AN SECÙND GWARY I'N ORDINALIA A GERNOW
Crist Crowsegys
Peter Paul Rubens, circa 1610-11
Passio Christi appears here in Standard Cornish spelling (KS) for the first time. Scholars will prefer to work with the text of the manuscript itself. This version is for the general reader. There is a possibility that Michael Everson may produce a modern palaeographic edition of the play, based on a fresh reading of Bodley MS 791. We should be happy to collaborate with Evertype to establish a definitive accompanying KS text. The version given here is therefore provisional. Currently it is based on the edition published by Kesva an Taves Kernewek in the Standard Written Form in 2019. The text has been restored where changes were previously made to fit ideas of regularized grammar dating back to R. Morton Nance. We intend to add several notes explaining significant differences between spellings in the manuscript and those available in Standard Cornish.
In the original the names of the characters are in Latin. Standardized Cornish names are used here to introduce each character's spoken words.
The best English translation of Passio Christi is by Alan M. Kent and can be found in
Ordinalia: The Cornish Mystery Cycle - A Verse Translation, Francis Boutle Publishers 2005
The Cornish Ordinalia: a critical study is an English language commentary on the whole Ordinalia by Jane A. Bakere. This usefully discusses aspects of the drama that may easily be appreciated in English translation. But it says almost nothing about the Cornish language of the original. Apparently the author was not herself a Cornish speaker. She talks of Cornish as a "dead language of which very little remains"; and considers the "music of the verse" to be "irretrievably lost". The occurrence of straightforward lexical items such as 'certan', 'perfeth', 'spyrys' is characterized as "strong Middle English influence". The commentary was first published by the University of Wales Press in 1980. A second (revised) edition was published by Kesva an Taves Kernewek in 2009.
Work in progress
Hic stat Jesus in Monte Quarentana versus Jordanum et despicit intra Jericho et Jerusalem.
JESUS
Dhywgh lavara', ow dyskyblyon,
pysowgh toth dâ, oll kescolon,
Duw dres pùptra eus a-uhon,
dhywgh i'n bÿs-ma y grath danvon
5 i'n dyweth may fewgh selwys;
gans an eleth yw golow
in nev agas enevow
nefra a trig heb ponow
in joy na vÿdh dewedhys;
10 dh'agan gwitha rag mab a'n pla
agan temptya pòr fel a wra
prest in pùb le dhe gul droctra
ha denaha oberow dâ,
dell leveraf dhywgh an gwir.
15 Lavurya a wra pùpprÿs
rag dry den dhe vos dampnys
dhe bonow, na fe selwys.
Henna oll yw y dhesîr.
Yowynk ha loos, kyn fo tùllys
20 dre y dennvos, mercy gelwes;
scon y gallos a vÿdh lehÿs.
Mercy yw scoos dhe neb a'n pÿs,
pùppynag oll a vo ev.
Pejadow a leun-colon
25 a worr dhe ves temptacyon,
na vo troplys y enef.
[Hic descendant omnes de monte.]
Ha me a pÿs ragowgh ow Thas
may fewgh selwys dre y leun-ras,
hag oll kerhys dodho dh'y wlas
30 in joy a bÿs heb strif ha cas
yn certan gans an eleth.
Ny yll colon predery
an tecter a's bedhowgh why.
Henna a vÿdh heb dyweth.
PEDER
35 A Mêster wheg, gordhys re by
pàn wreth mar teg agan dysky.
Ass on whansek oll dhe pysy,
lettrys ha leg, wàr Dhuw mercy!
Oll ny a pÿs, yowynk ha hen,
40 wàr Dhuw pùpprÿs mercy gàn ken,
may fen gwithys rag an bylen
hag oll selwys trank heb gorfen.
Penys a res rag y terros,
may fo lehës meur a'y gallos.
45 Dre ow fenys dew ugans nos
dhymm devedhys awel dhe voos.
SATNAS
Mara 'jeves ewl debry,
me a wor gwir iredy
yn certan nag ywa Duw.
50 My a vynn mos dh'y temptya
mara callaf y tenna
dhe wul glotny wàr neb tu.
Sur awos oll ow gallos
bÿth ny allaf in ow roos
55 dhe wul pegh vÿth y cachya.
Den yw dhe pùb-dhewheles:
saw y ober ha'y dhyscas
pùb oll a wra tremena.
[Hic descendit Satnas et dicit ad Jesum.]
Dhyso jy y lavara',
60 mars os Mab Duw awartha,
desempys argh ha lavar
dhe'n cals meyn-ma bos bara.
Me a worvyth i'n eur-na
pÿth yw dha gallos heb mar.
JESUS
65 Mab den heb ken ès bara
bÿth ny'n jeves oll bêwnans,
lemen in lavarow dâ
a dheu dhyworth an Drynsys.
[Ad discipulas.]
Ow dyksyblyon, dre henna
70 lemmyn why a yll gweles
lavar Duw maga dell wra
neb a yll y kemeres.
JOWAN
A Mêster ker caradow,
dell leveryth, my a grÿs
75 y fÿdh agan enevow
dre lavarow Duw megys.
Ha fethys an dewolow,
i'n Lyfryow dell yw scrifys,
ny kerhys dhe'n nev golow
80 in joy vynytha a pÿs.
SATNAS
Mars os Duw a nev golow,
dysqwa lemmyn marthusow,
may allyf vy y weles.
Kê wàr pynakyl a'n templa
85 hag ena gwra esedha.
Nyns yw dhis tyller pòr es.
My a vynn mos ow honen
wàr an pynakyl in bàn
dhe esedha.
90 Yma dhymmo yn certan
dhe wruthyl unn pols byhan
taclow pryva.
Tunc Diabolus temptet eum dicens.
Uhel yth os esedhys,
ha diantel re'm leawta.
95 I'n Lyver yma scrifys
bos eleth worth dha witha
rag own dha vos dysêsys,
dha troos worth men pystyga.
Mars os Mab Duw a meur bris,
100 dieskyn ha dhe'n dor kê.
JESUS
Yma scrifys i'n Lyfryow,
ny goodh dhys temptya dha Dhuw
in neb maner,
saw dha Arlùth Duw a'n nev,
105 y coodh dhys y wordhya ev
in pùb tyller.
[Descendit Jesus.]
Deun alemma, cowetha,
wàr menydhyow dhe wandra
ha dhe pyjy
110 ow Thas kerha, dh'y lawa,
dre y vodh dh'agas gwitha
rag terryjy.
ANDROW
Oll dell vynhy, Arlùth ker,
my a wra in pùb tyller
115 hedre ven byw i'n bÿs-ma.
Gans penys ha golohas
my a pÿs Duw meur y ras
danvon grâss dhyn ny omma.
BERTYL
Mêster ker, re by gordhys
120 dell goodh gans tus oll a'n bÿs,
rag dha dhyscas yw pòr dâ.
Gwynn y vÿs a vo trigys
in dha servys, rag tristys
ny'n degemmer vynytha.
Iterum Diabolus temptet eum dicens.
[Hic descendit Gabriel.]
SATNAS
125 Ot omma meneth uhel
ha me a dhysqwa dhys gwel
a veur a pow.
Oll an bÿs-ma ty a 'fÿdh,
cola worthyf mar mynnyth
130 yn sur heb gow.
Mir lowena oll an bÿs:
cytas rych, trevow a bris,
castylly brâs hag uhel.
Oll an re-ma ty a 'fÿdh,
135 ow gordhya mara mennyth
wàr penn dha dhew glin isel.
JESUS
Ty Satnas, dyowl mylegys,
yma scrifys i'n Lyfryow
in pùb maner y coodh dhys
140 gordhya dhe Duw ha'y hanow.
Kê dhe ves, emskemunys,
i'n dyfeth i'n tewolgow.
Dha vêstry a vÿdh lehÿs
nefra wàr an enevow.
SATNAS
145 Govy vÿth pàn êth dhodho,
pàn ov fethys dhyworto
tergweyth hedhyw,
ha'n mêstry brâs oll a'm bo,
my re'n collas qwit dredho,
150 may canaf tru!
[Recedit Satnas.]
AN TAS DUW
Ow eleth, sevowgh in bàn!
Ewgh alemma ahanan
dhe servya ow Mab kerha
re fethas an fâls-jevan
155 hedhyw tergweyth yn certan.
Gwynnvÿs neb a'n gordh yn tâ.
MYHÂL
A Tas Duw galosek fest
dha gorhemynadow prest
sur ny a wra.
160 Jesu Crist dha unn Vab ker,
my a'n serv gans onour meur,
ha Maria.
[Hic descendant angeli.]
GABRIEL
Jesus Crist, lowena dhis!
Mytern os wàr nev ha'n bÿs
165 hag Arlùth fest galosek.
Dha Tas kerha, dh'y lawa,
re'n danvonas dhe'th servya
rag meur dhodho ty a pleg.
JESUS
Gordhyans ha grâss dhe Duw ow Thas
170 leun a vercy
pàn danvonas in onour brâs
dhymm servysy.
. . . . . . . . . .
Et tunc mittens duos discipulos ad castellum ad quaerendum asinum et pullum.
JESUS
Êns dew a'm dyskyblyon
dhe'n castel eus aragon
175 adhesempys heb lettya.
Ena why a gev asen
hag ebal in unn golmen.
Drew' y dhymmo vy wharê.
Ha mara lever den vÿth
180 er agas pynn why tra vÿth,
wharê gwrewgh y gortheby
dhe'n Arlùth ethom yma
dhe wruthyl gans an re-na.
Ev a's delyrf genowgh why.
AN COTHA JAMYS
185 Arlùth ker, dha arhadow
my a'n gwra heb faladow,
kepar dell erghsys dhyn ny.
Deun in kerdh, ow broder wheg;
my a gêws dhodho mar deg
190 na sconyer pandra wren ny.
[Jacob pr. Matheus eunt pro asino et pullo.]
MATHEW
My â genes yn lowen,
hag a dhoro an asen
genen ha'n ebal kefrÿs.
In hanow a'n Tas uhel
195 kê aberveth i'n castel
adhyragof, my a'th pÿs.
AN COTHA JAMYS
An Tas Duw a wrug pùptra,
roy dhyn hedhyw gruthyl dâ.
Amen pyjyn yn perfeth.
200 Otta an asen omma,
ha'n ebal kelmys yma
gensy. Gweres, er dha fÿdh.
GWETHYAS
Cowetha, dhymm leverowgh
yn scon prag yth hembrenkowgh
205 ow enevales dhe ves.
MATHEW
Dha wortheby me a wra:
dhe'n arlùth dhe wul yma
dre dha vodh gansa nebes.
GWETHYAS
Oll dh'y vodh a's kemerens
210 abàn vynna indelha.
Me a vynsa y talfens
mil puns dhodho a owr dâ.
AN COTHA JAMYS
Gwir yw y vones Arlùth,
ha'y ober a prev henna.
215 Neb na'n gordhyo dell dhegoth
nyns yw den fur, dell gresa'.
Et tunc veniet cum asino et pullo ad Jesum et dicit Matheus.
[Hic Matheus et Jacob osculantur Jesum.]
MATHEW
Mêster wheg, dhis lowena!
Otta an asen gena
ha'n ebal dhyso kefrÿs.
220 Wàr 'y heyn rag dha êsya,
dyllas me a vynn lêsa.
Eskyn in bàn mars yw prÿs.
JESUS
Ow Tas in y wolowys
re bo gweres dhywgh pùpprÿs
225 worth temptacyon a'n tebel,
ma'gas bo lowena nev
pàn vyrwyf dh'agas enef.
Dêwysys owgh, dêwdhek lel.
Tunc veniunt pueri Ebreorum et deferant palmas et flores contra Jesum, et dicit primus puer.]
KENSA MAW
Nowodhow me re clêwas,
230 bones Jesus benygys
ow tos omma dhe'n cyta.
Er y bynn mennaf mones;
me a garsa y weles.
Ev yw duw leun a pyta.
NESSA MAW
235 Oll ny a vynn mos er y bynn
rag y wordhya.
Duw a mercy dhe pùb huny
sur yth ywa.
TRESSA MAW
Flehes Ebrow, deun in unn rew
240 scon heb lettya,
erbynn Jesu neb yw gwir Duw
ow tos dhe'n dre.
PESWORA MAW
In ketelha ny a vynn.
Branchys olyf pàn kyffyn
245 me a set adhyragtho
hag a'n gordh gwelha gyllyn.
Peb oll wàr penn y dew glin
a gan in gordhyans dodho.
PYMPES MAW
Mar ny gafaf branchys vas
250 me a dhystryp ow dyllas
hag a's set i'dann y treys,
hag a gan dh'agan Selwyas:
Benygys yw mab a ras
in hanow Duw devedhys!
WHEFFES MAW
255 Me a vynn sur indelha
dysky ow dyllas gwelha
ha têwlel adhyragtho.
Yma genef flourys teg
in onour dhe'm Arlùth wheg,
260 aga scùllya in danno.
SEYTHVES MAW
Palm ha bayes, byxyn, erbys
genef yma.
Arlùth a nev, gwith ow enef
rag pùb droctra.
Nunc ascendet super asinam et pullum et equitabit ad templum et dixit Jesu.
JESUS
265 Ow bennath oll re'gas bo,
ow tos in onour dhymmo
gans branchys, flourys kefrÿs.
Unn dëdh a dheu iredy
ma'n talvedhaf oll dhe why
270 kemmys enour dhymm yw gwrÿs.
KENSA MAW
Mab Davyth, dhis lowena!
Me a'th pÿs a'gan sawya
ha'gan dry dhe wlascor nev.
Benygys yw neb a dheu
275 in hanow Duw, dh'y lawa,
mytern Israel, Arlùth Crev!
NESSA MAW
Lowena dhis, Mab Davyth!
Mab Duw os ha den inwedh;
saw oll dha len-servyjy!
280 Rag dha vones devedhys
in hanow Duw, benygys
me a grÿs dha vos defry.
TRESSA MAW
Defry benygys ty yw!
Gwynnvÿs a allo bos gwyw
285 yn certan len dhe'th gordhya.
Heb tùll pòr wir me a grÿs
dredhos y fedhyn selwys.
A Vab Duw, dhis lowena!
PESWORA MAW
Lowena dhis, Arlùth a'n bÿs
290 ha nev inwedh!
Ro dhymmo grath a dhos dhe'th plath
gans dha eleth.
PYMPES MAW
Lowena sur dhe'n Duw yw pur
ha den kefrÿs!
295 Dredhos dhejy y fÿdh oll ny
in gwir sawys.
WHEFFES MAW
Jesu a ras, yw Mab ha Tas
leun a mercy,
oll ny a pÿs: Lowena dhis
300 yn pòr defry!
SEYTHVES MAW
Jesus wheg a Natharet,
lowena dhyso heb let,
ha meur onour yn tefry!
Ty yw Selwador an bës,
305 ha henna sur me a grës.
Ahanaf kemmer mercy!
JESUS
Lemmyn warbarth, ow flehes,
ow bennath dhe why pùpprÿs.
Clêwys vÿdh agas desîr.
310 Why a vÿdh aqwytys dâ
rag an onour i'n tor'-ma
a wrussowgh dhymmo pòr wir.
Tunc descendet Jesus et eat in templum, et dicit Jesus.
JESUS
Me a vynn dieskynna
ha mos i'n tempel wharê
315 dhe weles oll an fer-na.
In chy Duw mars eus marhas,
my a's châss in mes, pùb gwas,
hag a dêwl aga gwara.
[Hic pompabit episcopus Cayphas.]
CAYFAS
Leverowgh dhymm, cowetha,
320 pyw henna a dheu dhe'n tre
wàr keyn asen hag ebal,
ow mos wor'tu ha'n templa?
Me a grÿs y kemersa
whath an vil kynj ès marwel.
[Hic descendit Cayphas.]
PANNOR
325 Ev yw an profus Jesu,
a lever y vos Mab Duw
a nev uhel,
devedhys a Nazare,
tre a wlascor Galyle,
330 pòr dhiogel.
[Pannarius ibit ad templum.]
. . . . . . . . . .
JESUS
Why gwycoryon, ewgh in mes!
Yth esowgh ow cuthyl ges
a Dhuw hag a'y Sans-eglos,
in ow thy a pejadow
335 pàn wrewgh agas marhasow
ha fowys dhe ladron plos.
MARHADOR
Lavar lemmyn, ty Jesu,
pan dôkyn vo a vertu
a dhysqwedhysta dhyn ny
340 pàn wrêta mar coynt fara,
ow scùllya agan gwara
ha'n fer orth y tystrêwy?
JESUS
Tôkyn dhywgh mar ny dhyswa,
kyn fe dyswrÿs an templa
345 dhe'n dor qwit, na saffa màn,
my a'n dreha sur arta
kyns penn treddeth, re'm leawta,
tecka ages kyns i'vàn.
PANNOR
Henna yw pur scorn ha ges!
350 Rag y feu kyns y vos gwrÿs
dew ugans bledhen ha whe,
hag in treddeth diogel
ev a wra y trehevel
kyn fe terrys oll a'y le!
[Hic pompat Pilatus.]
PYLAT
355 Me a vynn mos dhe'n tempel
golohas rag leverel
ha pyjy wàr Duw Jovyn.
Me a grÿs bones an gwas
Jesu ow cul mêstry brâs;
360 dyswul an fer ev a vynn.
[Descendit Pilatus.]
Nunc transeat Pilatus ad templum Jerusalem, et dicit mercenarius [ad Cayphan].
MARHADOR
Hail, Syr Cayfas, epscop stowt!
Maydes! Jesu, an gwas prowt,
re wrug re mêstry i'n dre,
hag ev dhyn re leverys,
365 kyn fe an templa dyswrÿs,
in try dÿdh y'n drehafsa.
CAYFAS
Gow a lever an jaudyn!
Ev a'n pren, re Synt Jovyn,
mar ny dhenagh y whedhlow.
370 Ot an jùstys ow tos dhyn!
Anodho ev grêns dell vynn
pàn glêwfo y lavarow.
Tunc veniet Pilatus ad Cayphan pontificem et dicit.
PYLAT
Syr Cayfas, dhis lowena!
Pan faryng eus i'n templa
375 gans Jesu an fâls-brybour?
Ev re dhyswrug an marhas!
Yma ow cul mêstry brâs
rag mennas cafos enour.
CAYFAS
Wolcùm, Pylat, by thys day!
380 Ev re wrug meur a dheray.
Dre gooth y wrug leverel,
kyn fe dyswrÿs an templa,
in try dÿdh y'n drehafsa,
bythqweth whath na fe va gwell.
PYLAT
385 Ev ny wra lemen bôstya.
Pùb den i'n bÿs-ma a wor
den vÿth oll na'n drehafsa
in try dÿdhweyth wàr neb cor.
Me a vynn y examnya.
390 Y dhrehevel mara cor,
y coodh dhyn oll y wordhya
kefrÿs in tir hag in mor.
[Hic venient Pilatus et Cayphas ad templum.]
Tunc eant omnes ad templum, et dicit cecus.
DEN DALL
Jesu, Arlùth leun a ras,
kepar dell osa selwyas
395 me a'th pÿs in cheryta
a sawya ow dewlagas.
Bythqweth whath, tebel na mas,
ny welys gansa banna.
DEN CLOPPEK
Ha me, evreth, sur a'th pÿs
400 awos an Tas benygys,
ro dhymm ow kerdh dre dha ras,
ha venytha me a grÿs
dha vos a werhes genys,
Mab Duw, agan dasprenyas.
JESUS
405 Me a'gas saw yn lowen:
In nomine Patris et Filii
et Spiritus Sancti. Amen.
Transite a me sani.
DEN DALL
A Jesu wheg, leun a ras,
410 lemmyn gans ow dewlagas
sur me a wel!
Ty yw Arlùth nev ha bës;
pòr wir henna me a grës
gans oll ow nell.
DEN CLOPPEK
415 A Arlùth wheg, saw ov ha teg
a pùb cleves!
Dres pùb huny pòr wir os jy
sur benygys.
KENSA MAW
Mab Davyth, dhis lowena!
420 Benygys os dres pùb oll!
Me a'th pÿs, scrif ow ena,
pàn viv marow, in dha rol.
NESSA MAW
Lowena dhis, Mab Davyth,
dell os dres pùb benygys!
425 Mab Duw os ha den inwedh,
in y hanow devedhys.
TRESSA MAW
Jesu mytern Israel,
me a bÿs dhys lowena!
Kergh dhis ow ena gans el
430 pàn wrav a'n bës tremena.
PYLAT
Jesu, pandra leverta
a'n flehes eus ow cana?
Yowynkes menowgh a wra
in yowynkneth meur nôtya.
JESUS
435 In Lyfryow scrifys yma
bos colenwys lowena
a ganow a'n flehes dâ
ha'n re munys ow tena.
[Pylat dicit ad Cayphan.]
PYLAT
Ny amônt tra vÿth hemma!
440 Cayfas, ny yllyn spêdya:
yma oll tus a'n bÿs-ma
yn certan worth y sewa.
CAYFAS
Ny wodhowgh pandra gêwsowgh
na pandra a broge' wrewgh.
445 Me a lever dhywgh wharê,
gwell yw unn den dhe verwel
ages oll an bobel lel
dhe vos kellys, re'm leawta.
PYLAT
Re Jovyn, arlùth a'n bës,
450 dell leveryth a vÿdh gwrÿs
dhe'n plosak, gwas aflythys.
Me a cach an casadow
pob a'y du in lavarow.
Worta den na woslowes.
. . . . . . . . . .
Et tunc omnes ient ad tentos suos et Symon leprosus veniet ad Jesum et dicit ei.
SÎMON LEPER
455 Syra. Arlùth, me a'th pës
a dhebry genef unn prÿs
dre dha vodh ha'th dyskyblon,
rag yma boos parusys
dhyso ha dhedha kefrÿs
460 in plâss eus omma rybon.
JESUS
Me â genes yn lowen
ha'm dyskyblyon, kettep penn,
dhe'th arhadow.
Peder, Androw ha Jowan,
465 Sîmon, Jûd, deun ahanan
heb faladow.
[Hic veniet Maria Magdalena ad Jesu cum domino Symon lepros.]
JÛDAS SCARYOT
Arlùth, henna yw gwrÿs dâ.
Why wor pÿth yw gwelha
dhywgh dhe wruthyl.
470 Gwell ès oll tus a'n bÿs-ma,
dell os dallath a pùptra,
y reth cùssul.
MARIA MAUDLEN
Me a vynn mos dhe ura
ow Arlùth, treys ha dêwla,
475 gans oynment ker yn certan,
ha wàr y penn y scùllya,
a pùb sqwithans y sawya
hag elia y vrewvan.
Mêster wheg, dhis lowena!
480 Me a vynn dhe'th treys amma
dre dha vodh kyn nag ov gwyw.
Yma dagrow ow clebya
dha dreys rag ewn kerenja,
saw me a's segh gans ow blew.
485 Ow box mennaf dhe terry,
a dal meur a vona dâ;
wàr dha penn y dhenewy
ha wàr dha treys magata.
SÎMON LEPER
A pe profus benygys,
490 yn sur ev a wothfia
'y bos hy pehadores;
ny's gassa dh'y elia.
JESUS
Sîmon, dell ov ervirys,
yma dhymmo, re'm leawta,
495 nebes dhe leverel dhys:
goslow orthyf vy wharê.
SÎMON LEPER
Mêster, lavar desempys,
yn scon dymmo heb lettya,
an dra eus sur wàr dha vrës;
500 er dha bynn ny wrav sconya.
JESUS
Kyns in unn tyller i'n bës
dew kendonor yth esa
dhe unn dettor, me a grÿs.
An eyl dhodho a dela
505 pymp cans dyner monies
ha hanter cans y gela.
Y's gavas dhedha kefrÿs,
rag ny's teva màn dh'y pê.
Lavar dhymmo, a verr spÿs,
510 pyneyl o moyha senjys
an keth den-ma dhe cara?
SÎMON LEPER
Me a re scon gorthyp dhys:
neb may feu moyha gevys
a gar moyha in pùb le.
JESUS
515 Certan gwir vreus yw honna.
Ty a wel an venyn-ma.
Whath abàn dheutha i'th chy
golhy ow treys ny erghsys;
homma gans dagrow kefrÿs
520 re's golhas yn surredy.
Gans hy blew y fôns sehys.
Vythqweth bay dhymm ny ryssys,
ha homma vÿth ny cessyas
abàn deutha i'n chy dhis
525 pùb eur oll amma dhe'm treys,
ha'm penn oll hy re'm uras.
Ha rag henna yn certan
warbarth oll ’y fehas glân
dhedhy hy y fëdh gyvys,
530 rag kemmys hy dhe'm cara.
Dha fay re wrug dha sawya.
Kê in cres, lavaraf dhys.
JÛDAS SCARYOT
Pÿth yw an ethom via
an oynment ker y scùllya?
535 Ev a galsa bos gwethys
a try cans dyner ha moy
ha re-na galser dhe ry
dhe vohesegyon i'n bës.
JESUS
Na dhegowgh sorr in colon
540 worth neb a wra ow ura,
rag ow thorment a dheu scon
genowgh na'm byva triga.
Why a gev bohosogyon
pùb eur warnowgh ow carma:
545 pàn vynnowgh agas honen
why a gyll gul dâ dhedha.
An keth oynment a scùllyas
warnaf rag ow enledhyas
hy a'n gwrug dre kerensa.
550 Pùppynag ma fo redys
an awayl-ma, tavethlys
hy a vÿdh pòr wir nefra.
[Hic surgant omnes et ambulant] et Simon Leprosus trancit cum Jesus. [Ordinale ad Cayphe]
CAYFAS
Ow mab lien, kergh Anas
an Pryns, may hyllyf clêwes
555 pÿth yw an gùssul wella
dhe wruthyl worth an traitor
may ma lies gwreg ha gour
ow trailya dhodho toth dâ.
CROSSER
Syra, me a wra heb fowt.
560 Farwèl, ow bennath genes!
Dâ via kyns dos Sabot
dyswruthyl an fâls-profus.
Et tunc iet ad principem Annam et dicit crociarius. Et pompabit si velit. [Hic pompabit Annas.]
CROSSER
Lowena dhis, Syr Pryns gay!
Syr Cayfas genef, pàr fay,
565 a'th dynerhys hag a'th pÿs
a dhos dhodho bys i'n tre,
dre dha vodh dh'y cùssulya
worth Jesu pandra vÿdh gwrës.
PRYNS ANAS
Me â dhodho yn lowen,
570 dell ywa ow sîra dâ,
rag dyswuthyl an bylen
mar kêws erbynn an laha.
Et tunc iet ad episcopum. [Descendit.]
CAYFAS
575 Wolcùm by Mahomys blout!
Deus nes hag esa gena.
[Ascendit Annas.]
Yma unn gwas marthys prowt
oll an cyta ow trailya
dhyworth Mahom by myn hout
580 hag an lahys ow shyndya.
PRYNS ANAS
Danvon tus dh'y aspia
mara'n cafons in neb chy
ha'n kelmens, treys ha dêwla,
ha'n hembrynkys bys dhyn ny.
Hic veniet Iudas ad eos et dicit. [Princeps Annas exspectat et Cayphas.]
JÛDAS SCARYOT
585 Leverowgh dhymmo wharê
pandra vynnowgh dhymm dhe ry,
ha me a wra dhywgh spêdya
ow cafos Crist iredy.
CAYFAS
Coweth wheg, by my leawta,
590 ty a' fÿdh myns a vynny.
Govyn worthyn heb lettya
py seul a vynnyth defry.
JÛDAS SCARYOT
Deg warn ugans a mona:
me ny vynnaf cafos le
595 in gwiryoneth.
Ha res yw dhywgh dry gweres
genef vy dh'y gemeres,
i'n nos, pryveth.
CAYFAS
Sur oll dha wovynadow
600 ty a' fÿdh in gwir heb wow:
ottensy genef parys.
Lavar dhymmo, coweth mas,
py eur â tus dh'y gerhes?
Ha gwait na ven ny tùllys.
JÛDAS SCARYOT
605 Pòr ewn pàn vo ow sopya
me a dheu dh'agas gwarnya,
ha gwaityowgh bos tus parys
gans battys ha cledhydhow,
i'wedh lanterns gans golow,
610 ma na ven ny sowthenys.
CAYFAS
Re'm fay ty yw coweth dâ:
dha rewardya my a wra
rag dha servys.
Arvow lowr dhyn ny yma
615 ha gwesyon stowt i'n tor'-ma
a'n cach uskys.
Tunc veniet Iudas Iscariot ad Iesum. Nunc mittat Jesus discipulos ad parandam cenam dominicam.
JESUS
Ewgh i'n dre hag ordenowgh
boos Pask dhyn ny heb lettya.
Peder ha Jowan, kerdhowgh
620 may fo va parys wharê.
PEDER
Arlùth cuv, lavar dhyn ny
i'n keth tre-ma py fynny
boos Pask dhyn ny ordena,
ha me a'n dyght iredy,
625 may hyllyn dell goodh debry
ha dhe'n Tas sacryfia.
JESUS
Pàn vewgh ajy dhe'n cyta
why a dhierbyn wharê
den ow ton pycher dowr glân.
630 Pypynag oll mayth ello,
i'n keth chy-na ewgh ganso
ha leverowgh yn certan.
Leverowgh dhe gour a'n chy
agas mêster dhe dhanvon,
635 py plâss yth yll ev debry,
ev hag oll y dhyskyblon.
Hag ev a dhyswa dhe why
unn skyber efan yn scon.
Gwaityowgh dyghtya boos inhy,
640 lowr dh'agan soper ragon.
JOWAN
Arlùth cuv ker, ny a wra
kepar dell erghsys dhyn ny.
Peder coweth, deun toth dâ:
agan negys gwren bysy.
PEDER
645 Fystenyn fast alemma,
dell gorhemynnys defry.
Mar kefyn den a'n par-na
ny a'n sew bys in y chy.
PENN TEYLU
Kê alemma, servont ker,
650 kergh a'n fenten dhymm dowr cler
dhe dhyghtya boos
dhyn nyny erbynn soper,
kepar dell yw an vaner
de Yow Hablys.
SERVONT
655 Me a gergh dowr dhys wharê.
Otta ow fycher gena
in ow dorn rag y gerhes.
Et tunc iet et implet.
Wàr ow scoodh, by my leawta,
me a vynn y dhon dhe dre,
660 ha fystena gans toth brâs.
JOWAN
Peder, me a wel unn den
ow ton pycher dowr toth men.
Deun wàr y lergh, me a'th pÿs.
Res yw bos gwir lavarow
665 agan arlùth heb parow,
neb yw Duw ha den kefrÿs.
Cres Duw aberth i'n chy-ma!
Jesu agan mêster dâ
a'm danvonas dhe wovyn
670 py le i'n jevyth ev chy,
rag i'n nos haneth debry
boos Pask omma ev a vynn.
PENN TEYLU
Dewgh genef. Me a dhyswa
chy dh'agas mêster wharê
675 rag parusy y soper:
efan, may hyll pùb mab bronn,
ev hag oll y dhyskyblon,
cafos y es heb danjer.
Otta omma skyber deg
680 ha cala lowr wàr hy leur.
Pynag vo, lettrys py leg,
a weles an chy ny'm deur.
JOWAN
An chy yn tâ dhymm a pleg.
A nev uhel an Tas meur
685 re'th ordena, ty ha'th wreg,
pàn vy marow, in y geur.
Et tunc parabunt cenam.
PEDER
Jowan, gweres ow cul tan,
rag yma boos lowr certan
omma sur erbynn soper
690 a pe ’na oll parusys.
Fystyn lemmyn, me a'th pÿs,
may fo dyghtys, a vreder.
JOWAN
Otta an tan ow tewy.
Dêns pàn vo bodh gansa y,
695 aga boos a vÿdh parys.
Whath avarr prÿs soper yw:
tan brâs an ôn re a lyw
kyns y vos medhel-restys.
Nunc surgit Jesus et eat ad cenam.
Deun alemma ahanan,
700 rag gans Peder ha Jowan
nans yw boos soper parys.
Erbynn agan bos gansa
termyn vÿdh dhyn ny sopya.
Sîmon wheg, ow bennath dhys.
Et tunc Jesus recedit ab eo et veniet ad discipulos et dicit. [Jesus osculatur eos.]
705 Cres Duw aberth i'n aneth
ha'm bennath re'gas bo whath.
Yw ôn Pask dhyn ny parys,
ma yllyn mos dhe soper?
Lavar an gwir dhymm, Peder,
710 dell y'th caraf meur pùpprÿs.
PEDER
A Arlùth ker, parys yw.
An Tas Duw roy dhymm bos gwyw
dhe vos len-servysy dhys,
ha'm bredereth oll inwedh.
715 Esedhowgh in cosoleth
rag scon why a’ fÿdh servys.
Et tunc omnes sedent in cena et dicit Jesus.
JESUS
Pòr wir dhywgh me a lever,
my re dhesîryas fest meur
debry genowgh why haneth
720 boos Pask kyns ow bos marow
ha tormentys yn garow,
kyns avorow hanter-dëdh.
Kemerowgh evowgh an gwin,
rag ny evaf bys Dëdh Fin
725 genowgh anodho namoy,
bys mayth yllyf in ow gwlas,
ha why genef, gans ow Tas,
heb dywethva prest in joy.
JOWAN
Arlùth ker, gwra yn lowen!
730 Hedre vy i'n bës genen
nefra tristans ny'gan bÿdh.
Dell osa Duw dhyn ha penn,
mara qwelyn dhys anken
nefra ny a vÿdh dhe weth.
JESUS
735 Me a lever gwironeth:
onen ahanowgh haneth
re'm gwerthas dhe'm eskerens:
neb eus genef ow debry;
a'm tùllvyth yn surredy
740 ha sur a'm gorr dhe mernans.
JÛDAS SCARYOT
Arlùth, leverel dhymm gwra
mars ov vy an keth henna,
na vo den aral sclandrys.
JESUS
Ow tebry genef yma
745 a'm tallyour i'n keth boos-ma
neb re'm gwerthas solabrës.
Mab Duw a tremen a'n bës
anodho dell yw scrifys
i'n Lyfryow in lies le.
750 Goev vÿth neb a'm gwerthas.
Milwell via, ren ow thas,
i'n bÿs-ma genys na ve.
JÛDAS SCARYOT
Mêster wheg, awos an Tas,
lavar dhymmo heb lettya,
755 oma vy neb a'th werthas
dhe'n Yêdhewon dhe ladha?
JESUS
Kyns lemmyn me a's gwarnyas
hag a lever dhywgh arta.
Ty re'n leverys, Jûdas,
760 an gwironeth, re'm leawta.
[Hic Jesus dat hostiam apostolis.]
An bara-ma kemerowgh
dhywgh lemmyn in kettep penn,
hag anodho oll debrowgh.
Ow corf yw, re'n Oferen,
765 kepar dell leverys dhywgh,
gwerthys, ledhys i'n growspren.
Dredho ev prenys bedhowgh,
oll ow tus, gour ha benyn.
ANDROW
A Arlùth ker benygys,
770 yma dhymm meur varthujyon
pyw a yll henna bones
ahanan ny vÿth onen.
AN YONCA JAMYS
Pyw an brâssa den senjys
in mesk oll dha dhyskyblon?
775 Neb a'n gothfo, gorthebes,
kyn fo mar stowt a'y golon.
AN COTHA JAMYS
Neb a vo i'n moyha gre
a vÿdh an brâssa henwys,
herwyth neb a vo i'n le,
780 dell wor pùb den oll i'n bës.
SÎMON LEPER
Ytho leverowgh wharê,
kepar dell owgh fur senjys
in mesk oll an gowetha,
pyw henna, my agas pës.
JESUS
785 Myterneth wàr aga tus
a feu arlydhy a'y ûs
yn certan kyns ès lemmyn,
ha neb a's tefo gallos
a vÿdh gans yowynk ha loos
790 henwys tus vrâs pùb termyn.
JESUS
Bÿth nyns owgh why indelha.
Ahanowgh neb yw moyha
ha'n brâssa gallos dhodho,
bedhens kepar ha'n lyha;
795 ha neb a dheppro kensa,
kepar ha neb a servyo.
Ha gorthebowgh dhymm yn tâ:
pyw a synsow' why moyha?
Neb a serv py a dheber?
SÎMON LEPER
800 A nyns yw neb a dheppro?
Yw sur dell hevel dhymmo
moy yw arlùth ès spencer.
JESUS
I'n cres me re esedhas
avell servont ow servya.
805 Ha why genef re drigas
in temptacyon in pùb le.
Ha dhe why me re ordenas
gwlas nev inhy rag triga,
kepar dell ordenas ow Tas
810 dymmo vy in lowena,
may wrellowgh in lowena
kefrÿs debry hag eva
wàr ow boos in uhelder.
Dÿdh Breus y wrewgh esedha
815 oll an bÿs-ma rag jùjya
pùb oll herwyth y ober.
BERTYL
Mêster, benygys re by,
rag dhe dhyscas teg dhyn ny
yw parys in pùb termyn.
820 Erbynn an pÿth a gêwsy
ny yll den vÿth gortheby.
Dha rêsons yns dâ ha fin.
[Hic Jesus dat vinum apostolis.]
JESUS
Evowgh lemmyn oll an gwin,
rag hemma yw ow goos fin
825 hag a vÿdh ragowgh scùllys
in dewhelyans pehosow.
Why a'm cofha vy heb gow
pesqweyth may fe va evys.
FELYP
An Tas Duw roy dhyn bos gwyw
830 dha woos ker dhe recêva
dre dha vodh i'n jëdh hedhyw,
me a'n pÿs in cheryta.
Hic aqua paratur ad lavandum pedes apostolorum et manitergium.]
JESUS
Tommens onen dowr wàr tan,
rag wosa soper certan
835 my a wolgh oll agas treys
ha gans towal a lin glân
my a's segh kettep onen
a bùb mostethes ha lis.
Tunc Iohannes apostolus venit cum aqua calida et pelluvio et dicit Iohannes.
JOWAN
Arlùth, yma dowr tommys
840 lowr may hallons bos golhys
aga treys in kettep poll.
JESUS
In bason bedhens gorrys,
ha my a's golgh desempys,
may fôns glân a pùb plos oll.
Et interea Jesus accinctus manitergio incipiet lavare pedes discipulorum et cum venit ad Petrum dicit ei Petrus.
PEDER
845 Arlùth, golhy mara qwreth
ow treys dhymm y fia meth
hedre viv bew yn certan.
JESUS
Pandra wrav ny wodhes whath.
Ty a'n godhvyth i'n dyweth
850 wosa ow mos ahanan.
PEDER
Me a'n te dhys, ren ow thas,
kyn na vêns nefra golhys
ty ny's golhyth in neb câss.
Wàr bains oll ov ervirys.
JESUS
855 Taw, Peder. Ty ny wodhes
lemmyn pandra wrama dhys.
Mar ny'th wolhaf dre ow ras
in nev ny vedhyth trigys.
PEDER
Arlùth, dhymmo vy na gas
860 penn na troos na vo golhys.
JESUS
Neb a vo y gorf golhys
ny'n jeves ethom golhy,
saw y treys na vôns sedhys,
rag glân yw oll iredy.
865 A pùb plos yth owgh glanhÿs.
Mès oll nyns owgh glân defry.
Yma onen pòr vostyes
omma a'gas company.
JOWAN
A Mêster cuv, Arlùth nev,
870 my a grÿs pòr wir yn tâ
bos an keth den-na, goev
pàn veu genys dhe'n bÿs-ma.
JESUS
Mêster genowgh y'm gelwyr
hag Arlùth – henna yw gwir.
875 Ytho mar qwruga golhy
agas treys ha'ga seha,
golhens pùb treys y gela
ahanowgh, kepar ha my.
Ha bedhowgh war, colonnow,
880 rag Satnas yw ervirys
avell ÿs in nothlennow
dh'agas crodra, me a grÿs.
Saw rag Peder caradow
liesgweyth me re besys
885 na drailya y gowsesow
awos own bones ledhys.
PEDER
Arlùth cuv, me yw parys
godhaf genes bos ledhys,
ha gorrys fast in pryson.
JESUS
890 Kyns bos unn nos tremenys
why a vÿdh pòr wir sclandrys
ahanaf, kettep mab bronn.
Pàn vo gweskys an bugel,
y fy an deves abell
895 hag oll an flock a dhybarth.
Saw me warlergh drehevel
a's dierbyn diogel
in Galyle oll warbarth.
PEDER
Ha kyn fôns yw oll sclandrys,
900 nefra awos bos ledhys
my ny wrav dha dhyflasa.
JESUS
Peder, me a lever dhys,
kyns ès bos culyak kenys
tergweyth y wreth ow naha.
PEDER
905 Kyn fena ledhys marow
dre meur pain ha galarow,
ny'th tenahaf bynary.
Awos own brâs lavarof,
agan Arlùth heb parow
910 me ny'n nahaf wàr ow fay.
JESUS
Leverowgh, ow dyskyblon,
mara fyllys dhywgh tra vÿth
pàn wruga agas danvon
heb lorgh na scryp nos na dëdh.
ANDROW
915 Na fyllys, a Arlùth dâ,
na fowt bythqweth ny'gan beu.
In agan ethom pùptra
pùb eur parys dhyn 'vedha.
JESUS
Lemmyn lorgh neb a'n jeffo
920 gorrens y scryp dyworto;
ha neb na'n jeffo naneyl
gwerthens y huk dhe brena
anedhy dhodho cledha.
Res yw vos gwir an awayl.
[Hic parantur duo gladii et Petrus portet unum.]
PEDER
925 Yma omma dew cledha
parys gans ow cowetha,
cales ha sherp kekefrÿs.
JESUS
Ow bennath dhywgh vynytha.
Pòr wir lowr yw an re-na
930 rag governya oll an bës.
Tunc ibit Judas Scarioth ad principes sacerdotum et dixit eis.
JÛDAS SCARYOT
Hail Syr Epscop – esos i'th côp
owth esedha!
Hail Pryns Annas - dhe why james
meur lowena!
CAYFAS
935 Wolcùm, Jûdas, pàr mon fay!
Wolcùm by Mahomys lay!
Wolcùm milweyth in ow hel!
Lavar lemmyn mars yw prÿs
danvon genes tus ervys
940 dhe gerhes an vil losel.
JÛDAS SCARYOT
Yw, syra, by Godys fo.
Saw gwaityens pùb may tocko
ganso lorgh py cledha dâ,
ha mowysy gans golow
945 in lanterns heb faladow.
Fystenowgh fast alemma.
[Judas Scar. expectat ibi.]
CAYFAS
Bennath Mahom re'th fo prest
rag certan lel os ha trest,
ha stedfast i'th ambosow.
950 Tormentourys, withow rest
comyth hedry, lest and mest,
lemmyn in oll othommow.
[Tortor habeat gladium et fustem.]
KENSA TORMENTOUR
Hail, volaveth, volaveth.
Uthyk meur yw dha areth
955 lemmyn worth agan gylwel.
Lavar dhymmo in pryveth
pandra yw dha volùnjeth,
ha my a'n gwra diogel.
CAYFAS
Tormentours, in kettep gwas,
960 ewgh alemma gans Jûdas
dhe gerhes an gwas muscok
usy ow omw[r]il Mab Duw.
Pòr wir ev a'n jevyth gu
pàn deffo in ow golok.
PRYNS ANAS
965 Lavar, coweth dâ dell os,
fatell yllyn aswonvos
an harlot in mesk y tus;
rag ganso yma heb fall
meur a'y tus dhodho haval,
970 na aswonyn an profus.
JÛDAS SCARYOT
Me a dhysk dhywgh tôkyn dâ.
Y salujy my a wra
mar scon dell dheffyf dhodho,
hag â wharê dh'y amma.
975 Henna yw ev re'm leawta.
Settyowgh dalhen scon ino.
[Judas stans expectat cum principe Anna.]
[Loquitur ad principem Annam.]
CAYFAS
Ha why, Annas, ow deuv ker,
dyswedhowgh bos pryns sompêr
rag dyswil an Cristenyon.
980 Drewgh bys omma dhe'm tyller
an harlot gwas a lever
y vos myter' Yêdhewon.
PRYNS ANAS
Heb dowt henna my a wra,
rag dhymm yma tôkyn dâ
985 rag y gafos.
Kettel y'n jeffo a'n bay
y'n cacher wythoute nay
an fâls-profus.
CAYFAS
Fystyn, ow deuv wheg avy:
990 gwait an harlot na scappyo.
Drokhandl'e, dell y'm kyrry,
pàn gyffy dalhen ino.
NESSA TORMENTOUR
Henna my a wra wharê,
re Mahom, arlùth pùb le,
995 in despît dhe'n casadow.
Deun alemma, cowetha.
Me a'n doro dhywgh dhe dre,
Arlùth, dhe'th danvonadow.
JÛDAS SCARYOT
Bysy yw dhywgh bones war.
1000 Coynt meur yw an gwas heb mar,
hag a aswon lies wrynch.
Scolkyowgh dhy in dann dava,
rag mara's gwel ev a wra
mos dhe gudha wàr unn plynch.
PRYNS ANAS
1005 Mas yw dha gùssul defry.
Mar scon dhodho dell ymmy,
kychyowgh ev i'n vrianjen
ha dalhennowgh mar cales
ma na allo perdheges,
1010 in despît oll dh'y ehen.
Tunc ibat Jesus in Montem Olivarium ad orandum et assumet secum Petrum, Jacobum [majorem] et Johannem.
JESUS
Ow dyskyblon, esedhowgh
hag omma pols powesowgh
hedre vyma ow pyjy;
oll saw Peder ha Jamys
1015 ha Jowan an try a res
mones genef iredy.
[Hic Petrus et Jacobus major et Johannes eunt cum Jesu.]
TOMAS
Arlùth, kepar dell vynny,
dell osa Duw dres pùptra,
me a wra prest heb iny,
1020 hedre viv bew i'n bÿs-ma.
JESUS
Agas try, dewgh why genef,
rag yma in ow enef
tristans fast bys in ancow.
Godhevowgh omma lavur
1025 ha gôlyowgh genef yn sur,
ow cuvyon ker colonnow.
AN COTHA JAMYS
Ow colon res êth yn clâv,
ow clêwes dha lavarow.
In tormont mara'th welaf,
1030 genes me a vÿdh marow.
Tunc recedit ab eis et orabit Jesus [et ipsi dormient].
JESUS
Ow Thas wheg, leun a ras dâ,
possybyl yw dhis pùptra.
Dell ov dha Vab me a'th pës,
mar calla bos indelha,
1035 gorra an keth mernans-ma
dhyworthyf, na viv ledhys.
Lemen na fo oll ow bodh
colenwys dhymmo lemmyn,
saw dha vodh dhejy, Arlùth,
1040 bedhens gwrÿs in pùb termyn.
[Jesus expectat ibi cum oracione.]
AN TAS DUW
Ow cannas wheg, dhe'n bÿs toth
lowena tecka gothfy.
Jesu ow Mab kevarwoth
usy warnaf ow pyjy.
GABRIEL
1045 A Das, dell os benygys,
mos dhodho yw ow yêwnes,
dell ywa ow Arlùth ker.
[Tunc descendit Gabriel.]
[Et tunc dicit angelus ad Jesum orando.]
Gordhyans dhis ha lowena.
Dha Das kerha, dh'y lawa,
1050 a erghys: gwella dha cher.
JESUS
Ow Thas ker gordhys re bo
rag y confort yw dhymmo
fest parys in pùb termyn.
Peder, ny wôlsys yn fas
1055 unn pryjweyth genef gôlyas
kyns ès dos ow thorment tynn?
Et tunc veniet ad discipulos tres et inveniet eos dormientes et dixit eis.
Whath genef unn pols gôlyowgh,
ha wàr ow Tas fast pysowgh
na entrewgh in temptacyon.
1060 Parys fest yw an spyrys
ha'n kig yw marthys grêvyes
gans cleves ha govejyon.
PEDER
A Arlùth ker, my a wra
mara kyllyn indelha.
1065 Ny dhe gammwul y wòn gwir.
JOWAN
Arlùth, agan dewlagas
yw marthys clâv ow côlyas.
Gôlyas o agan desîr.
Et iterum recedit ab eis [et iet ad orandum et apostoli dormient].
JESUS
Ow Tas, mar ny yll bones
1070 may trailyo mernans dhe ves,
saw y wodhaf dhymm a res,
dha volùnjeth re bo gwrës;
rag an Scryptour benygys
res yw y vos gwir porrês.
Et iterum veniet ad eos et inveniet eos dormientes et dicit eis.
1075 Whath, ow cuvyon, dyfunowgh,
ha kescolon oll pesowgh
nag yllowgh in temptacyon.
Jûdas, ny gùsk unn banna,
lemen dewhans fystena
1080 dhe'm ry dhe'n fâls-Yêdhewon.
JÛDAS SCARYOT
Perthowgh cov oll a'n tôkyn
a leverys kyns lemmyn
dhe wywhy, a gowetha.
Pynag a wryllyf amma,
1085 henna yw ev, re'm leawta.
Synsow'e fast heb lettya.
[Hic venient princeps Annas et tortores ambulantes in platea.]
JESUS
Iterum tercio orabat dicens.
Whath ow Thas ker, leun a grâss,
mars yw dha vodh graunt an spâss
na dheffo dhymm an mernans.
1090 Saw mar ny yll bos na hen,
dha vodh prest in pùb ehen
y golenwel yw ow whans.
Et tunc veniet ad eos tercio dicens.
Ow cuvyon, lemmyn cùscowgh
hag oll warbarth powesowgh.
1095 Me re pysys lowr ow Thas.
Ow nessa yma an prës
may fÿdh Mab Duw ino rës
dhe'n fâls-Yêdhewon dygnas.
Et iterum veniet Judas et obviabit eis.
JESUS
Sevyn in bàn, deun ahanan
1100 scon alemma,
rag fâls-Jûdas, neb a'm gwerthas,
ogas yma.
[Hic Petrus, Jacobus et Johannes eunt cum Jesu.]
JÛDAS SCARYOT
A Mêster ker, in pùb tyller
dhis lowena!
Et osculatus est Jesum.
JESUS
1105 A gothman dâ, prag y wrêta
dhymmo amma?
Dhymm dhe amma ty re deuth sur,
rag ow gwertha dhe'n traitours pur.
[Hic Jesus dicit ad principem Annam et alios Judeos.]
Dhymm leverowgh – pyw a whilowgh,
1110 a Yêdhewon?
PRYNS ANAS
Jesu, pardê, a Nazare,
an fâls-Cristyon.
Tunc abient retrorsum et cecident in terra et iterum interrogavit eos Jesus dicens.]
Whythrowgh hedhyw worthyf wharê.
Me yw Jesu a Nazare.
1115 Leverowgh whath, pàn dhewgh mar freth –
pyw a whilowgh?
PRYNS ANAS
Jesu, re'm fëdh, a Nazareth.
Ny'n jevyth mewgh.
JESUS
My a leverys dhe why
1120 ow bosa henna defry.
Ytho mar qwrewgh ow wilas
gesowgh ow thus eus gene'
dhe ves qwyt dhe dremena.
Indelha yw bodh ow Thas.
PRYNS ANAS
1125 A lorels, re's bo droglam!
Settyowgh dalhennow i'n camm
a lever y vos Mab Duw,
ha deun ny ganso toth brâs
bys i'n epscop, Syr Cayfas,
1130 i'n gwetha prÿs er y wu.
TRESSA TORMENTOUR
Me a'n dalhen fest yn tynn
ha gans ow dornow a'n gwrynn
na sowenho.
Et tunc apprehendent eum.
Bys i'n epscop fystenyn
1135 wàr for' strechya na wrylhyn.
Deun scon ganso.
Tunc Petrus abscidit auriculam tortoris nomine Malcus et dicit.
[Hic Petrus scidit auriculam Malci.]
PEDER
Arlùth, lavar desempys
dhyn ny mars yw bodh dha vrës
ha bolùn(e)jeth a'n Tas
1140 my dhe weskel gans cledha
neb eus worth dha dalhenna,
sherewys drog aga gnas.
PESWORA TORMENTOUR (MALCÙS)
Owt cowetha, gweresowgh!
Ow scovarn trehys mirowgh
1145 qwit dhe ves dhyworth ow fenn
gans onen a'y dhyskyblon!
Ma an gloos dre ow colon
rag galarow hag anken!
Hic Jesus accipiet auriculam Malchi et sanabit eum.
JESUS
Gortowgh lemmyn, gockies!
1150 Dhe'th scovarn wharê yêhes
sur my a re.
[Sanatur auricula Malchi.]
Abarth ow Thas benygys,
dh'y thyller arta glenes
kepar dell veu.
1155 A Peder, trail dha gledha!
Gorr e in y woon arta.
I'n Lever yma scrifys:
Dre cledha neb a vewo,
ev a ver'w yn sur dredho;
1160 ha'n Scryptour yw gwir inwys.
Dar desevos a wrewgh why
na allaf ow Thas pyjy
hag ev a dhanvon a'n nev
dêwdhek lyjyon in unn rew
1165 a eleth wharê dhymmo?
Ny'm nagh mara'n pesaf ev.
In ketelha yth yw res,
dell redyer in lies le,
dhe Vab Den godhaf i'n bës
1170 hag entra dh'y lowena.
[Dicit ad Judeos.]
Why re dheuth dhymm gans arvow,
gans fustow ha cledhydhyow,
kepar ha pàn vena vy
an purha lader i'n pow.
1175 Pàn dyskys i'n eglosyow,
ny wrug denfÿth ow sensy.
Tunc omnes discipuli eius fugient excepto Iohanne cindone cooperto et Petrus sequebatur eum a longe.
KENSA TORMENTOUR
A traitour brâs, sur mab gal,
dhe gafos genen yw màl.
Kelmowgh warbarth y dhywvregh
1180 na allo diank dre wal.
Ev a'n jevyth wàr an chall;
den vÿth oll na dhowtyens pegh.
Tunc secundus tortor accipiet Iohannem apostolum et ipse relicto syndone nudus fugiet.
NESSA TORMENTOUR
A gyglot of lynaja,
ha ty mar yonk a'n age,
1185 pandra wrêta gans an gwas?
Dha vantel gas in gaja.
My a'n bÿdh rag ow waja,
ha ty a greg, ren ow thas.
TRESSA TORMENTOUR
Kyn fe dha dhywvregh mar brâs,
1190 my a's kylm, re Satanas,
warbarth avell lader pur,
hag a'th worr bys in Cayfas
in despît dhe'th dewlagas,
rag na feus kyns lemmyn fur.
PESWORA TORMENTOUR
1195 Hembrynkowgh an harlot gwas
ha gans ow wyp me a'n châss,
ma' kertho garwa y camm.
Kê in rag wyth yffle gras,
me a grës by Godys fas
1200 an harlot re dhyllas bramm.
Et tunc venient ad episcopum cum Jesu et dicent ei.
PRYNS ANAS
Hail! Â hail, Epscop Cayfas!
Otta devedhys an gwas
omma genen bys i'th hel.
Synjys meur on dhe Jûdas,
1205 rag sur ev a'm hembroncas
pòr compes bys i'n losel.
[Hic Thomas sit presens et paratur ad ludum.]
CAYFAS
Wolcùm fest owgh i'n chy-ma.
Adhesempys gwrewgh tan dâ,
rag yêyn fest yw an awel.
1210 Me a vynn y examnya
ha'y dus ha'y dyscas wharê,
prag na gêwsons diogel.
[Hic descendit episcopus Cayphas.]
KENSA TORMENTOUR
Syra Arlùth, yn certan
gwrÿs dâ via cafos tan,
1215 rag marthys yêyn yw an gwyns.
Yma ow treys ha'm dêwla
dhyworthyf ow teglena,
ma'th yw crehyllys ow dyns.
[Hic paratur ignis in atrio.]
NESSA TORMENTOUR
Cowetha, hedhowgh cunys,
1220 ha me a wheth gans meur gris.
may tewo an tan wharê.
Rag re'm fay rag ewn anwos
ny glêwaf yêynder dhe'm troos –
yth esof ow clamdera.
[Hic ancilla hostiarum sit parata ad ludendum.
Hic Thomas introducet Petrum et dicit Thomas [ancilla hostiarum]
THOMAS
1225 Portheres, jentyl mars os,
me a'th pÿs a lavasos
dry ow coweth aberveth;
ha mar teu, re Dhuw a'm ros,
me a wra mar veur ragos,
1230 y leverel yn pryveth.
PORTHERES
Re'm fay, coweth, my a wra
ragos moy ès indelha.
Deus in rag, abarth Jovyn.
[Ancilla dicit Petro.]
Oja jy, a coweth dâ,
1235 onen a dus an den-ma,
worthys me a wra govyn?
Hic Petrus primo negavit Christum et dicit Petrus.
PEDER
Me a'th worthyp heb lettya,
ny feuf den dhodho bythqweth,
na ny welys, re'm leawta,
1240 kyns lemmyn y lyw na'y feth.
TRESSA TORMENTOUR
Otta lowr cunys gene'.
Whethens lemmyn pùb yn freth.
Neb na whetho, gwrens fanya
gans y lappa worth an eth.
[Hic Cayfas dicit ad Jesum.]
CAYFAS
1245 Lavar dhymmo vy yn scon
ple res êth dha dhyskyblon?
Prag na dheusons y i'n chy?
Ha dyswa dhymm neb rêson
a'th tyscas omma dyson,
1250 may hyllyn genes dysky.
JESUS
Apert vythqweth y tyskys
ow dyscas dhe'n Yêdhewon;
worth golow nos ny gêwsys,
na ny wystrys i'n scovarn,
1255 lemen oll i'n synagys,
may clêwas lies mab bronn;
hag i'n templys pàn verys
y tyskys dhe'm dyskyblon.
Worthyf na wovyn lemmyn.
1260 Worth neb a glêwas govyn,
rag y a wor leverel
kemmys dhedha re gêwsys.
Ytho worthyf ny goodh dhys
govyn in nos diogel.
PESWORA TORMENTOUR
1265 Indelha, a gasadow,
y gorthebyth epscobow?
Mar wir vil despît re'th fo.
Rag ty dh'y gamwortheby
ty a vÿdh box trewesy.
1270 Have that, God yve thy we!
Et tunc dabit alapam in faciem Christi.
JESUS
Mara kêwsys fâlsury,
a henna dog dùstuny;
mès mara kêwsys yn lel,
prag y wreth ow boxesy?
1275 Nyns yw lemen vyleny
awos gwiryoneth kêwsel.
[Hic tortores transeant ab eo.]
[Hic ancilla hostiarum tentat Petrum et dicit.]
PORTHERES
[Dicit ad Petrum.]
An den-ma, wàr ow ena,
gans Jesu a Nazare
yn certan a feu trigys!
[Hic pannarius et mercenarius sint parati ad ludendum.]
1280 Ny dal dhodho y naha,
rag ev yw a Galyle
ha'y dhen ganso prest megys.
PEDER
Benyn, na gows muscogneth,
rag an keth den-ma bythqweth
1285 ny'n servyes wàr ow ena,
na re'm fay my ny'n gwelys,
may wothfen tremyn i'n bÿs
intredho ha'y gowetha.
CAYFAS
[Loquitur ad Jesum.]
Lavar dhymm, dell y'm kyrry,
1290 prag yth osa mar wocky,
a Jesu wheg?
Re Jovyn, drog yw gene'
na venta cammen trailya
in maner teg.
JESUS
1295 Bythqweth me ny wrug foly,
lemen prest dader dhe why,
hag in pùb ethom gweres;
saw certan nyns o torn dâ
danvon gwesyon a'n par-ma
1300 gans arvow dhe'm kemeres.
CAYFAS
Myns a wrug me a'n avow,
hag a gev dùstuniow
ty dhe gows erbynn laha.
[Loquitur ad pannarium.]
Kêwsowgh lemmyn, gwycoryon,
1305 dell owgh why synsys gwiryon.
Pandra gêwsys an den-ma?
PANNOR
Me a'n glêwas diogel
liesgweyth ow leverel
an templa y wre terry
1310 hag arta y dhrehevel
in treddeth, na via gwell.
Dhe hemma ov dùstuny.
MARHADOR
Ha me a dheg dùstuny
y'n clêwys ow leverel
1315 treddeth wosa y terry
y wrefa y dhrehevel.
CAYFAS
Tra vÿth ny wreth gortheby
erbynn dùstuniow lel?
Yth hevel bos fâlsury
1320 genes pàn wrêta tewel.
Me a'th conjùr iredy
abarth Duw gans oll ow nell
dhymmo vy may leverry
mars osa Mab Duw uhel.
JESUS
1325 Dell yw, ty re'n leverys.
Saw whath me a lever dhys:
woja hemma ty a wel
Mab Duw sur owth esedha
abarth dyhow, dh'y lawa,
1330 dhe'n Tas Duw, Arlùth uhel.
Ha Dëdh Breus dhywgh ev a dheu,
ha why a'n gwelvyth certan
i'n air worth agas jùjya,
oll tus an bÿs, crev ha gwann.
Et tunc scidet episcopus vestimenta sua propria et dicit.
CAYFAS
1335 An fâls re scornyas gene'.
Nyns eus ethom nagonen
dhe why a dhùstunia,
pàn clêwsowgh cows an jevan.
[Loquitur ad principem Annam.]
Pandra yw agas cùssul,
1340 yw gwell dhodho dhe wruthyl?
Leverowgh, me a'gas pës.
PRYNS ANAS
Ev re dhendylas yn tâ
godhaf mernans i'n bÿs-ma
mara pedha lel jùjys.
CAYFAS
1345 Re'm fay, gwir yw agas cows.
Ev a'n pren sur wythout flows,
yn tâ dell y'n dendylas.
Tormentours, abarth an pla,
meur despît dhywgh my a wra;
1350 dewgh in rag in kettep gwas.
KENSA TORMENTOUR
Volaveth, we buth ycom.
Tellyth anon al an sum.
Mars yw dha vodh, epscop stowt,
pandra res dhyn ny dhe gul.
1355 Rag me a'n gwra by my skul,
pypynag vo wythout dout.
CAYFAS
Tormentours, caradowyon,
heb whetha corn na gul son
kerhowgh Jesu dhyn nyny.
1360 Pòr ankensy gans dornow
dhodho wàr an scovornow
rewgh boxesow trewesy.
[Hic paratur vestis ad velandum Jesum.]
KENSA TORMENTOUR
Syr Cayfas, re Synt Jovyn,
me a wra dha gorhemmyn
1365 fest yn lowen.
Wel ymet, harlot jaudyn.
Ty a' fÿdh boxesow tynn
wàr an dywen.
NESSA TORMENTOUR
Gortowgh lemmyn, cowetha.
1370 Gans qweth me a vynn cudha
y fâss hag onen a'n gwesk.
I'n eur-na ev desmyges
py ganso y feu gweskys.
Sensowgh ev in agan mesk.
[Hic velatur Jesus.]
TRESSA TORMENTOUR
1375 Re'm fay, henna yw gwary dâ.
Y cudha scon me a wra.
Gweskes lemmyn neb coweth,
may hallo ev desmygy
mars yw Mab Duw a vercy,
1380 pyw a'n gweskys a'n barth cledh.
PESWORA TORMENTOUR
A pur lorel, have that!
[Hic dat alopam Jesu.]
Desmyk lemmyn, ty gwas smat,
mars os Crist Mab Duw a nev,
pyw a ros dhyso an wat.
1385 Ha mara qwrêta, re'm pât,
me a wra y gudha ev.
KENSA TORMENTOUR
Kyn na vynho desmygy,
deun in rag gans an gwary,
ha ren dhodho boxesow
1390 gans dornow ha gwelyny
wàr an scovornow bysy,
rag ev dhe gows whedhlow gow.
NESSA TORMENTOUR
Me a vynn y dhyscudha,
hag in spît dhodho trewa
1395 wàr y fâss ha'y dewlagas.
[Hic spuit in faciem Jesu.]
Ha why inwedh, cowetha,
pùb eur gwrewgh y dhespîtya
ha defolya fast an gwas.
TRESSA TORMENTOUR
Me a trew sur unn clot brâs
1400 warê in y dhewlagas,
may cutho hanter y fath.
Yn tâ ev re'n dendylas,
pàn camworthebys Cayfas,
cafos drog hag yfle grath.
PESWORA TORMENTOUR
[Dicit Petro.]
1405 An keth gwas-ma yth esa
gans Jesu worth y servya,
ha'y naha bÿth ny wila,
rag dha gows a brev nefra
dha vos den a Galyle
1410 apert dhe pùb eus omma.
PEDER
Na servys, re Duw an Tas,
na ny'n aswonfys in fâss
kyns lemmyn y lyw na'y feth.
Adhyragowgh me a pÿs
1415 ow bones emskemunys
my mara'n sewys bythqweth.
[Et tunc Jesus respiciet Petrum et dict Petrus.]
Tru, govy, ellâs ellâs!
me dhe naha mar dhyflas
ow Arlùth neb a'm cara.
1420 Y'n nahen ev a'm gwarnyas.
Rag henna me a sorras
hag a tos na wren nefra.
Me a yll bos cudhyjyk
ow bones mar anfujyk
1425 dres pùb den oll eus i'n bës.
Ow colon yw marthys clâv,
lowenhe me ny allaf.
Govy vÿth pàn y'n nehys!
My ny fedhaf sur rag meth
1430 dos in mesk ow bredereth
awos cows ger vÿth gansa.
Ellâs! Pÿth yw dhymm cùssul
orth an dra-ma dhe wruthyl?
Tru, govy pàn y'n gwruga!
1435 Jesu wheg, ow Arlùth ker,
ahanaf vy whath preder,
ha gav dhymmo ow trespas.
Yth 'appyas dhymm gul foly.
Trestya a wrav i'th vercy.
1440 Codhys ov in edrek brâs.
Me a wrug trespassya crev
pàn y'n nehys, Duw a nev,
hag oll y wythres kefrÿs.
Ellâs, guthyl indelha!
1445 Gav dhymm lemmyn i'n tor'-ma
a leun-golon, me a'th pÿs.
CAYFAS
Anas wheg, pÿth yw cùssul
dhyn ny gwelha dhe wruthyl
worth an traitour?
PRYNS ANAS
1450 Me a lever dhywgh warê.
Deun warbarth dh'y examnya,
an vil brybour.
CAYFAS
Re'm fay, honna yw cùssul dâ;
in ketelha me a wra.
1455 Deun bys dhodho heb lettya.
Gwas dâ, crosser, dhymm yma
a aswon meur a laha.
Connek yw ow tyspûtya.
CROSSER
Me a dhyspût worto ev.
1460 Kyn feva Mab Duw a'n nev
na mab an jowl, ny rov bramm.
Pyneyl pynag oll may fo,
me a wra by Godys fo
y conclûdya wàr unn lamm.
[Descendit.]
CAYFAS
1465 Drewgh an profus aberveth,
rag me a vynn in pryveth
whath unweyth y examnya.
Mar kêws ken ès gwiryoneth
ny a'n te dhys, wàr ow fëdh,
1470 ev a'n pren kyns tremena.
KENSA TORMENTOUR
Syrys, dhywgh me a'n doro.
Deun in rag, God yve thy wo,
dhe'th anfujy.
Ev ny vynn, by Godys fo,
1475 awos myns a wren dhodho,
kêwsel dhyn ny.
Et tunc ducent Jesum in angulo sit in platea inter eos.
CAYFAS
Lavar dhyn ny gwiryoneth,
heb faintys na fâlsury,
mars osa Crist Mab Davyth,
1480 penn dres oll an profujy.
JESUS
Kyn leverryf gwir, denfÿth
ahanowgh ny vynn cryjy.
Mara covynnaf tra vÿth
ny wodhowgh ow gortheby.
1485 Woja hemma why a wel
Mab Duw sur ow esedha
abarth dyhow diogel
dhe'n Tas Duw in lowena.
CAYFAS
Ytho dhyn ny yth hevel
1490 dre honna, wàr ow leawta,
dha vos Mab Duw, meur y nell,
leun a vercy ha pyta.
JESUS
Why re leverys ow bos,
ha pòr wir indelha ov.
1495 Why a wra y aswonvos
Dëdh Breus hag a'n kev in prov.
CAYFAS
Pÿth yw an ethom gortos
na cafos dùstuniow
abàn wreth y aswonvos?
1500 Dampnys yw der y ganow.
PRYNS ANAS
Deun ganso er y anfeus
dhe Pylat agan Jùstys,
may hallo cafos y vreus
ha kyns dos Sabot ledhys.
JÛDAS SCARYOT
1505 Me re pehas marthys treus
gwir goos Duw pàn y'n gwerthys.
Rag henna an gwella eus
dascor myns mona yw pes.
CAYFAS
Pandra yw henna dhyn ny
1510 abàn vynsys y wertha?
Ty a wor gwir iredy
ny wrug den dha constrîna.
JÛDAS SCARYOT
Abàn nag eus ken maner,
an arhans kettep dynar
1515 me a's dehes wàr an leur,
[Hic projiciet monetam in terram.]
hag a vynn scon omgregy,
rag ow qwertha Crist dhe why
me re pehas marthys meur.
[Paratur arbor et capistrum ad suspendendum Judam.]
Ye, mar veur me re pehas
1520 ow qwertha Crist, leun a ras,
dhe'n Yêdhewon dhe ladha
(moy yw ès mercy an Tas)
nag eus fordh dhymmo ellâs
dhe vos sylwys, re'm leawta.
1525 Me a vynn settya colm re
may fastyo an colm wharê
sur adro dhe'm brianjen
adhesempys dhe'm taga.
Govy vÿth rag edrega
1530 bos mar hager ow gorfen!
[Hic suspendit se.]
SATNAS
Màl yw genef dhe gafos
dhe vos genen dhe derros,
in dha pedh rag dha taga.
Dha enef plos casadow
1535 ny vynn dos dre dha anow,
rag dhe Crist ty dhe amma.
[Hic Cayphas accipiet monetam.]
CAYFAS
An arhans me a gemmer
hag a's gwith kettep dynar
yn certan rag an termyn.
1540 Ny goodh aga bos gorrys
i'n Arhow rag bos prenys
ganso mernans den bryntyn.
PRYNS ANAS
Me a gùssul bos ganso
prenys dâ, gûn in neb le
1545 rag encladhva Cristenyon,
ma na vôns y ow flêrya.
Aga fler a yll shyndya
ha ladha meur Yêdhewon.
CAYFAS
Re'm fay, homma yw cùssul dâ.
1550 My a vynn gul indelha,
py le pynag y's kyffyn.
CROSSER
Yma gûn vrâs dhymmo vy.
Me a's gwerth dhywgh iredy
a dheg warn ugans sterlyn.
CAYFAS
1555 Ha my a's pren dhyworthys.
Otta an mona parys
dhyso dhe pê.
[Monstrat loculos cum moneta.]
Awêl oll dhe'n arlydhy
me a's pê yn surredy
1560 dhyso wharê.
CROSSER
Me a's kemmer yn lowen
ha'ga gul trank heb worfen
dhys y gwertha
dhe encledhyas Cristenyon,
1565 na vôns in mesk Yêdhewon
ow flêrya re.
[Tunc soluit ei pecuniam et propemodum transiet cum Jesu ad Pilatum.]
CAYFAS
Syr Pylat, dhis lowena!
Otta an Jesu gene’,
drës bys dhyso yn kelmys.
1570 Me re’n cafas ow trailya
agan tus in lies le
in mes a gryjyans pùpprÿs.
PRYNS ANAS
Me a’n clêwas ow tyfen
na vo rës awos ehen
1575 trubyt vÿth dhe Syr Cesar,
hag ow bôstya y bos ev
Crist gwir, unn Vab Duw a nev,
i’n bÿs-ma na’n jeves par.
[Hic tortor transiet domum] Et tunc ascendant omnes praeter Jesum qui stabit ante tentum Pilati.
PYLAT
Wolcùm, Cayfas, re’m leawta,
1580 ty hag oll dha gowetha
certan i'm hel.
[Loquitur ad Jesum.]
Lavar dhymmo vy yn scon
mars os Mytern Yêdhewon.
Cows gans meur nell.
JESUS
1585 Pylat, ty re leverys
yn certan kepar dell yw.
Pur wiryoneth re gêwsys
ahanaf, re’n jëdh hedhyw.
PYLAT
My ny welaf ken i’n bÿs
1590 may fo an keth den-ma gwyw
dre rêson dhe vos ledhys.
Gwell via y gasa bew.
PRYNS ANAS
Yma ow trailya defry
oll an wlascor a Jûdy,
1595 ow tallath in Galyle
bys omma prest ow tysky
ino pùb den oll cryjy,
hag ev avell Duw gordhya.
PYLAT
Leverowgh dhymmo wharê
1600 mars yw den a Galyle
hag a gallos Erodês.
Me a wra sur y dhanvon
dhe'n turont Erod yn scon
mars ywa a'y arlottes.
PRYNS ANAS
1605 Syra, me a lever dhys,
pòr wir ev a feu genys
pòr ewn in Bethlem Jûdy.
Gwrÿs dâ via, me a grÿs,
dhodho y vos danvenys,
1610 dell ywa arlùth dhyn ny.
PYLAT
Ev â dhodho, re'm leawta.
Ny vennaf pelha lettya.
Marhegyon, me agas pÿs,
gorrowgh ev dhe Erod scon.
1615 Leverowgh my dh'y dhanvon
dhodho rag gul bodh y vrÿs.
[Hic descendit Pilatus et iet in tentum Cayphas.]
KENSA SOUDOR
Me a'n gorr dhodho, re'm sowl.
Mar ny'n gorraf, an mil dyowl
re dorro mellow y geyn
1620 vynytha na effo cowl.
Deus in rag! Yma dhymm towl
guthyl may fe dha woos yêyn!
PRYNS ANAS
Syr Cayfas, so mote y go,
dâ via dhyn mos ganso
1625 may hyllyn y acûsya
ha danvon dh'agan doctours,
may fôns rag agan onours
er y bynn ow tyspûtya.
Et tunc ipsi transeant cum Jesu et parumper spaciabunt in platea dummodo nuncius eat post doctores et dicit Cayphas.
CAYFAS
That ys south, by Godes fo,
1630 and ellys God yeue yow wo.
Anas wheg, re'm arlùth Duw,
lygt foude cannas par amour,
kê lavar dhe'n dew doctour
dos dhe gows erbynn Jesu.
KENSA CANNAS
1635 Henna me a wra heb let,
and elles the difl yow fet
ganso dhe dre in y wlas.
Bot yowr doctours y yov fet
bys in Jerùsalem sket.
1640 God yeue yow al yfle gras.
Nunc episcopus et princeps et milites omnes transient cum Jesu et spaciabunt in platea.
CAYFAS
Wel thew fare, messejer.
Fystyn dewhans gans an ger
adhesempys,
ha rewardys ty a vÿdh
1645 adhyworthyf vy, re'm fÿdh,
sur kyns pennvis.
Hic pompabunt doctores. [Hic Cayphas, princeps Anas et milites eunt cum Jesu ad Herodem.]
KENSA CANNAS
Hail doctours ha mêstryjy!
Cayfas re hyrhys dhe why
a dhos dhe Jerùsalem
1650 dhe dyspûtya worth Jesu,
a lever y vos Mab Duw
a feu genys in Bethlem.
KENSA DOCTOUR
Pòr parys dh'y worhemmyn
ny â dhy a verr termyn,
1655 agan dew wythoute fal,
hag a'n conclûd, an jaudyn,
a lever y vos Duw dhyn,
na gowsa moy ès margh dall.
NESSA DOCTOUR
Me a'n conclûd iredy,
1660 ma na wothfo gortheby
unn rêson dhe'm argùment.
Ass yw an den-na gocky
mar mynn er agan pynn ny
cows rêson vÿth verement!
NESSA CANNAS
1665 Ev a gêws lavarow stowt
hag a lever dhe pùb prowt
certan y vones Mab Duw,
neb a dheu dh'agan brujy
i'n air Dëdh Breus pùb huny,
1670 ha'y hanow yw Crist Jesu.
Tunc doctores venient [et eunt ad Herodem post alios].
NESSA SOUDOR
Kê in kerdh, ty Jesu plos.
Bysy via dhis godhvos
yn certan meur a scryptours
mara mynnyth gortheby,
1675 hedhyw conclûdys na vy,
mar kêws dhyso an doctours.
Hic pompabit si voluerit Herodes.
EROD
Ny vennaf pell ombraisya,
rag nyns yw an vaner vas.
Dhe voy den vÿth ny'm gor'sa
1680 kyn fâcyen meur, ren ow thas.
Hic episcopus Cayphas loquitur ad Herodem et principes salutando eum.
CAYFAS
Hail Syr Lord and Emprour,
hail now Kyng of Kynggys flour,
arlùth dres oll an bÿs-ma,
fayr an suyt, bryte of colour!
1685 Pylat dhe why, gans onour,
re dhanvonas unn adla.
[Jesus hic ambulat ante tentum Herodis paurumper.]
EROD
Wolcùm, Cayfas, re Jovyn,
and yk Annas me cosyn,
hag oll agas cowetha.
1690 Leverowgh a verr termyn
py hanow yw an jaudyn
dhymmo a dhanvonas e.
PRYNS ANAS
Hemma yw an keth Jesu
a lever y vos Mab Duw,
1695 mab Josep, an cothwas gov.
An templa ev a dhyswra;
in try dÿdh ev a'n dreha
gwell ages kyns, meur in prov.
EROD
Mars yw hemma an Jesu,
1700 wolcùm yw, re'n arlùth Duw.
Y weles my re yêwnys,
ha Pylat rag y dhanvon
me a’n carvyth i’m colon
alemma bys gorfen bÿs.
KENSA DOCTOUR
1705 Hail, Syr Emperour a'n wlas!
Jovyn roy dhys bos den mas,
ha len rêwlya dha wlascor.
Ha hail dhyso, Syr Cayfas!
Ha hail dhyso, Pryns Anas!
1710 Hail dhis, Jesus an brybour!
EROD
Mestryjy, wolcùm i’m tour!
Jovyn roy dhywgh meur onour
warbarth oll kynj ès merwel.
Na wrewgh unn tùch vÿth lettya:
1715 adehesempys fystena
kepar dell owgh tus uhel.
Rag me a vynn dyspûtya
worth Jesu a Nazare.
[Herodes loquitur ad Jesum.]
Ha worthys me a wovyn
1720 mars osa Crist mab Davyth,
Mab Duw pur ha den inwedh.
Dre dha vodh gorthyp lemmyn.
CAYFAS
Y vos ev re leverys.
Lies treveth y’n clêwys,
1725 ma na yll y dhenaha.
Mab Duw pur ha den kefrÿs,
a vaghteth glân denythys;
ha henna meur varth via!
NESSA DOCTOUR
Me a brev bos gow henna,
1730 rag Duw ha den yw dew dra pòr contraryùs in kynda.
Duw yw spyrys heb body;
den yw corf gans esely.
Bos an dhew-ma na alsa.
EROD
1735 Gorthyp lemmyn, Jesu wheg,
dhe’n mêster, dell y’m kyrry.
Lavar fur meur dhymm a’m pleg.
Mars os Duw dyswa dhyn ny.
KENSA DOCTOUR
Y gortheby me a wra.
1740 Ev a alsa bos yn tâ
hanter den ha hanter Duw.
Den yw hanter morvoren,
benyn a’n penn dhe’n colon.
Indelha yw an Jesu.
NESSA DOCTOUR
1745 Ev a leverys inwedh
try dëdh woja mos i’n bedh
dhe vêwnans y tasserhy.
Unweyth mar pÿdh den marow,
y spyrys nefra heb gow
1750 bÿth ny dheu in y vody.
KENSA DOCTOUR
Me a worthyp dhyso lel.
Bÿth ny wrug ev leverel
corf hag enef y sevy.
Ev a tassergh diogel
1755 lies prÿs woja merwel:
dhe penn try dëdh iredy!
EROD
Jesu, prag na worthebyth?
Lavar dhymm awos tra vÿth
mara qwrusta leverel,
kyn fe an templa diswrÿs
1760 kyn penn try dÿdh y wrussys
gwell ès kyns y dhrehevel.
NESSA DOCTOUR
Mara leversys henna,
certan ty yw mab an pla.
Den vÿth oll mar's dre pystry
1765 in try dëdh ny'n dhrehafsa.
Pùb pystrior y codha
dre rêson dâ y lesky.
Et Jesus semper tacebat.
EROD
Mars oja Mab Duw a ras,
1770 dyswa dhymm neb mêstry brâs,
may hyllyn dyso cryjy.
Ha mara qwreth, ren ow thas,
me a syns dha vos dremâs,
hag a'th wordh bys vynary.
Et semper Jesus tacebat et non respondebat ei nullum verbum.
1775 Pandra? Ny venta kêwsel?
Dowt a'n jeves an losel,
mar kêws, y vos conclûdyes.
Nyns yw lemen unn bobba.
Kynj ès y vos alemma
1780 in gwynn ev a vÿdh gwyskys.
[Hic paratur tunica alba propter Jesum et tradat consultor Herodi.]
In tôkyn y vos gocky,
ha myns a gêwsys foly
ma na vëdh y avowa,
hedhowgh surcot a baly.
1785 Dhodho me a vynn y ry
rag ev dhymm dhe lavurya.
CONSLER
Syra, ottensy parys.
A's gwyskens adhesempys
adro dhodho ev mar mynn.
1790 Maga gwynn avel an gwrys,
dieth via bones rës
qweth a'n par-ma dhe jaudyn.
EROD
Dhodho ev me a'n vossaw.
Epscop, pryns, doctour ha maw,
1795 dhe'n Jùstys Pylat arta
ewgh ganso in kettep penn.
My ny gafaf ino ken
may cothfo dhymm y ladha.
CAYFAS
Syra, ny a'n gorr wharê
1800 dhe Pylat fast bys in tre,
hag ev synjens gwiryoneth.
Farwel Syour, we wol go.
Ow bennath i'th chy re bo,
mar leun os a skentoleth.
EROD
1805 Wel thow fare, Syr Cayfas,
and yk me cosyn Annas.
Cùssulyowgh menowgh Jesu
a gasa y wockyneth
ha trailya dhe skentoleth,
1810 oteweth na ganho tru.
PRYNS ANAS
Me re'n cùssulyas milweyth,
saw ny vynn awos tra vÿth
gaja y tebel-cryjyans.
Oll myns trespass a wruga
1815 dhodho ev my a'n gafsa,
a menna gelwel gyvyans.
Et tunc transient cum eo ad Pilatum, pervenient ad eum et dicit.
KENSA SOUDOR
A vil gadlyng, deus in rag.
Woteweth whath crog a'th tag.
Otta ha coynt o an gwas
1820 pàn na vynna gortheby
adhyrag an arlydhy
dhe rêsons an doctours brâs.
KENSA DOCTOUR
Farwel syres, we wol go,
for thys cher haf we ydo,
1825 somot y thue.
Yn certan kyn na gôwso,
dre laha y coodh dodho
drog-dewedha.
CAYFAS
Syr doctours, res yw dhywgh whath
1830 bys ma fo gwrÿs an dyweth,
certan genen lavurya;
rag an harlot a gêws freth.
Pòr wir ino nyns eus meth,
dhywgh lavaraf, re'm leawta.
KENSA DOCTOUR
1835 Yn lowen genowgh my â,
mara kyllyn dhywgh gul dâ,
na sevel in le tyller.
In le may fynn ny a with
ma na gaffo gorthyp vÿth
1840 er agan pynn dhe cows ger.
Et tunc venient omnes ad Pilatum et dicit.
KENSA SOUDOR
Hail Syr Jùstys in dha tour!
Mytern Erod gans onour
re dhanvonas Jesu dhis
hag in gwynn ev re'n gwyscas.
1845 Vynytha, dell afias,
ev a'th carvyth, me a grÿs.
PYLAT
Synt Jovyn wheg re'n carro
ha dres pùb oll re'n gorthyo,
kepar dell ylla yn tâ.
Hic descendit Pilatus.
1850 Lemmyn, Pryns ha Mêstryjy,