray mar mynn.]
EPSCOP KERNOU
2860 Gelwys ov Epscop Kernou,
in Breten heb faladow
parlet wordhy.
Dhe Venetens mannaf mos:
ena y fensen ow bos
2865 pòr gwir gans an arlydhy.
CROSSER EPSCOP KERNOU
Yma ena meur dhe gul:
besy yw cafos cùssul
a tus fur, a welowgh why,
pyw a vo epscop sacrys.
2870 Meryasek yma nôtys
bos dodho an ro defry.
[Deu yw va.]
[Yma ev ow skynnya.]
[Omma secùnd epscop a wra kerdhes in aray.]
SECÙND EPSCOP
Ow crosser, deun alemma!
Meur a whel dhe gul yma
wàr Epscop Venetensy.
2875 Meryasek yw dêwysys,
saw ev ny vynn, dell glôwys,
y recêva iredy.
SECÙND CROSSER
Ser Arlùth, by Sèn Jowan,
my a’n kemmer pòr lowen
2880 mar mynner dymm y profya,
hag a rôsa-noblennow,
a pen sur a’n colmennow,
ny via res ow dynya!
[Deu yw va.]
[Yma an secùnd epscop ow skynnya.]
[Yma Yùrl Glôbùs ow skynnya.]
YÙRL GLÔBÙS
Ser Epscop Kernou, bonjour.
2885 An cowethas pesaf dour,
dhe Venetens mos a wrewgh?
EPSCOP KERNOU
Wolcùm, Ser Yùrl, be thys day!
Wolcùm, Ser Epscop wordhy!
Wolcùm yw myns eus genowgh!
SECÙND EPSCOP
2890 Ser Yùrl hag Epscop Kernou,
meur grâss dywgh heb faladow!
I’n unn fordh kelmys on ny.
In Venetens
yma dyblans
2895 meur dhe gul, dell glôwys vy!
YÙRL GLÔBÙS [dhe Yùrl Venetens]
Ser Yùrl, lowena de why
ha revrons dhe’n hôll-coljy,
brâs ha bian!
Ny re dheuth omma adre
2900 in govenek exaltya
Meryasek yn pòr certan.
YÙRL VENETENS
Wolcùm, Ser Yùrl caradow!
Wolcùm o’why, Epscobow!
Meur a anês gyllys on.
2905 Meryasek yw dêwysys
dhe vones epscop sacrys,
saw ev re’n nahas dyson.
[Yma pùb huny ow skynnya gans Yùrl Venetens.]
EPSCOP KERNOU
Dhe dre mar teuth y vollys,
epscop ev a vëdh sacrys:
2910 Duw dyfen ken!
Prag na vynn y kemeres?
Dredho y hyll gul gweres
ha les dhe oll y ehen.
SECÙND EPSCOP
Dodho whath bedhens cowsys
2915 mara kyll bos trailys
dhe’n dynyta.
Densa d’y conversacyon
sur in mesk oll y nacyon
ny a wor gwir y vos.
YÙRL GLÔBÙS
2920 Heb na hirra lavarow
ny a vynn heb faladow
mos dhe’n teller may ma va,
hag alena sur y dry.
Den benegys ha wordhy
2925 yw in mesk aga hynsa.
EPSCOP KERNOU
Henna oll ny a assent!
Deun alemma verement,
brâs ha bian.
Tus hen, gwelhevyn an pow,
2930 agan attent why a clôw,
leg ha lien.
[Gas e dhe vos dhe’n hermytach.]
[Wàr an meneth.]
SECÙND EPSCOP
Omma yma Meryasek.
Ser Yùrl, arlùth galosek,
côwsowgh why dodha kensa
2935 mara mynna dre decter
dones genen heb awhêr.
Trueth yw y dystempra.
YÙRL VENETENS [dhe Meryasek]
Lowena dys, Meryasek!
Omma avell bohosak
2940 soladhëdh ty re vêwas.
Lemmyn der dha uvelder
exaltys dhe rielder
ty yw, dremas rag dha vos.
YÙRL GLÔBÙS
Densa a’th conversacyon
2945 ty yw in mesk dha nacyon,
ha sevys a’n goos wordhy.
Ny dheseth pòr gwir ragos
omma trega in ponvos.
Rag henna deus genen ny!
SECÙND EPSCOP
2950 Dha vollys deuva dhe dre.
In Venetens dha sacra
epscop gallos dhyn yma.
Henna yw bodh oll an pow.
Ty a yll in dha dedhyow
2955 pòr gwir bos sensys dedha.
MERYASEK
Na gôwsowgh a’n dynyta,
rag kerensa Crist avàn!
Epscop ny vedha’ nefra
na cur ny vanna’ certan
2960 a vab den vÿth i’n bÿs-ma
ma’s ow ena ow honen!
Arlydhy, arlydhy, ewgh dre!
Na lettyowgh ow devocyon!
EPSCOP KERNOU
Na whela cows gerennow
2965 hag orthyn guthyl tennow
gans an Pab pàn yw ornys!
Mynny jy kyn na vynny,
ty â in kerdh genen ny
hag omma gas dha cummyas.
MERYASEK
[Meryasek lêdys.]
2970 Maria Wynn, gweres vy!
Maria, dhyworthys jy
erbynn ow bodh lêdys ov!
Maria, mamm ha Gwerhes,
Maria, dâ y whodhes
2975 a’n charj pës dâ my nyns ov!
YÙRL VENETENS
Meryasek, nyns os den fur!
Res yw dhe rann cafos cur
omma sur a’n enevow.
Le may fo bugel medel
2980 an lowarn pòr dhiogel
a [leghya] an devysyow.
[* ‘leghya’ in le ‘leha’]
Unverhës kepar dell on,
’berth i’n eglos synt Sampson
bedhens ev consecrâtys
2985 gans worshyp ha reouta.
Nyns yw helma ma’s leouta.
Meryasek, na vëdh serrys!
MERYASEK
[In eglos an deyn.]
Rag kerensa an Passyon
a dhug Jesu ragon ny,
2990 kentrewys gans Yêdhewon
treys ha dêwla iredy,
gweskys guw in y golon
may resas goos y gwythy,
cùrun spern dre an grogen –
2995 an dreyn a hedhas defry
dh’y empynnyon:
rag y gerensa lemmyn
a’gas pesy me a venn
epscop benytha na ven.
3000 A Dhuw, orth an charj ny wòn!
EPSCOP KERNOU
Na gows dhyn geryow euver!
Deus omma, esa i’th chair;
gwysk dha dyllas i’th kerhyn;
genen ty a vëdh taclys
3005 dell goodh dhe epscop a ras.
Tra ny fyll dyso certan.
[Omma yma Meryasek ow qwysca gon.]
SECÙND EPSCOP
Sens dha vagyl in dha leuv.
In hanow Crist eus in nev,
ha Maria, Gwerhes pur,
[Bagyl a arhans ha mîter yn parys.]
3010 settyn mîter wàr y benn.
Ny a yll bones lowen
y dhos dhe’n cur.
EPSCOP KERNOU
Lemmyn gwren y venyga.
Jesu Crist, mab Maria,
3015 re’th gedya dell vo plêsys!
Lemmyn penn os dhe’th nacyon.
Tus nôbyl, Instalacyon,
Dëdh Gorra, yw devedhys!
YÙRL VENETENS
Lemmyn oll ny yw plêsys
3020 Meryasek y vos sacrys
epscop dhyn ny.
Pensevyk yw dh’y nacyon,
mentênour fay Cristenyon,
socour dhe lies huny.
MERYASEK EPSCOP
3025 An dynyta dhymmo eus rës,
yth hevel gena y vos
sham sur moy ès onester.
Pës dâ, Duw dhymm dùstuny,
nyns ov y cafos defry:
3030 a joy an bÿs-ma ny’m deur.
DEN CLÂV NOTH
Duw re’gas sawya, tus vas,
rag kerensa an Passyon
a porthas Crist, mab Gwerhes,
gweskys guw in y golon,
3035 treys ha dêwla kentrewys
’berth i’n grows inter ladron
gans cùrun spern cùrunys,
may hedhons dh’y empynnyon
pòr gwir an dreyn!
3040 Lemmyn, rag y gerensa,
rewgh dhymm qweth rag ow hudha:
me yw noth ha’n gwyns yw yêyn!
YÙRL VENETENS
A dhermas, cry wàr dha gamm!
Nyns yw onest dhys heb nàm
3045 dones dhyrag arlydhy –
ha ty noth, dha corf oll trogh.
Me ny welys namenowgh
moy podrak a’y esely!
DEN NOTH
Â, rag oll an goliow
3050 a dhug Crist, cledh ha dyhow,
dhe vab den rag salvacyon!
Ow corf vy yw anteythy,
pedrys, sqwattys ow gwythy:
ny’m car neb lies mab bronn!
3055 Menowgh gans ergh ha clehy
me re veu in mes dre nos,
rewys an dowr pòr defry,
ow goliow leun a plos
prest ow scaldya.
3060 Ny gar den ry dhymm gwely,
podrethek a’m esely
drefen pòr gwir ow bosa’.
MERYASEK EPSCOP
Ty a vëdh pòr gwir dyllas,
kynth ellen vy prest yn noth!
3065 Trueth meur yw dha gweles,
pedrys dha kig avell poth.
DEN NOTH
Meur yw sur ow galarow
ha faint ov heb faladow.
Mensen cafos dyweth teg.
3070 Ny vynn mernans ow gweles:
yma orth ow goheles
drefen ow bos anhedhek!
MERYASEK EPSCOP
Jesu re grauntya yêhes
dhyso omma, a dremas,
3075 kefrÿs corf hag esely!
Rag dendyl dyso kyfyans,
Jesu, Arlùth a selwyans,
saw an den-ma heb ely!
Kemmer qweth dresos dyblans,
3080 omconfortya may hylly.
[Gon pò mantel adro dhe’n den o noth.]
DEN HAG O NOTH
Jesu, Arlùth galosek,
re’n talla dys, Meryasek!
Saw yw dhymmo pùb esel,
wàr ow corf nyns eus goly,
3085 an kig poder iredy
saw ha dialar yw lel!
YÙRL VENETENS
Gordhyans dyso, Meryasek!
Ny wodhyen mar galosek
dha vota sur i’n bÿs-ma.
3090 Wordhy os dhe’n dynyta.
Ny a vynn mones dhe dre,
pùb oll a’y du alemma.
[Gas e dhe vos in kerdh dhe dre ha’y dus ganso.]
MERYASEK EPSCOP
Banath Duw genowgh re bo!
An dynyta eus dymmo,
3095 rës omma sur dredhowgh why,
me a’n grauntsa diogel
lowenhe dhe den aral,
Duw dùstuny!
[Ena gas pùb huny dhe vos in kerdh dhe dre.]
KENSA LEPER
Arlùth an nev, pandra wrav?
3100 Rag certan my yw mar clâv,
ny gar mab den ow gweles.
Dell re glôwys, Meryasek
a weresas tus bohosak,
pynag vo aga dysês –
3105 mones dodho colonnek
mannaf dhe whelas gweres.
SECÙND LEPER [dhe Meryasek]
Meryasek, dùrsona dys!
Ny yw dew dhen dyberthys –
ny res dhywgh y leverel.
3110 Rag kerensa Crist avàn,
ny a’gas pessa certan
gul gweres dyn diogel.
CHAPLÊN DHE MERYASEK
Sevowgh ’ves adenewen!
Nyns yw pòr gwir rag clevyon
3115 dones in fâss arlydhy.
Dhywgh coodha sevel abell
ha gortos pòr dhiogel
alusyon an den wordhy.
[Deu yw va.]
MERYASEK EPSCOP
 namoy, ow chaplên wheg,
3120 na repref tus vohosak
dymmo a vo devedhys!
Paryssa ov vy dedh’ y
ès dhe’n brâssa arlydhy
eus i’n gwlascor, dhymmo crës.
3125 Clevyon, pandra gôwsowgh why?
Eus negys dywgh orthyf vy?
Leverowgh in hanow Duw!
KENSA LEPER
Rag kerensa Arlùth nev,
gweres dyn orth agan grêf!
3130 Clevyon dyberthys ny yw.
Nôtyes yma
dha vos densa,
heweres prest orth tus Duw.
MERYASEK EPSCOP
[Yma ow mos wàr benn dêwlin.]
Maria, Myternes nev,
3135 pës gena dhe Crist a ras!
Maria, orth aga grêf
an othomogyon gweres!
Maria, dell y’th pesaf,
saw an re-ma, corf ha fâss!
3140 Maria, a wonedhaf,
de why re wrauntya yêhes!
KENSA LEPER
Dhe Jesu re bo grassys!
Ow coweth, ty yw sawys,
cler ha teg, knesen ha fâss.
[Deu yw va.]
SECÙND LEPER
3145 Indella yth os dhejy –
tecka den ny’th welys vy,
na clerra, dhe Jesu grâss!
Meryasek, revrons de why,
in gwythres den benygys.
[Deu yw va.]
MERYASEK EPSCOP
3150 Ow flehes, ewgh why de dre,
ha dhymmo na wrewgh grassa,
mès only dhe Crist avàn.
Cresowgh helma, ow flehes:
Jesu eus oll ow qweres,
3155 ha crev ha gwann.
[Yma ev ow mos in kerdh.]
GWARY MAB AN VENYN
[Omma Mytern Massen a wra kerdhes in aray.]
MYTERN
Gelwys ov Mytern Massen,
arlùth bold in ow dedhyow.
Dhe’n gwylfos yn pòr certan
me a vynn mones de Yow,
3160 prest dhe helghya.
Honter, gwra parys dha keun!
Ha’m meyny oll yn tien,
kefrÿs leg ha mab lien,
parusowgh dhe vos gena!
HELHYSY AN MYTERN
3165 Arlùth, ny a vëdh parys.
Milgeun ha rechys kefrÿs,
yma dhymm stoff anedha.
Kyn settyen omma carow,
dystowgh y fia marow,
3170 cresowgh henna!
[Deu yw va.]
[Omma mab certan benyn (dell yw kefys in Merclys Meryasek Benegys) a wra kerdhes in aray, ow leverel:]
MAB
Dhe den yonk yth yw duvar
bones in mesk arlydhy!
Ena ev a desk dader
ha manhot pòr iredy
3175 may fo dhe gwell.
Me a vynn mones heb bern
lemmyn dhe cort an Mytern.
Ow mamm wheg genowgh farwèl!
[Yma ev ow skynnya.]
BENYN, hòn yw Y VAMM
Ow mab, banath Maria
3180 genes re bo!
Gwell plêsys me a via,
so mot y go,
ty dhe drega
in tre omma gena vy.
3185 Maria, mamm a vercy,
me a vynn mos dhe pesy
kekefrÿs dh’agan socra.
[Gas hy dhe vos in kerdh dhe’n eglos.]
Maria, lowena dys
ha gordhyans bys venytha!
3190 Maria Wynn, bëdh gweres
ha socour dhymm i’n bÿs-ma.
Maria, ny’m beus flehes
marnas unn mab dhe’m cherya.
Maria wheg, mir dh’y les.
3195 Oll ow threst warnas yma!
MAB [dhe Mytern Massen]
Hail dhywgh, ow Arlùth Mytern!
Dhywgh omma y teuth heb bern
kepar dell yw ow dûta.
Mar mynnowgh omma nepprës
3200 dhymmo comendya servys
awos arveth me a’n gwra.
MYTERN
Wolcùm os, ow servont len!
Dhe’n gwylfos mones lemmyn
ny a vynn sur dhe sportya.
3205 Kemerens pùb y arvow:
yma drog-turont i’n pow.
Ny garsen orto metya.
[Yma ev ow skynnya gans tus ervys.]
[Omma an Turont a wra kerdhes in aray, ow leverel:]
TURONT
Me yw turont heb parow,
in dann an howl pensevyk.
3210 Pàn ve va fol ha garow,
nyns eus i’n bës genesyk
dhymm a settya!
Mos dhe’n gwylfos me a vynn
dhe sportya pòr gwir lemmyn.
3215 Kefrÿs brâsyon ha kemmyn,
parusowgh dhe vos gena!
KENSA SOUDOR DHE’N TURONT
Ow Arlùth a veur gallos,
parys rag mos dhe’n gwylfos
ny yw genowgh alemma.
3220 Agas greons yw leshys
ha ny warbarth hernessys
cansow in arvow omma.
[Deu yw va.]
SECÙND SOUDOR DHE’N TURONT
Yma omma keun munys –
pymp lon bowyn dyvynys
3225 y a depsa in dew dëdh:
Lonk-y-lô ha Lap-keryn;
Scùrel-wyrly, ky melen;
Blackbert; Labol, ky de gweyth.
[Deu yw va.]
[Gas e dhe skynnya.]
MYTERN
Now honter, qwyck, mir adro!
3230 Mar qwelyth gam, joy re’th fo.
Dylla dha keun desempys.
Me a wel bùsh brâs a dus.
Anedha yma dhymm skeus
aga bones ùngracyùs!
[An carow yn parys i’n coos.]
SECÙND HELGHYAS DHE’N MYTERN
3235 Hedhow’! Me a wel carow!
Pòr uskys y fëdh marow.
Awos own a dhen genys,
Ser Kyng, na vedhowgh dyswar.
Yma an turont heb mar
3240 er agas pynn drehevys
yn pòr certan.
MYTERN
Genen y fëdh gorthebys.
Gortyn omma, ow soudrys,
ha warbarth omparusyn.
[Ha’n carow helhys.]
[Omma an tormentours a wra kerdhes in aray.]
KENSA TORMENTOUR
3245 Cowetha, na vedhyn lent!
Gallas pòr gwir an turont
dhe’n gwylfos, dell glôwys vy.
Wàr y lergh gwell yw mones,
ken sur ny a vëdh blâmyes
3250 ha keredhys iredy!
SECÙND TORMENTOUR
Dhyn ny mara qwrug danvon,
agan part yw yn certan
warnodho sur attendya.
Etha adre me ny wòn.
3255 Agan maw – plosek canjon!
Ev a alsa aspia.
TRESSA TORMENTOUR
Danvenyn ny agan maw,
gwas pòr uskys in mesk naw,
dhe wodhvos mars êth adre.
3260 Ha dêns ev dh’agan gwarnya.
Yma ow qwann-rewardya
y servysy, re’m ena!
KENSA TORMENTOUR
Henna wher dhyn – bones lent!
Ny yllyn pê agan rent
3265 dhe gwell awos y wajys!
Mar ny vëdh dhyn arlùth gwell,
ny vennen bones napell,
by my sowle, dodho pajys!
SECÙND TORMENTOUR
Ty vaw, sherewa dell os!
3270 Mir an turont dhe’n gwylfos
mara mynna lavurya,
ha deus dh’agan gwarnya ny,
may hyllyn pòr iredy
mos ganso dh’y confortya.
TRESSA TORMENTOUR
3275 Gwait pell na vëdh heb dos dyn.
Deun ny glebyn agan min
lemmyn, cowetha jentyl!
In kerdh gallas Tobesy,
mollath Duw wàr y vody –
3280 sherewa yw in mesk mil!
[Gas an try thormentour dhe vos in kerdh, aberth in tent mab an benyn, ha henna ogas.]
GWASEK
Wèl, an negys a vëdh gwrës
dhe lowenha agas brës
dredho na ve.
[Gas e dhe skynnya.]
Ser Turont, agas pajys
3285 sur ny vynnons fowt wajys
unn stap lavurya adre.
TURONT
Dar, deuva hy dhe henna?
Dh’aga herhes mars ama,
me a’s pê in dann onnen,
3290 may teffons dhymmo pòr scav,
martesen gans keher clâv
dedha a pùb tenewen.
Dyso jy y comondyaf –
whela dyn pob y welen!
GWASEK
3295 Wàr ow fordh hir,
Ser Turont flour,
hòn yw marthys cùssul dâ!
Atta gwelyny parys
ha na sparyowgh! Bedhens pës
3300 rag desky dedha tauntya.
TURONT
[Tro ha tent an tormentours.]
How serys! Pyw eus in tre?
Neyth heb oy, atta omma,
malbe yêman i’n harber!
Py halles an re-ma mos?
3305 Re Mahùm, duw a gallos,
moghhës dhymmo ow awhêr!
GWASEK
Me a’gas gorr bys dedha:
in tavern sur ow eva –
ymôns pòr rudh a’ga min!
3310 Arlùth, gesowgh vy dhe gows.
Ornowgh ragtha pob y bows
may fo clâv aga dywglun!
[Yma ev ow cria in ken tent.]
How mêstrysy! Eus lemmyk?
Me a lever dhe blemmyk
3315 dhe why nowodhow nowyth:
gwelhës yw agas negys!
By my fay, y fëdh wajys,
ha henna why a clôwvyth.
Mars eus dagren
3320 dymmo lemmyn,
istynowgh omma an pÿth!
KENSA TORMENTOUR
Â, wolcùm dhe dre, gargasen!
Pandra lever an podryn?
A res dymm mones dodho?
3325 Deus nes hag assay an pot.
Dyso jy ev a còst grôt
kyns dyberth, so mot y go!
SECÙND TORMENTOUR
By God, ny re evas re!
Yma bohes tus dhe pê.
3330 Mollath Duw dh’agan mêster!
Rag hell yw in y pêmont –
argya orto ny amônt.
Yth eson pell adheler’!
TRESSA TORMENTOUR
Ty vaw, prag na wrusta dry –
3335 don agan wajys omma?
Bÿth ny yllyn soweny,
bos agan gober heb pê.
Naw nôbyl a Cala’ Mê
a wrussa socour dhyn ny!
TURONT
3340 Wèl wèl, me a bê an scot
ha warbynn kelly ow hot,
by my sowle, ny wharth ma’s rann!
Lemmyn, Tobesy, gweres
bys may fôns ow tyharas.
3345 Dhe gerdhes gas an gwelen!
[Yma an turont ha’n gwasek ow qweskel an tormentours.]
KENSA TORMENTOUR
Dar, ena yth esowgh why?
Mollath Duw dhe Tobesy –
ev re wrug agan tùlla!
A Ser Arlùth, faverowgh ny!
3350 Nebes esen ow teby
y fedha hy i’n for’-ma!
SECÙND TORMENTOUR
Ser Arlùth, na cronk namoy!
Trogh yw agan esely –
benytha ny vedhyn vas!
3355 Myshef wàr gorf Tobesy!
Ev re veu traitour dhyn ny,
gony, ellas!
TRESSA TORMENTOUR
Arlùth, gas dhymm ow bêwnans!
Me a vynn pesy gevyans
3360 bos mar dhiek i’th kever!
Mollath Duw dhe corf ow maw:
mar uskys yth êth y paw
dhywgh rag gul dhyn ny bysmêr!
TURONT
Lemmyn yth owgh rewardys!
3365 Ha mar teuv dh’agas kerhes
arta, sur why a far gwell.
Dewgh gena vy desempys
alemma dhe’n gwylfos snell.
JEVAN
Peys y hot, both wylde and tame!
3370 Y say Monfras ys my name.
Benytha ny’m bedha sham
awos gul drog!
Yma dhymmo servysy
orth ow gordhya pòr vesy –
3375 i’n dyweth a dheu dhe’m lôk.
SECÙND JEVAN
Der dha injynys ha’th hus
sotel os, ow tùlla tus,
saw me yw gweth!
Ow hanow yw Scùrly-wyt.
3380 Ahanaf neb a wra fyt,
me a’n aqwyt in gode feyth!
KENSA JEVAN
Deun ny lemmyn dhe’n tempel!
An turont a vynn cowal gul sacryfîs,
3385 may hallo guthyl moy drog.
Miryn orto unn golok,
kyn na vo hy rag y les!
[Gas e dhe skynnya dhe’n tempel.]
TURONT
Serys, dewgh oll i’n tempel!
Nyns yw helma duw sempel –
3390 y tervyn y enora.
[Yma pùb huny ow mos wàr benn dêwlin.]
Omma penn tarow skylwynn
offrynya sur me a vynn.
Tàn dhe jy, mab y dama!
KENSA TORMENTOUR
Dhe’m duw ny vanna’ bos gorth.
3395 Mahùm, kemmer dys penn hordh,
gorowrys y gernygow!
Na gemmer meth a’m presont:
lemmyn pàn ywa messent
me a’n set ryb dha frigow!
SECÙND TORMENTOUR
3400 Dhe’m duw offrynyaf penn margh.
Tàn ha gorra in dha argh –
presont wordhy.
Yma orto skyrennow;
ev a dal denerennow,
3405 rag baban, a welowgh why?
TRESSA TORMENTOUR
Dhe’m duw, Jovyn benygys,
me a offryn teyr bran vrâs –
marthys rônd aga mellow.
Y a dal denerow whe.
3410 Me a’s kerhas pòr gwir de
wàr geyn margh mes a’n hellow.
GWASEK
Dhe’m duw Jovyn in y fath
me a offryn lowen cath –
ny yll bos gwell legessa.
3415 Me a’s dros a Vorvelys,
le may feu a’n jowl eli’s.
Degens, atta i’m ascra,
penn bogh ha gavar pylys.
Ow duw lemmyn dhyn grassa!
JEVAN
3420 Me a’gas son a’n barth cledh.
Drog hag anfusy inwedh
gwaityowgh ûsya,
ha pylla bohosogyon!
Molothow kentrevogyon
3425 dhe why soweny a wra.
KENSA TORMENTOUR
Now lemmyn deun i’gan fordh!
Agan tas sans a’n barth north
re ros dhyn ny
pòr gwir y venedycsyon,
3430 ha pylla bohosogyon
y comondyas dhyn defry.
SECÙND TORMENTOUR
Yma debron dh’ow dywvregh
mar bell bones heb gul pegh!
Deun alemma.
3435 Mars eus traitour,
bÿth moy faitour,
a vynner dhe dalhenna?
TRESSA TRAITOUR
Ny res dhyn fors pyth ellen,
rag bynnar re dhewhellen!
3440 Menowgh y whrer y pesy
gans agan kerens nessa,
ha whath oll dhe lowenha
pùb eur oll y fedhyn ny.
SECÙND HELGHYAS DHE’N MYTERN
Arlùth, me a’gas gwarnyas
3445 fatell esa turont brâs
er agas pynn drehevys.
Attensa enos i’n pras
ha ganso ost brâs ervys!
MYTERN
Pùb oll tennens dh’y arvow!
3450 Ny a grèn agan barvow
mar ny omdhegyn dhe gwell.
An turont yw ùngracyùs.
Menowgh y car ewhias
ha gwerrya pòr dhiogel.
3455 Saw bytegyns
in spit dh’y dens
me a gorthyp gans rêson,
ha mara mynn
mellya certan,
3460 a wesk guw in y golon!
[Dhe’n clos gans dew strêmour.]
TURONT
How serys, pana aray!
Leverowgh dhymm without nay –
pyw a ros de why lecyans
rag dones in ow grônd vy
3465 dhe helghya best arlydhy?
Gorthebowgh wàr bain mernans!
MYTERN
Ser turont, kê wàr dha gamm:
bythqweth ny veu mab dha vamm
genys whath dhe’n ertans!
3470 Sav in nes, na vëdh re taunt:
me yw prest arlùth an grônd
nans yw bledhynnyow ugans!
TURONT
Ser Pryns, yw why eus omma?
Gwell via dywgh omdenna
3475 adermyn ha pesy grath.
Mara teun ha debâtya,
mas an eyl party omma
ow tyberth pòr gwir ny wharth!
MYTERN
Now by Hym that Judas solde,
3480 ny sensaf a’th geryow bold
unn faven cog!
Bÿth nyns ov dha omajer,
na der rêson vÿth danjer
dyso ny wrug.
3485 Dhymmo qwarel
mar pottyth lel
a fâlsury,
dha aqwytya
kyn mos ’lemma
3490 me a wra gans lendury!
TURONT
Ty fâlj-horsen, na’m bràg vy!
Avaund, tellek, dhe’th cregy
ha’th chettys plos!
Me a’m bëdh goos dha colon
3495 scùllys omma wàr an tonn
kyns hy bos nos.
MYTERN
Ny sev henna i’th gallos,
ty nag ùngracyùs dell os,
mentênour a dhyscrejyans!
3500 Re’n Arlùth Crist a vercy,
me ny’th sensa’ gwell ès ky!
Denagh dha tebel-wrians
bò me a vynn
scùllya dha lynn
3505 omma wàr tonn.
Bÿth na whila
neb eur braggya
an Cristenyon!
TURONT
Fy dys hag oll dhe’th nacyon!
3510 Fy milweyth dhe’n Cristenyon!
Denagh dha fay
bò ty ha myns eus genes
a verwa omma, re Satnas,
der bain ha meur anfusy!
MYTERN
3515 Nefra ny nehyn an fay
awos own ahanas jy,
nag Yêdhow ùngracyùs!
Rag mêntons fay Cristenyon
omma parys wàr an tonn
3520 ny dowtya’ y vos tries.
TURONT
Owt, owt, owt! Bêmont! Ectour!
Êns lemmyn pùb dh’y arvow!
An jowl agas asectour
re bo pàn vo’why marow
3525 mar qwrewgh fyn’shya!
Sêsyowgh dhymmo an prevyon!
Fâlj-plosethes, Cristenyon,
dhe’n dor gansa!
MYTERN
Why a grèn agas barvow,
3530 traitours, kyn gul indella!
Yma parys tus arvow
dh’agas gortheby omma.
Dewgh pàn vynnowgh!
Soudrys, dehesowgh dedha!
3535 Dhe Yêdhow sur obeya
nefra ny vanna’ orthowgh!
[Omma y a wra omlath.]
MYTERN MASSEN
Owt, gony, res yw fia
boneyl marow on omma –
i’n tor’-ma ny yw re wann!
3540 Yma rann sur kemerys
gans an Yêdhow ùngracyùs.
A Dhuw, fatell vëdh lemmyn?
[Deu yw va.]
[Gas e dhe vos dhe dre.]
TURONT
Wel far you, soudrys rial –
an re-m’ yw fies abell!
3545 Eus nagonen vÿth sêsys?
TRESSA SOUDOR DHE’N TURONT
Eus unn den yonk, at omma!
[Gas e dhe gachya mab an venyn.]
Me re wrug sur y sêsya.
Ser turont, godhvyth dhymm grâss!
[Deu yw va.]
TURONT
Now wel far the, gentel knyght!
3550 Ev a pê pòr gwir y wyght
a owr kyn bos delyfrys,
hag a nagh pella y fay
bò in pryson iredy
pedry y whra i’n stockys.
MAB
3555 Henna yw an pÿth na wrav!
Jesu Crist ny denahaf
awos a ylly dymm gul.
Whath in despît wàr dha dens
me a wordh kepar ha kyns
3560 neb a wrug an Gool ha’n Sul.
TURONT
Wèl wèl, mar nyns êth a’y nagh,
in pryson ty â i’n bagh!
Ho, why jailers, dewgh omma!
Gorrowgh helma in pryson!
3565 Mar ny nagh Crist, mab Maryon,
ena pedry ev a wra.
[Yma ev owth eskyna in y jaret.]
JAILER
Ser turont, dha vodh y whren.
[Dhe mab an venyn.]
Deus in rag omma, ty dhen,
in pryson dhe growedha.
3570 Ty re veu neppÿth re daunt,
mos dhe serry an turont.
Lemmyn ty a ol henna.
BOYA
Ny a vynn y carhara
pòr gwir na alla gwaya
3575 na leuv na troos.
Gojy pàn ves ow perthy!
Omma ty a wra pedry –
ny vëdh na dewas na boos!
KENSA MESSEJER dhe mamm an mab
Hail dyso, a venyn dhâ!
3580 Me a’th warn prest a unn dra:
dha vab yma kemerys
gans an turont ùngracyùs.
Me ny wòn ragtho, ellas,
pandra vëdh gwrës!
[Deu yw va.]
BENYN
3585 Ellas, ow holon yw trogh!
Ellas dhymm, nyns esa flogh
ma’s ev na confort i’n bës!
Maria gonys a wrav:
dh’y fesy gans colon clâv
3590 rag ow mab me a vynn mos.
[Gas hy dhe vos in kerdh dhe eglos Maria Wynn. Yma hy ow mos wàr benn dêwlin hag ow cortos i’n keth le.]
Maria, mamm ha Gwerhes,
me a vynn dha leunbesy,
Maria, ow mab gweres
ha restorya dhymmo vy!
3595 Maria, me re’th servyas
dhe’m gallos bythqweth defry:
Maria Wynn, rag ow les
y colmennow gwra terry,
Maria, mara mynnes,
3600 delyfrys bia surly.
TURONT
How jailers, golsowowgh why!
Me a charj wàr bain tenna –
boos na dewas na wrewgh ry
dhe’n gwas a wrug vy orna
3605 dhe pryson pòr iredy!
A’n vorow, re’m lel ena,
me a vynn prest y cregy,
y qwartrona ha’y denna.
JAILER [dhe’n turont]
Arlùth, dha vodh a vëdh gwrës.
3610 Ev nefra ny vëdh gôlys,
me a wor dhe gwir henna!
Mar pëdh cregys a’n vorow,
wastya boos heb faladow
ny vennen adro dodha.
BENYN
3615 Maria, me re’th pesys
rag ow mab sur liesgweyth.
Maria, whath ny vynsys
dhymmo vy gul confort vÿth.
Maria, me a wel nes
3620 a’m cria vy fors ny wreth!
Maria, mercy mars eus,
i’n nos praga na’m clowyth?
Maria, nyns eus na hen:
ny amônt ow pejadow.
3625 Maria, ow mab certan
yma in tynn colmennow.
Maria, crës dhymm lemmyn,
rag ow flogh, an caradow.
Maria, dha Vab bian
3630 gena dre yth â hedhyw!
Maria, adar dha vregh
dylla dhymm dha vab Jesu!
Awos own peryl na pegh,
ev â dre gena hedhyw.
3635 Deus, deus, a Vaby!
Farwèl genes, Maria:
ny vanna’ dha ania,
omma namoy ow pesy.
[Gas hy dhe vos dhe dre gans Jesu.]
Jesu Crist, lowena Dys!
[Cofyr yn parys.]
3640 Pòr ker Ty a vëdh gwithys
avell ow flogh ow honen,
hag in qwethow fin mailys,
in ow cofyr sur gorrys,
omma alwhedhys certan.
3645 Lemmyn me yw lowenhës!
Mos dhe powes me a vynn.
MARIA [a lever in nev:]
Jesus, ow mab caradow,
myns eus gwrës heb faladow
dâ lowr y whodhes certan,
3650 ha pandra eus i’n golon
confort dhe’m servons dyson
bos y carsen.
JESUS
A vamm, gwra dell vy plêsys!
Neb a’th wordh a vëdh êsys
3655 kyn fêns y polj ow cortos.
Dhe’th servont mir,
gwra dha desîr
ha bodh dha vrës!
[Yma Maria ow skynnya gans dew el dhe’n pryson.]
MARIA
A dhen yonk, fatell osta?
3660 Meur yw dha lavur omma
heb y dendyl.
Saw a vo in bêwnans dâ,
grâss Duw pòr gwir dhe henna
i’n dyweth certan ny fyll.
MAB
3665 Jesu Arlùth, dhe’m gweres!
Bÿth ny alla’ omweres:
diegrys ov gans gwynder –
ny wòn, re’m caradêwder,
pandra yw an golêwder
3670 eus adro dhymm heb awhêr!
MARIA Omconfort! Dreva wàr vàn!
Kynth os gyllys faint ha gwann,
whath ty a vëdh confortys.
I’n nos na gemmer dyglon:
3675 me a’th delyrf a’n pryson.
Omma y teuth rag dha les.
MAB
’Grows Crist, benedicite!
Pyw re deuth dhymmo omma,
ha’n darasow oll degës?
3680 Nos tewl yth o namnygen,
ha lemmyn sur gol’wyjyon
adro dhymm yma codhys,
hag yma form a venyn,
myternes pur, in y gres!
MARIA
3685 Doro in mes dha garrow –
dhyworthys an carharow
prest me a denn,
ha dyso an darasow
egoraf heb faladow.
3690 Nyns eus dy alwhedhygow
a’m gwith certan!
Lemmyn, ow mab, kê dhe’th vamm,
ha lavar dedhy heb nàm
Maria dhe’th delyfrya.
3695 Ha spessly lavar dedhy:
Drêns hy ow Mab dymmo vy,
ha gwrêns ow servya daily
arta awosa helma.
MAB AN VENYN
Maria, gordhys re by!
3700 Maria, gweff nyns en vy
genes dhe vones lêdys!
Maria, dhyso meur grâss!
Maria, na ve dha ras,
gòn gwir y fien dyswrës!
MARIA
3705 Ow banath genes heb nàm,
ha’m banath y rov dhe’th vamm!
Lavar indella dedhy:
Kynth hevelly dedhy pell
ow bos heb hy clôwes lel,
3710 ny vennen hy ankevy.
[Deu yw hy.]
[Gas Maria dhe vos in kerdh dhe nev.]
JAILER
Owt, gony! Mâta, sa’ bàn!
Haneth oll an bës gans tan
yma pòr gwir, ha’n pryson
ow colowy!
3715 Me a grës bos gwrës fordh lân
ena defry.
BOYA
An prysner in kerdh gallas,
ha’n darasow oll degës!
Pyw a’n jowl re veu omma?
3720 Deun dhe’n turont – leveryn:
 mollath Duw i’n gegyn!
At omma sur drog-atla!
JAILER dhe’n turont
A Ser turont, gony, gony!
An prysner in kerdh defry
3725 gallas ev haneth i’n nos.
Golôwder ganso re veu –
bythqweth moy own ny’m darfa,
re Dhuw a’m ros!
[Deu yw va.]
TURONT Owt, govy, harow, harow!
3730 Py ma ow frysner fies?
Why a vëdh pòr gwir marow
maras ywa dienkys,
re’m lel ena!
An horsens re veu medhow
3735 ha re asas tus an pow,
me a wor, dh’y delyfrya.
BOYA
Ay turont, kê wàr dha gamm!
Mollath Duw dhe vab dha vamm!
Yma re ow leverel,
3740 heb ty vÿth nag ùllya,
delyfrys der Varia
fatell ywa diogel
ha’gas bos why de vlâmya,
wàr vohojogyon cruel.
[Deu yw va.]
[Gwelen yn parys.]
TURONT
3745 Ay dar, indell’a vëdh hy!
Mal, myshef re’gas doca!
Ow sclandra mar mynnowgh
why ha leverel ow bosa’
omma cruel,
3750 why a’n prenvyth, Duw in test!
Have that! Me a’gas lest
rag desky drog dhymm côwsel.
[Deu yw va.]
[Yma ev orth aga gweskel.]
MAB
Hebasca dhe why, ow mamm!
Meur revrons dhe Varia!
3755 Dhyn ny prest y fia camm
mar ny wrellen hy gordhya
i’n gwelha prës.
Hy re wrug ow delyfrya
mes a bryson, mamm kerra,
3760 le mayth ena drokhandlys.
BENYN
Maria re bo gordhys!
Dasvêwys yw ow sperys
ow mab dhe gweles omma!
Fatell veusta delyfrys?
3765 Lavar dhymmo, me a’th pës,
ow mab kerra.
MAB
Maria dhymmo i’n nos
pòr gwir a dheuth dhe’n pryson
gans golow ha meur a tros.
3770 In cùsk bò dyfun dyson
ny wòn esen.
Hy pòr gwir a’m dygolmas
ha’n daras dymm egoras
hag uvel a’m comondyas
3775 dhe’m mamm dhe dre mayth ellen.
Yn medh hy: Lavar dhe’th vamm
me dhe’th delyfrya heb nàm,
saw dhymmo restoryens hy
ow Mab. Henna nyns yw camm
3780 pàn usy hy flogh dedhy.
[Deu yw va.]
BENYN
Dhe Varia Wynn meur grâss!
A vynna hy dha gweres,
i’n dyweth ny vëdh tùllys.
Hy flogh me a gemeras
3785 dhyworth hy imach a ras
drefen nag es restorys
dhymmo gensy.
Marthys clâv o ow holon.
An flogh dhe’n imach dyson
3790 me a vynn don iredy
ha mos qwyck bys i’n eglos.
Omma atta gwithys clos:
y apêrya ny mynnys.
Maria, lowena dys!
3795 Maria, dyso meur grâss
ow mab dymm dry pàn vynsys!
[Yma hy ow skynnya dhe eglos Maria Wynn gans Jesu.]
Maria, kemmer dha flogh!
Maria, re veuv re logh
in dha gever.
3800 Saw mercy y whrav pesy
hag onen a’th servysy
nefra bedha’ heb awhêr.
[Deu yw hy.]
[Gas hy dhe vos dhe dre.]
GWARY MERYASEK, PESWORA RANN
[Den muscok ha tas teylu yn parys.]
DEN MUSCOK
[Ow trebuchya yn whyls.]
Owt warnowgh, why fâlj-gwesyon!
Prag y whrussowgh ow kelmy?
3805 Agas pennow, myl’ysyon,
me a wra aga therry!
TAS TEYLU
Lavar pòr gwir mar kyllyth:
henna lemmyn y fyllyth,
rag pòr fast yth os chainys!
3810 Dhe Veryasek me a vynn
dha worra pòr gwir lemmyn
mar kyllyth bones sawys.
DEN MUSCOK
Lavar dhymmo, lagasak:
Pandra ma gans Meryasek? –
3815 mar gwir an jowl dhe’th lesky!
TAS TEYLU
Meryasek, dywgh lowena!
Den mes a’y rêwl eus gena,
ha tus re wrug ow hesky
may whrellen y dry omma
3820 dhe vos socrys genowgh why.
MERYASEK EPSCOP
Jesu, Arlùth eus avàn,
re weresa crev ha gwann!
Truedhek syght yw helma –
gweles den yonk teg certan
3825 chainys i’n keth vaner-ma.
DEN MUSCOK
Awos ow bones chainys,
a teffes dymm nebes nes,
me a pylsa dha penn blogh
hag a wrussa
3830 dyso omma
garrow pòr trogh!
MERYASEK
[Yma ev ow mos wàr benn dêwlin.]
Jesu Arlùth, me a’th pës,
gweres omma an den-ma.
Jesu Crist, Arlùth gracyùs,
3835 dh’y skians lemmyn dro va.
Jesu Arlùth, mab Gwerhes,
y envy gorr dhyworto!
Jesu, graunt na ven nehys,
ha pës gena Maria!
3840 Gorta, ty dhen, dymm omma:
in hanow mab Maria
me a vynn dha dygelmy.
Neb a yll hag a ylly
re sawya jy heb ely.
3845 Âmen! Warbarth gwren pesy!
DEN HAG O MUSCOK
Dhe Crist Jesus meur wordhyans,
ha dhys, Meryasek, nefra!
Crist dhymm re dros ow skians
dredhos, Meryasek, omma!
3850 Meryasek, in ow bêwnans
me a vynn prest dha servya.
Meryasek, dyso revrons!
Sensys o’vy dhe’th gordhya.
[Deu yw va.]
MERYASEK
Dhe’m oratry mos manna’
3855 dhe besy wàr Varia
prest ow gweres,
ha dhe’m gwitha pùb sêson
omma dhyworth temptacyon
ha dhyworth pùb drog-cowsys.
[Yma ev ow mos wàr benn dêwlin i’n oratry.]
3860 Jesus, Arlùth leun a ras,
gordhyans dys ha lowena!
Jesu, Arlùth in pùb plâss,
gwith ow ena heb mostya
ha’m corf kefrÿs!
3865 Maria Gwynn, Gwerhes pur,
Maria, bëdh ow socour!
Maria, a gara’ meur,
dhe Duw ker pës rag ow les!
JESUS
Ow eleth ker, ewgh dhe’n bës.
3870 Sosten an nev bedhens rës
dhe Veryasek –
megys y fëdh gans ow grâss!
Benygys yw in pùb plâss:
y oberow dymm a pleg.
MYHÂL
3875 Jesu, da vodh a vëdh gwrës.
Dodho ev yth en uskys:
genen y fëdh confortys
i’n fordh wella.
Dodho megyans
3880 degyn dyblans
dhyworth an Formyor gwella!
[Ymowns y ow skynnya.]
[Organs pò cana.]
GABRIEL
Meryasek, lowena dys!
Crist ker re’gan danvonas
omma prest dhe’th confortya.
3885 Kynth esos owth hir-penys,
omma ty a vëdh megys
gans boos eleth i’n tor’-ma.
[Ow kemeres sosten gans praisys dhe Dhuw, pùb dëdh yma ev owth omglôwes y vos dre genwes megys.]
MERYASEK
[Yma ev ow mos wàr benn dêwlin.]
Jesu, Arlùth nor ha nev,
pùb eur oll re bo gordhys!
3890 Jesu Crist, nyns y fëdh
grêf i’n bÿs-ma a’th lel-wonys.
Jesu, dyso y crassaf!
Gans boos nev pàn ov megys,
Jesu Arlùth, ny dowtyaf
3895 kyn fen treddeth ow penys.
GWARY SYLVESTER, TRESSA RANN
[Omma dûk, hèn yw an Kensa Hudor, a wra kerdhes in aray.]
KENSA HUDOR
Me yw arlùth heb parow,
dûk, inwedh astronomer.
Dhe helghya heb faladow
dhe pryns par dell yw duvar
3900 mos me a vynn,
ha genef cowetha dâ.
An Epscop pòr gwir a dheu
dhe certan plâss er ow fynn.
DÛK, hèn yw an SECÙND HUDOR
Besy yw dhyn bones war.
3905 Yma dragon vrâs heb mar
in cav omma rybon ny.
Mara teu’ny er hy fynn,
marow on, brâs ha bian!
Dâ yw bos fur iredy.
HELGHYAS [dhe’n dûkys-hudoryon]
3910 Yma omma tus arvow
hag archers gans gwaregow
abell pòr gwir d’y ladha.
Ny dhowtya’ gans ow heun,
marnas y a vo re leun,
3915 kyns ès dybarth hy sqwerdya!
[Yma ev ow skynnya gans tus ervys.]
[Omma Epscop Poly a wra kerdhes in aray.]
EPSCOP POLY
Me yw epscop adhevîs
ha parlet meur ow rasow.
Y tedhewys nans yw mis
mones in hans dhe’n prasow
3920 erbynn Dûk Hudor a bris,
den fur in y worthebow.
Ow crossyer, ota parys
lemmyn dhe’m gormynadow?
CROSSER EPSCOP POLY
Me yw parys, arlùth dâ.
3925 Saw gwannrêwl yma omma
na yllyn lîvya kyn mos:
gwag yw dhymm an pengasen.
 mollath Duw i’n gegyn,
scant yw an dewas ha’n boos!
EPSCOP POLY
3930 Hail dywgh, Dûk nôbyl hudor!
Me ha’m crosser Presagùs
re deuth de why dhe sportya.
Na wethyn re dhe’n tirnans,
rag yma dragon dyblans
3935 hag onen vrâs sur omma!
KENSA DÛK HUDOR
Now wolcùm, ffadyr byschyp!
Ny dheu dragon, me a dyb,
ogas dhyn ny.
Mar dheu in syght, me a’n gor,
3940 yma omma pobel lowr
rag hy ladha iredy.
[Omma an dhragon yn parys i’n plain.]
SECÙND DÛK HUDOR
Na drestyn ny dhe henna!
Arlydhy, deun alemma:
atta hy, sur dyfethys!
3945 Owt! Dredhy bedhyn marow
gans flàm tan mes a’y ganow!
Ny’s gorta mil den ervys!
[Omma gonn yn parys in ganow an dhragon ha tan.]
KENSA DÛK
How, dehesowgh warnedhy!
Nans eus rann lenkys gonsy!
[Nùmber a’n soudrys lenkys.]
3950 Pÿth yw a’n jowl a wre’ny?
Mahùm re’gas ancombra,
in agan mesk ow scùmbla
avell oy! Mark! Atta hy!
EPSCOP POLY
 gony, gony, fien!
3955 Ken marow brâs ha bian
re corf Mahùm on omma!
Deun dhe’n emprour Costentyn,
ha dodho ev leveryn
y wrians ev yw helma!
KENSA DÛK [dhe Costentyn]
3960 Hail, Ser Emprour Costentyn!
Ha warnas ny a cry owt,
dyswrës yw an pow lemmyn,
ha der dha wrians heb dowt
lies marow!
3965 An dragon vrâs eus i’n cav
unn den dhe gerdhes a’y sav
ny gas na’n latha heb wow!
EPSCOP POLY
Bythqweth ny veu vas i’n pow
abàn veus Crystyon heb wow.
3970 Mollath Duw wàr a’th trailas!
Ny glôwys gans den genys
a wordhya Crist negedhys
bythqweth dhe farya yn fas.
COSTENTYN
Arlydhy, ewgh why wàr gamm!
3975 Crist ha Maria y vamm –
Duw â rag agan gweres.
Deus omma, ow messejer,
ha kergh uskys Sylvester
dhe cows gena a verr spâss!
MESSEJER [dhe Costentyn]
3980 Costentyn, arlùth sompêr,
me a doro Sylvester
omma de why a’n vorow.
Ny gùsk whylen in dann droos
na nefra ny debra’ boos
3985 erna gôwsen orth y ganow!
[Dhe Sylvester]
Sylvester, lowena dys!
Dhe’n Emprour dones uskys
Res yw dhe why yn certan,
rag ev a vynn cows orthys
3990 pòr wir lemmyn.
[Deu yw va.]
SYLVESTER
[Yma Sylvester ow skynnya.]
Dhe Costentyn me a deu,
dh’y comondment benytha:
ev yw arlùth meur y nell.
[Dhe Costentyn.]
Ser Emprour, dywgh lowena!
3995 Omma prest me re deuva
ha ny vynnys lettya pell.
EMPROUR COSTENTYN
Yma omma sur dragon
ow ladha pobel dyson,
heb nùmber sur dell clôwa’.
4000 Tôwlel a wrôns warna’vy
bones an causer defry
bejydhys rag ow bosa’.
[Yma Costentyn ow skynnya.]
SYLVESTER
Dre vodh Crist, Arlùth avàn,
an dragon me a wra gwan’,
4005 dregyn i’n pow na wrella,
may whella myns eus in Rom
Jesu Crist a bew ry dom
ha gul kepar dell vynna.
KENSA DÛK hudor
Cans den ledhys, wàr ow fëdh,
4010 now re veu sur in unn jëdh
prest gensy hy.
Mar qwreth hy overcùmya,
dhe Crist ny a vynn traila.
War ov – ny yllyth defry!
SYLVESTER
4015 Dhe’m pejadow, alemma
mones a vanna’ rygthy.
[Yma ev ow mos wàr benn dêwlin.]
JESUS
Pedyr, lemmyn dhymmo kê
dhe Sylvester iredy
Gwait yn teg y confortya
4020 ha gans henna y desky:
an dragon y whra fetha
der ow gallos defry –
yth esof orth y cara,
ny vanna’ y ankevy.
PEDYR
4025 Arlùth, dha vodh me a wra:
Sylvester scon y gwarnya
an dragon na’n jeffo own.
Ev a’s led avell ôn dov
ha der gallos Duw in prov
4030 a’s comond dhe’n dysert down.
[Yma Pedyr ow skynnya y honen oll dhe Sylvester i’n plain.]
Sylvester wheg, bëdh lowen!
Crist a vynn orthys certan
fetha pòr gwir an dragon.
Dha d[h]ew chaplên kemmer y
[*scrifys ‘ii’ i’n dornscrif, ytho heb godhvos sondrailyans]
4035 genes dhejy iredy,
ha gweres a’th Duw dyson.
SYLVESTER
Arlùth nev, re’m gweresa!
Me ny wòn dhe’m confortya
pyw eus omma devedhys.
4040 Meur yw gallos Crist avàn,
ha trestya a wrav certan
pùb eur oll ev dhe’m gweres.
PEDYR
Me yw dhe Crist abostel
ha Pedyr ow hanow lel.
4045 Na dhowt dysseyt i’n mater!
[Nebes text omma ow fyllel – teyr gwers dhe’n lyha.]
Dhe’n dragon cows indelma:
Jesu Crist, mab Maria,
ha genys a lel Werhes,
a veu marow i’n growspren
4050 hag encledhys in bëdh men,
dhe’n tressa dëdh dasserhys,
ascendys dhe’n nev in bàn,
Dëdh Breus ev a dheu certan
dh’agan brusy, kig in knes.
4055 In y hanow, ty dragon,
in mes omma dhymmo deus!
Sin an grows kemmer genes
ha ty a’s led dell vynnys
poran dhe’th vodh dha honen.
4060 Jesu a vynn da gweres
rag dha vos y servont len.
SYLVESTER
Benygys re bo an prës!
Me a vynn mones uskys
dhe’n dragon sur alemma.
[Yma ev ow skynnya.]
4065 Dewgh gena, ow dew chaplên!
Sin an grows dhyragon scon
degowgh abarth Maria.
[Crows yn parys rag kensa chaplên Sylvester.]
KENSA CHAPLÊN SYLVESTER
Me a dheg pòr gwir an grows,
ha’w coweth inwedh heb flows
4070 degens lantern gans golow:
down yw an cav may ma hy –
cans pâss, dell glôwys, ha moy.
Crist, gwith ny orth tewolgow!
[Yma an secùnd chaplên ow ton an lantern.]
KENSA DÛK, hèn yw HUDOR
Serys, deun ny dhe veras
4075 pan dyweth a’n dhragon vrâs
a wra Sylvester lemmyn!
Ny gresa’vy ma’s pystry
y whor e gul iredy,
dh’agan tùlla pòr certan!
SYLVESTER
[Yma ev ow mos wàr benn dêwlin.]
4080 In hanow mab Maria –
Jesu Crist yth yw henna,
a veu marow encledhys,
dasserhys dhe’n tressa dëdh,
dhe’n nev ascendyas inwedh,
4085 a’n barth dyhow dhe Duw Tas.
Dëdh Breus ev a dheu perfeth
dhe vrusy an drog ha’n mas.
In y hanow deus in mes,
par dell yw gorhemynnys
4090 gans Crist dymmo i’n bÿs-ma!
[Yma hy ow tos in mes a’n cav.]
KENSA DÛK, hèn yw HUDOR
Atta an dragon ow tos!
Wàr dheler’ gwell yw dyn mos!
Owt! Marow yth ov omma!
Pòr gwir gans hy anal poos
4095 benytha vas ny vedha’!
[Gas e dhe godha dhe’n dor rag euth a’n enkenel.]
SECÙND DÛK, hèn yw HUDOR
Hy re’m ladhas gans hy gwyns!
Re Vahùm wheg, penn an sens,
alemma ny’m beus gwaya!
Govy na veuma war kyns:
4100 hager-dyweth yw helma!
[Deu yw va.]
[Gas e dhe godha dhe’n dor rag euth a’n enkenel.]
SYLVESTER
Gorta omma, ty dragon!
In hanow Crist, cuv colon,
me a vynn dha dhalhenna
ha’th lêdya kepar hag ôn
4105 der gallos Duw indelma!
COSTENTYN
Sylvester, gordhys re by!
Ty re provas iredy
bos Crist penn an arlydhy!
Dhymmo otham o henna.
4110 Serys, pandra gôwsowgh why?
Den benygys yw helma!
EPSCOP POLY
Yma omma tus varow.
Mar kyllons heb faladow
dh’aga bêwnans bones drës,
4115 caus dhyn ny ev a via
in Jesu mab Maria
dhe cresy, bian ha brâs.
SYLVESTER
Jesu, Arlùth crev ha gwann,
Jesu, an dus-ma lemmyn
4120 usy wàr dor omgellys,
graunt dedha sevel yn yagh!
Maras yns fur, y a nagh
i’n eur-na tebel-wythres.
[Yth yw an dhew dhûk sevys in bàn, hag oll.]
KENSA DÛK, hèn yw HUDOR
Sylvester, gordhys re by!
4125 In Crist me a vynn cresy
Duw a vercy y vosa.
An dragon yw tebel-vest!
Me a vynn pesy baptyst
ha gordhya mab Maria.
[Deu yw va.]
EPSCOP POLY
4130 Dhe’m skians pàn oma drës,
me a vynn bos bejydhys,
gordhya Jesu benytha.
An fâlj-dragon, tebel-prëv,
ny gara’ gweles y greuv.
4135 Dysawor vest yw honna!
SYLVESTER
Na berthowgh own anedhy!
Dre grâss Jesu eus avàn
dhe’n dysert me a’s gorr hy,
dhe’n le na wrella dregyn.
4140 In hanow Crist a vercy,
me a’th worhemmyn, dragon,
dhe’n gwylfos qwyck mayth ylly:
avoyd dhyworthyf lemmyn!
Drog nefra gwait na wrylly
4145 dhe vest na den crev na gwann;
na bÿth moy na dhewhelly
wàr bain ancow, ty bylen!
EPSCOP POLY
In kerdh sur gallas holma.
Oll Rom yw sensys nefra
4150 dhe enora Sylvester.
Gwra scon agan bejydhya!
Ôpyngwelys yw omma
nag eus Duw ma’s Jesu ker.
[Deu yw va.]
[Dowr sans yn parys.]
SYLVESTER
Me a’gas besyth warbarth
4155 omma lemmyn kyns dybarth
in nomine Patris et Filii
et Spiritus Sancti, Amen.
Lemmyn, ow mebyon lien,
wharê dhe’m palys deun ny!
[Deu yw va.]
SECÙND CHAPLÊN SYLVESTER
4160 Parys on dhe vos genowgh.
Ny a wra bohes venowgh,
Sylvester, servys de why.
Gordhyans dhe Crist i’n tor’-ma:
lies enef sur omma
4165 dredhowgh sawys eus defry!
[Deu yw va.]
COSTENTYN
Gordhyans dhe Crist a selwans!
Der Sylvester i’n tor’-ma
pobel Rom orth dew vernans
delyfrys yth yns omma:
4170 kyns oll, a debel-crejyans
lies den drës i’n fordh dâ;
ha ny oll gwithys dyblans
orth an dragon, prëv a’n pla!
Deun ny oll gans processyon!
4175 Dhe cort Sylvester dyson
gwren y gorra!
Dodho oll yth on sensys:
lies omma devôrys
gans an dragon ùngracyùs
4180 na ve ev sur a via.
[Deu yw va.]
[Ymowns y ow mos in processyon dhe balys an Pab.]
GWARY MERYASEK, PYMPES RANN
DEN GWANN PÒ EVRETH
A Dhuw, ass oma grêvys!
Mans ow esely ahës,
ma’s orth dew crôch ny gerdhaf.
Ass ov gwann hag anhedhek!
4185 Kelmys ov dhe Veryasek,
saw ny wòn peur y’n metyaf.
Me re veu in mes dres nos:
meur ow anwes ha’m ponvos
pàn vëdh lies ow cùsca.
4190 In pollow prest omhelys,
ow dêwlin ha’m kig sqwerdys,
sevel a’m sav ny alla’.
Devedhys yth ov dhe’n plâss!
Dùrsona dhys, a dhremas!
4195 Rag kerensa Jesu wheg,
lavar dymm, a dhen gracyùs:
Py cafsena Meryasek?
MERYASEK
Ow cows genes atta va!
Pandra vynta anodha?
4200 Lavar yn scon!
Me a garsa
i’n norvÿs-ma
pùb eur socra
bohosogyon.
DEN EVRETH
4205 Me yw cropyl podrethek
devedhys dys, Meryasek,
pòr othommak, dhe Duw grâss.
Rag kerensa an Passyon
a porthas Jesu ragon,
4210 Meryasek, gwra dhymm gweres!
Ny’m beus esel nag yw mans,
ha pùb eur yma mernans
i’n bës orth ow goheles.
Ny’m beus kerdhes ma’s slynkya!
4215 Ny gar nameur i’n bÿs-ma
dos in ow syght na’m gweles.
Noth ov avell best omma
wàr leur ow predrevanas!
[Yma ev ow mos wàr benn dêwlin.]
MERYASEK
Jesu, a wrug nev ha nor,
4220 me a pës omma yn clor:
re dharbarra dys yêhes,
mones ha dos may hylly,
kepar dell yll heb ely
sawya oll dha esely
4225 a pùb galar ha cleves!
Jesu yw agan Savyour:
re trehaffa dhywar leur!
Maria re’th weresa,
ha re grauntya,
4230 hy bodh mar pe
yêhes dhyso i’n tor’-ma!
DEN HAG O EVRETH
Arlùth, ass ov lowenhës!
Grassaf dhe Crist a vercy
ha dhys, Meryasek, kefrÿs!
235 Restorys ow esely
yw dhymm heb wow.
Kerdhes me a yll
lemmyn heb peryl,
yagh ha pòr salow.
MERYASEK EPSCOP
4240 Dhe Jesu re bo grassys!
Dhe gwysca kemmer dyllas
lemmyn, densa, i’th kerhyn,
ha tàn dys dewas ha boos.
Grâss e dhe Crist a gallos:
4245 ev yw dha vedhek certan!
DEN HAG O EVRETH
Jesu avàn,
mab Gwerhes splann,
dhywgh re’n talla!
Meryasek wheg,
4250 dhe’n bohosak
parys o’why dhe socra!
MERYASEK
[Yth esa a’y wroweth i’n oratry.]
Dewgh why dhymm, ow bredereth!
Corf ow Arlùth dell deleth
hedhyw me re recêvas.
4255 Res yw dyberth oteweth,
kyn fo teg an gowethas.
Dhe Jesu re bo grassys!
Gans mernans me yw tùchys:
res yw mones a’n bÿs-ma.
4260 Bredereth, ûsyowgh dader,
ha’n vohosogyon pùb eur
bedhowgh socour a’n re-na!
DEYN dhe Meryasek
Arlùth, fatell vÿdh dyn ny
mar tyberthyth iredy,
4265 Meryasek, dhyworthyn?
Me a wor in gwir heb mar
benytha arlùth a’th par
pòr dhefry nyj y’n bedhyn!
MERYASEK
Yma an prës ow nessa.
4270 Dhe Crist me a vynn grassa
dhymm y dhader i’n bÿs-ma.
Yessës, ùntys, comûnys
ov lemmyn, dhe Jesu grâss.
Dhyworth Crist lel, mab Gwerhes
4275 rag ow servysy i’n bës
wàr Dhuw pesy me a wra.
[Yma ev ow mos wàr benn dêwlin.]
Neb a’m gordh vy i’n bÿs-ma,
Jesu Arlùth, graunt dedh’y
gallos bos yessës omma
4280 kyns ès merwel iredy,
corf Crist inwedh recêva,
ùngys gans henna defry,
dhe’n wlas nev aga ena
mayth ella pòr gwir dhe’n joy!
4285 I’n le may fena gordhys
pesaf rag an keth re-na,
may’s teffons y leun-yêhes
pesy warnaf a wrella
ha sawys a pùb cleves
4290 abarth an corf ha’n ena;
sosten may’s teffons kefrÿs
ha lowr pegans dhe vêwa!
In Kernow me a’m bëdh chy
ryb Maria a Cambron.
4295 Dhe’m whilas neb a dheu dy,
me a’s aqwyt pòr dyson,
kyn fo ow corf in ken le.
I’n keth plâss-na neb a bës,
gans Jesu y fëdh clôwys,
4300 ha’y petycyon colenwys
lafyl pòr gwir mar pedha.
Ow gool a vëdh sur
in mis Metheven,
an kensa Gwener,
4305 rag nefra certan.
Ow banath vy
gans banath Crist, penn an sens,
dhe kemmys ow gool a sens
y pesa’ bys venary!
CHENON
4310 Meryasek, fatell esowgh?
 dar! Medelhës brâs owgh!
Bedhowgh a cher –
ny a yll bos morethak
wàr dha lergh ha hirethek
4315 mars êth dhyworthyn yn sur!
MERYASEK
De Gwener Crist Jesu ker
a wrug merwel ragon ny,
mayth ov lowen de Gwener
dascor ow ena defry
4320 dhe’m Selwador.
Ha de Gwener rag henna
bedhens ow gool vy nefra
sensys gans ow flehes dour!
Bredereth, dewgh nes omma:
4325 in tôkyn a gerensa
amma dhywgh oll me a vynn.
In hanow mab Maria,
in uvelder dyberthyn!
In manus tuas, Domine,
4330 spiritum meum commendo.
[Hag indelma ev a dhyllas y spyrys.]
[An Spyrys Sans yn parys a nev dhe gerhes an enef, ha’n enef yn parys.]
JESUS
Ow eleth, neyjyowgh dhe’n nor
dhe kerhes dhymmo pòr clor
omma enef Meryasek!
Myns a desîryas grauntys
4335 yma dodho wàr an bës:
y vaner o dâ ha teg.
MYHÂL
Jesu, ev re dhendylas
in gwlas nev bones tregys:
dhyso y feu servont lel.
4340 Dha volnojeth,
par dell deleth,
ny a wra snell.
[Deu yw va.]
[An Spyrys Sans yn parys, ha’n enef yn parys.]
GABRIEL
Meryasek, bëdh lowen!
Myns a desîrys certan
4345 dhys yw grauntys.
Dhe’n nev ty â
dhe lowena
rag trega in joy a bes.
[Deu yw va.]
EPSCOP KERNOU
Ow crossyer, me re glôwas
4350 bos Meryasek ’n newores.
Mos dh’y veras me a vynn
mars ywa bew bò marow.
Y coweth heb faladow
me a grës in ow dedhyow
4355 ny wela’ sur in Breten!
Yma ev ow skynnya.
YÙRL VENETENS
Morethak ov rag unn dra:
Meryasek, dell glôwa’,
yma sur wàr y vasken.
Dewgh gena, ow marhogyon,
4360 dh’y worra i’n dor dyson!
Ny a vynn mones lemmyn.
[Yma ev ow skynnya.]
SECÙND EPSCOP
Yma sur an arlydhy
dhe Veryasek iredy
ow mos dh’y worra i’n dor.
4365 Duw, kemmer with a’y ena!
Ny vëdh aral a’n par-na
i’n trogel in Breten sur.
[Ymowns y ow skynnya.]
YÙRL VENETENS
Lowena dhywgh, arlydhy!
Meryasek, an den wordhy,
4370 dell glôwa’, yw tremenys.
Dh’y worra i’n dor pòr gwir,
dell gresa’, kelmys owgh sur,
ha ny kefrÿs.
EPSCOP KERNOU
Eâ, Ser Yùrl, iredy,
4375 par dell ov den wordhy,
agan part yw
mones pòr gwir gans revrons
dh’y worra i’n dor dewhans.
Ev o lel servont Jesu.
[Yma Yùrl Glôbùs ow skynnya.]
SECÙND EPSCOP
4380 Lowena de why ha ras!
Pës dâ ov a’n cowethas
i’n tor’-ma pòr iredy!
Tremenys yw Meryasek.
Jesu, Arlùth galosek,
4385 dh’y ena re grauntya joy!
YÙRL GLÔBÙS
Ev o pòr gwir den wordhy
a’y genesygeth defry,
dell wodhyn oll in Breten;
ha moy wordhy y wrians
4390 yw dhe comendya dyblans,
dell welys vy experyens
gonedhys ganso certan.
Dall y feuv lies bledhen:
medhek vÿth oll ny gefyn
4395 a alho gul dymm gweres.
Pàn deutha prest dodho ev
der gallos Crist, Mytern nev,
ow golok dhymm restoryas;
ha grâss dhe Jesu heb grêf
4400 Meryasek a’m sawyas!
EPSCOP KERNOU
Lies den yma sensys
dhe Veryasek sur i’n bës
nefra pòr gwir dh’y gordhya.
Rag me a’n crës sans in nev
4405 pòr dhefry y vones ev
warlergh y ober omma.
YÙRL VENETENS dhe’n deyn
Duw re sawya an coljy!
Ser Deyn, leverowgh dhyn ny:
Yw Meryasek tremenys?
4410 Nôtys i’n pow sur yma
bos y enef a’n bÿs-ma,
dell gresaf, dhe joy gyllys.
DEYN
Arlùth, ev yw tremenys.
Y enef gans an Drynsys
4415 cresaf y vos.
Tecka dyweth i’n bÿs-ma
ny glôwys den, re’m leouta,
dhe guthyl, na yonk na loos!
CHENON
Y leverys oferen
4420 de Gwener vettyn certan
gloryùs ha teg.
Warlergh henna leverys
gans ancow y vos tùchys,
grâss dhe Jesu galosek.
[An processyon yn parys. Dew censour.]
DEYN
4425 Dhyworth Crist y whrug pesy
certan desîr iredy
dhe kenyver a’n gordhya:
dhodho ev a’gan gelwys
ha dhyn ny a comondyas
4430 dos oll dodho dhe amma.
Y d[h]yw leuv y trehevys,
*scrifys ‘ii’ i’n dornscrif, ytho heb godhvos sondrailyans
wàr gwir Dhuw mercy crias,
ha dhe’n nev ev a veras,
lowenek in syght dhyn ny.
4435 An wers In manus tuas
y’s leverys heb powes.
Pàn o hy deu iredy,
y enef y tascoras
dhe’n Tas Duw, leun a vercy.
CHENON
4440 Ny wor ma’s rann pòr dhyson
i’n bës y conversacyon.
Kyn whysca pann teg avês,
in y nessa hevys reun
pùb dëdh y whysca certan.
4445 Na nos vÿth ny wre powes
in hudhes na lienyow:
marnas in cala garow
hir ny vedha y hun nes.
DEYN
Haval o, ow cordhya Crist,
4450 prest orth Sèn Jowan Baptyst:
gwin na cîder ny ûsya.
Milweyth i’n nos pòr certan
yth ê dhe penn y d[h]êwlin
*scrifys ‘ii’ i’n dornscrif, ytho heb godhvos sondrailyans
Jesu Crist rag y wordhya.
4455 Ha milweyth pòr gwir i’n jëdh
wàr benn y d[h]êwlin perfeth
*scrifys ‘ii’ i’n dornscrif, ytho heb godhvos sondrailyans
y fynna mos awos grêf,
may whrug y d[h]êwlin hothfy
*scrifys ‘ii’ i’n dornscrif, ytho heb godhvos sondrailyans
mar vrâs scantlowr y hylly
4460 traweythyow kerdhes a’y sav.
CHENON
Nefr’ ev – pesy bò redya –
i’n eglos ev a vedha.
Marnas dader ny gôwsy.
Megys veu gans boos eleth,
4465 ken ny gresa’ in god feth
y halsa bêwa defry!
YÙRL VENETENS
Ass yw helma meur a coll
in Breten sur dhyn ny oll!
Mêstrysy, mars owgh parys,
4470 mones d’eglos ny a vynn
dh’y encledhyas yn certan
an corf uskys.
DEYN
Pùptr’ oll omma yw parys.
An keur yma aray’s
4475 dell goodh erbynn den wordhy.
An pow fast ymowns ow tos:
kerys o gans yonk ha loos
i’n bÿs-ma dres arlydhy.
YÙRL VENETENS
Y tendylas y cara.
4480 Lies den gwann i’n bÿs-ma
pòr gwir ev a confortyas.
Dall ha bodhar, evredhyon,
paljy ha dyvers clevyon,
ny wodhyn cows mar lies!
DEYN
4485 Deun in kerdh in hanow Duw
ha Maria, mamm Jesu:
gweresowgh orth an geler
may hyllyn mos i’n eglos.
Crist, roy dhyn ny dëdh ha nos
4490 gul oberow a dhader!
YÙRL VENETENS
Me a vynn don an eyl penn:
bythqweth ny gerys moy den,
me a grës, i’n norvÿs-ma.
Ev a dhader o lenwys
4495 ha benesycter kefrÿs:
genys veu in termyn dâ!
YÙRL GLÔBÙS
Me a dheg an penn aral:
Meryasek pòr gwir heb fall
a’m sawyas pàn ena dall.
4500 Gordhyans dodho benytha,
kepar dell oma sensys
benytha in ow densys
dh’y enora!
[Deu yw va.]
DEYN
Lemmyn canens an clerjy
4505 in hanow Duw a vercy,
ha’n deun uskys alemma.
Y tendylas
bos enorys
sur i’n pow-ma!
[Omma ymowns y ow cana.]
SECÙND EPSCOP
4510 Lemmyn parusowgh an bedh
in hanow Crist dell deleth,
may hallen y encledhyas
dell yw duvar den wordhy.
In agan mesk iredy
4515 dader dhe lies huny
ev a wrug, dhe Jesu grâss!
DEN HAG O NOTH
An bedh genen ny yw gwrës,
kepar dell ena sensys
dh’y wonys i’n norvÿs-ma:
4520 evredhek ha clâv pàn en,
ev a’n sawys yn certan,
may coodh dymmo y gara.
[Deu yw va.]
DEN HAG O EVRETH
An bedh genen yw glanhës.
Arlydhy, dell vowgh plêsys,
4525 gwrewgh why lemmyn.
Duw, ass on ny hirethek,
ow qweles corf Meryasek
ow mones i’n dor certan!
[Deu yw va.]
EPSCOP KERNOU
Bodh Duw nyns eus offendya.
4530 An corf i’n bedh y worra
gwrewgh lemmyn in hanow Duw.
Ha me an benedycsyon
a wra omma pòr dyson
abarth ow Arlùth Jesu.
YÙRL VENETENS
4535 I’n bedh me a’n gorr lemmyn.
Gweres dymm, Ser Yùrl – y lenn,
in hanow mab Maria.
Atta an corf – y wroweth:
kyn fo mar veur an roweth,
4540 oll ny a dheu dhe helma.
EPSCOP KERNOU
Arlùth nev re’n benyga!
Ow flehes, gwrewgh y gudha
in hanow Duw,
ha deun dhe dre alemma.
4545 Hireth eus orth ow grêvya
ha lies hebof omma
pòr gwir hedhyw.
[Deu yw va.]
YÙRL VENETENS
Peys in hanow Duw avàn,
myns eus omma cùntellys!
4550 Bêwnans Meryasek certan
genen re veu dysqwedhys
i’n keth dedhyow-ma de why.
Trestya ino a wrella
ha lel-pesy warnodha,
4555 Jesu re grauntyas dedha
aga desîr iredy.
De why banath Meryasek
ha Maria Cambron wheg!
Banath an Abosteleth!
4560 Evowgh oll gans an gwary,
ny a vynn agas pesy,
kyns mos a’n plath!
Pîboryon, whethowgh yn scon!
Ny a vynn, kettep mab bronn,
4565 mos dhe dauncya!
Ewgh bò tregowgh,
wolcùm vedhowgh,
kyn fe’why seythen omma!
[Yth yw fynyshys gans Mêster [Hadton] in bledhen agan Arlùth 1504.]
* pò martesen Rad Ton